[ شهروند] این روزها صیادان فعال در عرصه صید و صیادی در هرمزگان در نگرانی بازگشت کابوس صید ترال به‌سرمی‌برند؛ زیرا که شنیده‌ها حاکی از زمزمه‌ای از سوی سازمان شیلات برای بازگشت این صید آبزی‌سوز به دریاست.
در روش صید ترال، صیادان با استفاده از توری به‌شکل کیسه که انتهای آن کاملاً بسته شده است و کشیدن آن با شناور ترال در نزدیکی کف دریا و یا لایه‌های میان‌آبی و با فاصله از کف دریا اقدام به صید آبزیان موردنظر می‌کنند؛ صید ترال کف دریا را جارو می‌کند و نه‌تنها نسل آبزیان را از بین می‌برد، بلکه شاید نسلی از انسان‌ها را هم از دیدن آبزیان محروم کند.
صیادان غرب هرمزگان از صیدهای بی‌رویه ترال در هفته‌های اخیر بسیار گله‌مندند و این موضوع با توجه به تأثیر سوء آن بر اقتصاد و معیشت مردم، موجب نگرانی صیادان شده است.
در چند سال گذشته صیادان صید ترال صنعتی به‌بهانه شکار برخی از گونه‌های آبزی که در اعماق خاصی وجود داشتند بدون توجه به حریم‌های مشخص‌شده صیادی، اقدام به شخم‌زنی دریا می‌کردند و همین مسئله عاملی شد تا ذخایر آبزیان دریاهای جنوب ازجمله در استان هرمزگان از بین برود و معیشت صیادان این منطقه به مخاطره بیفتد.
صید ترال و فاجعه زیست‌محیطی
آنگونه که در گزارش تسنیم آمده است سازمان شیلات ایران در شرایطی در سکوت خبری کامل به‌دنبال احیای دوباره صید ترال است که هنوز زخم و فاجعه‌های زیست‌محیطی حاصل از این صید ترمیم نیافته است و شاید سالیان سال نیز ترمیم نیابد.
اینکه چرا سازمان شیلات ایران با وجود تفاهمنامه منعقدشده با کمیسیون آب، کشاورزی و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی و فراکسیون محیط‌زیست در سال 99 و دستور مکتوب و صریح رئیس‌جمهور دولت سیزدهم مبنی بر ممنوعیت صید ترال، به‌دنبال احیای این صید مخرّب است، جای بسی سؤال دارد که هنوز پاسخ شفافی در این خصوص ارائه نشده است.
سازمان شیلات ایران در شرایطی در پی احیای صید ترال است که به‌دنبال درخواست صیادان بومی مبنی بر توقف این صید دریاسوز و خانمان‌برانداز و اعلام نتیجه پژوهش‌های انجام‌شده درخصوص تأثیر مخرب این صید بر وضعیت ذخیره آبزیان، رئیس‌جمهور وقت به وزارت جهاد دستور داده بود در مدت یک ماه دستورالعمل توقف دائمی این روش مخرب صید را تهیه کند که متأسفانه این موضوع نه‌تنها محقق نشد، بلکه این روزها کابوس بازگشت آن خواب را از چشم صیادان و خانواده‌هایشان ربوده است.
حضور بالغ بر 35هزار صیاد در استان هرمزگان بیانگر اهمیت صید و صیادی در استان هرمزگان است که نیازمند نگاه ویژه به صید و صیادی در سطح ملی و استان و فراوزارتخانه‌ای است.
مخالفت صریح مجلس با صید ترال
سخنگوی کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی با تأیید تلاش‌های سازمان شیلات مبنی بر احیای صید ترال، گفت: ما به‌شدت با این صید مخالف هستیم و اجازه احیای آن را نمی‌دهیم.
سمیه رفیعی می‌گوید: متأسفانه مسئولان سازمان شیلات ایران در تلاش هستند از وضعیت فعلی حاکم در دولت چهاردهم که هنوز وزرا و مسئولان آن به‌طور کامل مشخص نشدند، سوءاستفاده کنند و این صید مخرب را مجدداً راه‌اندازی کنند.
وی تصریح کرد: تلاش سازمان شیلات در شرایطی است که بر مبنای تفاهمنامه منعقدشده با کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی، قرار بر این بوده است که آخرین نتایج پایش دریا و اصلاحات مربوط به صید میان‌آبی به این کمیسیون ارائه شود و صحت آن مورد بررسی قرار گیرد.نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی با تأکید بر اینکه سازمان شیلات ایران اجازه بهره‌برداری سوء از تغییر و تحولات فعلی دولت را ندارند، گفت: این سازمان باید پاسخگو باشد که چرا به‌دنبال احیای صیدی است که هم مردم و هم مجلس و هم دولت مخالف آن هستند؛ مگر نه اینکه همه ما برای خدمت به مردم و کمک به رفاه و آرامش آنها تلاش می‌کنیم، پس این تلاش‌ها از سوی سازمان شیلات که ماحصلی جز نگرانی و وحشت برای صیادان ندارد، برای چیست؟!
رفیعی با بیان اینکه مؤسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور مکلف بود در این مدت نسبت به پایش وضعیت ذخایر آبزیان خلیج‌فارس و دریای عمان اقدام کند و گزارش خود را برای تصمیم‌گیری‌های بعدی ارائه کند، گفت: متأسفانه غیراز گزارش مختصری که در ابتدای ممنوعیت دوساله (آذرماه 1399) از سوی این مؤسسه دریافت شد که دال بر وضعیت بسیار بد ذخایر آبزیان است، تاکنون هیچ گزارش جامع و کاملی در این خصوص واصل نشده است.
این نماینده مجلس با اشاره به مذاکرات انجام‌شده با رئیس سازمان شیلات ایران و استاندار هرمزگان، گفت: سازمان شیلات دلایلی را ارائه می‌کند که مورد تأیید مجلس نیست زیرا که فاجعه‌های زیست‌محیطی حاصل از صید ترال بر کسی پوشیده نیست.وی افزود: مهدی دوستی، استاندار هرمزگان در جلسه‌ای که در همین خصوص بود، مخالفت خود را با صید ترال اعلام داشته است.رفیعی با تأکید بر اینکه "در برابر مافیای ترال سر خم نمی‌کنیم."، گفت: هر مصوبه‌ای درخصوص صید ترال در سازمان شیلات ایران تصویب شود، مورد تأیید مجلس شورای اسلامی نیست و به‌شدت با آن برخورد خواهد شد و تا مشخص شدن شرایط هر مصوبه‌ای در این خصوص کان‌لم‌یکن است.
کنار تمام شنیده‌ها و زمزمه‌ها و مخالفت‌ها درخصوص صید ترال، حرف‌های شیلات هرمزگان حکایت دیگری از داستان این صید دارد.
مدیرکل شیلات هرمزگان با تأکید بر اینکه تنها زمان صید ترال در مهر و آبان هر سال است و صید خارج از این زمان غیرمجاز است، می‌گوید: شیلات استان نیرو و تجهیزات کافی برای برخورد همه‌جانبه با صید ترال را ندارد.
مسعود بارانی درخصوص گلایه صیادان غرب هرمزگان از صیدهای غیرمجاز اظهارمی کند: شیلات هرمزگان نیروی کافی برای برخورد با کشتی‌ها و شناورهای غیرمجاز ندارد و نیاز به همکاری بیشتر نیروی دریایی سپاه و دریابانی با حفاظت شیلات است.
وی اضافه می‌کند: در بخش انتهایی آب‌های هرمزگان کشتی‌هایی از استان‌های مجاور ازجمله بوشهر اقدام به صید ترال می‌کنند که به‌محض مشاهده نیروهای حفاظت وارد آب‌های عمیق می‌شوند و این مسئله امکان برخورد با صید ترال را سخت کرده است.
بارانی می‌گوید: پرونده کشتی‌های مجازی که اقدام به صید ترال کنند در کمیته‌های تخلف بررسی می‌شود و امکان جریمه و باطل شدن پروانه فعالیتشان وجود دارد.معیشت مردم جنوب کشور ازجمله استان هرمزگان به دریا و صید و صیادی به‌طور مستقیم و غیرمستقیم گره خورده است و فعالیت مجدد ناوگان صید صنعتی ترال در خلیج‌فارس و دریای عمان سبب آسیب جدی به اکوسیستم دریا و معیشت صیادان خواهد شد و در این شرایط به‌اعتقاد نگارنده دولت دکتر پزشکیان باید یک‌بار برای همیشه پرونده هیولای ترال را ببندد و دست مافیا را قطع کند و نور امید را در قلب صیادان روشن کند.
هم‌اکنون صید ترال انجام نمی‌شود
مهدی دوستی، استاندار هرمزگان، نیز در گفت‌وگو با «شهروند» می‌گوید: فعلا برنامه‌ای برای صید ترال وجود ندارد. درصورتی که این صید اتفاق بیفتد جلوی آن گرفته خواهد شد.
او با تأکید بر اینکه استانداری جزو بدنه دولت است، ادامه می‌دهد: استاندار رئیس شورای تامین استان است و هر تصمیمی که گرفته می‌شود باید برای بهبود وضعیت مردم باشد.
دوستی ادامه می‌دهد: از آنجا که این صید دغدغه مردم در استان به شمار می‌رود هم‌اکنون برنامه‌ای برای اجرای آن وجود ندارد.
این کشتی‌ها باید تغییر ماهیت بدهند
عبدالکریم هاشمی، نماینده استان هرمزگان در مجلس شورای اسلامی، در گفت‌وگو با «شهروند» درخصوص حمایت از صیادان محلی و دغدغه آنها در صید ترال می‌گوید: صید ترال در نزدیکی ساحل یک فاجعه زیست‌محیطی است و علاوه بر اینکه معیشت و زندگی صیادان محلی را دچار چالش می‌کند ذخایر ماهی در نزدیکی ساحل را از بین می‌برد.
او با اشاره به اینکه این موضوع در اصل دغدغه صیادان این منطقه به شمار می‌رود، ادامه می‌دهد: صید ترال در چند مایلی ساحل رخ می‌دهد و معمولا کف‌کش است و تمام ماهی‌های محدوده را طوری جمع‌آوری می‌کند که حتی تخم‌ریزی ماهی‌ها در کف دریا را هم جارو می‌کند و به این روش صید ترال می‌گویند.
هاشمی با بیان اینکه در سال‌های قبل نیز این اتفاق رقم خورده و با اعتراض صیادان ممنوع شده، به این موضوع اشاره می‌کند که دوباره زمزمه‌های این نوع صید در استان هرمزگان شنیده شده و نگرانی صیادان محلی از این موضوع شدت گرفته است.او ادامه می‌دهد: شیلات هم تعهداتی به کشتی‌ها دارد این در حالی است که بارها خواسته‌ایم این کشتی‌های صیادی تغییر ماهیت دهند یا برای ماهیگری به دریاهای دور و اقیانوس هند بروند تا مانعی بر سر راه صیادان محلی نباشند و دست از این روش صید بردارند.
نماینده مردم هرمزگان در مجلس شورای اسلامی با تأکید بر اینکه در اقیانوس هند ماهی‌های متنوعی وجود دارند که مشکل ژنتیک نداشته و گونه‌های مهاجر هستند، ادامه می‌دهد: متأسفانه صید ترال در کنار دریا صورت می‌گیرد و سبب می‌شود ذخایر ماهی جنوب از بین برود و تعداد آنها به‌شدت کاهش پیدا کند.
او با اشاره به اینکه ساحل هرمزگان جزو ساحل آب‌های نزدیک به شمار می‌رود، ادامه می‌دهد: ساحل آب‌های نزدیک عمق کمی دارد و به راحتی ماهی‌ها قابل صید هستند. بر این اساس، نگرانی وجود دارد که درصورت تکرار این اتفاق وضعیت معیشتی صیادان محلی و قایق‌های کوچک دچار مشکل شود. در واقع باید ماهیگیری در این منطقه به صیادان محلی و قایق‌های کوچک سپرده شود. او توضیح می‌دهد که کشتی‌های بزرگ ماهیگیری چیزی نیستند که قایق‌های کوچک ماهیگیری ب‌توانند با آنها رقابت کنند.
هاشمی با اشاره به اینکه پیش از این بسیاری از این کشتی‌ها چینی بودند اما هم‌اکنون شریک‌های متفاوتی دارند که برخی از آنها از کشور خودمان هستند ادامه می‌دهد: این کشتی‌ها تجاری و بزرگند و باید شیلات آنها را متقاعد کند که تغییر ماهیت دهند یا از نزدیک ساحل دور شوند. ماهیگیری این کشتی‌ها آن هم به‌صورت کف‌کش می‌تواند به ذخایر ماهی کشور ما صدمات جبران ناپذیر زیست‌محیطی وارد کند که تا سال‌ها نتوانیم آن را جبران کنیم.