شهروند| نگاه‌ها برای حل معضل گرد و غبار به آن سوی مرزها دوخته شده. می‌گویند 75درصد گرد و غباری که آسمان شهرهای غربی و جنوب غربی کشور را تیره و تار کرده، غبارهای عربی است. غبارهایی که از تالاب‌های خشکیده و بیابان‌های عراق بلند می‌شود و بر سر ایرانی‌ها می‌ریزد. همین چند وقت پیش بود که منشأ خارجی ریزگردها، معاون اول رئیس‌جمهوری و وزیر بهداشت را راهی عراق کرد تا فکری برای مهار ریزگردها کنند و نتیجه این سفر امضای تفاهم‌نامه‌ای برای مقابله با ریزگردها بود.
حالا به نظر می‌رسد که توافق نظری درباره منشأ و منبع ریزگردهایی که آسایش و آرامش را از بسیاری از شهرها و روستاهای کشور گرفته است، به وجود آمده. در نظر بسیاری از مسئولان ریزگردها مسافران عربی هستند که مرزها را پشت سر می‌گذراند و راه ایران را در پیش می‌گیرند، بر همین اساس راهکار مقابله با آنها تلاش‌های دیپلماسی در سطح بین‌المللی است. در همین خصوص رئیس مجلس شورای اسلامی در بیستمین همایش ملی انجمن متخصصان محیط‌زیست و دهمین جشنواره توسعه سبز، با اشاره به این‌که درحال حاضر محیط‌زیست با دو چالش عمومی مواجه است، گفت: یکی از معضلات محیط‌زیست معضلات بین‌المللی است که غالبا کشورهای بزرگ موجب آن می‌شوند و دیگر معضل مربوط به چالش‌های منطقه‌ای است که به دلیل عدم توجه کشورهای منطقه به ساختارهای زیست محیطی، این معضل به وجود آمده است. به گفته علی لاریجانی، بی توجهی به ساختار طبیعت، بهره‌برداری بیش از حد از منابع آب در دیگر کشورهای منطقه امروز موجب بروز مشکلاتی در کشور ما و کشورهای همسایه ازجمله عراق شده است.
او با اشاره به بروز ریزگردها در استان‌های غربی و جنوبی کشور، یادآور شد: اگرچه بخشی از این معضلات مربوط به داخل کشور می‌شود، اما کشورهای همسایه در بروز گرد و غبار در کشورمان نقش عمده‌ای دارند، بنابراین بایستی تلاش‌های دیپلماسی در سطح بین‌المللی برای رفع این مشکل آغاز شود. لاریجانی با اشاره به رایزنی‌هایی که ۶سال پیش با مسئولان کشور عراق درخصوص ریزگردها انجام داده، ادامه داد: در آن زمان شرایط کشور عراق به گونه‌ای بود که به هیچ عنوان محیط‌زیست را جدی نمی‌گرفتند اما امروز بایستی با کمک تلاش‌های بین‌المللی این مسأله رفع و رجوع شود. رئیس مجلس شورای اسلامی، محیط‌زیست را دچار نوعی درخودماندگی توصیف کرد و افزود: چنانچه در سطح بین‌المللی و منطقه‌ای از تار و پود این درخودماندگی بیرون نیاییم، وضع روزبه‌روز بدتر می‌شود. او در ادامه با اشاره به این‌که درحال حاضر یکی از عمده‌ترین دلایل خشک شدن دریاچه‌ها و تالاب‌های کشور، استفاده ناصحیح منابع آب در بخش کشاورزی است، گفت: میزان مصرف در این بخش به گونه‌ای است که ۹۰درصد از منابع آبی کشور صرف بخش کشاورزی می‌شود. رئیس مجلس با اشاره به این‌که محیط‌زیست بحثی کاملا تخصصی است و نیازمند توجه به ابعاد مختلف است، یادآور شد: از تمام متخصصان و کارشناسان حوزه محیط‌زیست می‌خواهیم که با کمیسیون‌های تخصصی و مرکز پژوهش‌های مجلس برای تصمیم‌گیری درخصوص مسائل تخصصی محیط‌زیست همکاری کنند. درحال حاضر محیط پارلمان برای حضور متخصصان و کارشناسان محیط‌زیست و استفاده از نتایج تحقیقات آنها در مراکز تصمیم‌گیری چه کمیسیون‌ها، چه مرکز پژوهش‌ها و چه صحن مجلس باز است. در کنار مسئولان سیاسی و محیط‌زیستی کشور که معتقدند معضل ریزگردها با راه‌حل‌های داخلی قابل حل نیست و باید مشکل را در سطح بین‌المللی پیگیری کرد، نماینده مقیم برنامه توسعه سازمان ملل متحد در ایران هم معتقد است که ایران باید به دو مسأله ریزگردها و تأمین آب موردنیاز خود به دیپلماسی زیست محیطی متوسل شود. گری لوئیس همچنین در این مراسم دو راه برای مقابله با شرایط پیش رو دانست و گفت: ایجاد چالش با کشورهای منطقه و ایجاد دیپلماسی زیست‌محیطی دو گزینه‌ای است که می‌توان به آن فکر کرد؛ در گزینه چالش باید توجه داشت که نمی‌توان دیگر کشورها را سرزنش کرد همان‌طور که هیچ کشوری نمی‌تواند به تنهایی قربانی این شرایط باشد از این رو تنها راه پیش رو دیپلماسی زیست محیط خواهد بود.