بهروز مهدیزاده| پروژه معرفی شهر رشت بهعنوان شهر خلاق غذا، شنبه دوم اسفند ماه با حضور نماینده یونسکو در تالار گلستان رشت کلید خورد.
به گفته دکتر روشن بابایی، استاد دانشگاه و مدیر کارگروه گردشگری خلاق دانشگاه گیلان، گردشگری خلاق زايیده تفکر درون خود گردشگری فرهنگی است که بهعنوان نسل سوم یونسکو در نظر گرفته میشود.
بابایی درخصوص دلیل انتخاب شهر رشت بهعنوان شهر غذا و اصولا فلسفه انتخاب شهرهای خلاق به «شهروند» میگوید: بعد از گردشگری تفریحی و فرهنگی، گردشگری خلاق سومین نسلی است که در صنعت گردشگری دنیا استفاده میشود. درحال حاضر تنها 34شهر در دنیا ازسال 2003 گردشگری خلاق را جا انداختهاند.
او با اشاره به اینکه شهر خلاق حوزههای مختلفی دارد، گفت: یکی از این حوزهها بحث ادبیات است، بسیاری از شهرها بهعنوان شهرهای ادبی در دنیا ثبت شدهاند. اولی ادینبورگ از اسکاتلند بوده و انتهای لیست به شهر دوبلین در ایرلند ختم میشود. سویل اسپانیا، بولونیا ایتالیا، گلاسکو اسکاتلند و بوگوتای کلمبیا شهرهایی بودند که بهعنوان شهرهای موسیقی در دنیا ثبت شده اند. یک سری شهرها هم هستند مثل سانتافه در آمریکا، ایچونگ در کره وهانگ زو در چین که بهعنوان هنرهای دستی و عامیانه در دنیا ثبت و شناخته شدند. دو شهر براتفورد در انگلستان و سیدنی در استرالیا هم بهعنوان شهر گردشگری فیلم مطرح شدند. بسیاری دیگر از شهرها بهخصوص در کره، ژاپن و چین بهعنوان شهر طراحی در دنیا ثبت شدند. تنها شهری که بهعنوان شهر هنرهای رسانهای ثبت شده شهر لیون فرانسه است. آخرین عنصر مربوط به علم خوراک و آشپزی است که چند شهر چین و کره، یک شهر در سوئد و یک شهر در آمریکای لاتین در دنیا بهعنوان شهر خوراک ثبت شدند.
مدیر کارگروه گردشگری خلاق دانشگاه گیلان افزود: اساس اینکه ما این شهرها را طبقهبندی کنیم و بگوییم در کدام یک از این عناصر هفت گانه قرار میگیرند، ابتدا باید اشاره کنیم که برای هر کدام از این عناصر سازمان یونسکو آمده اولویت قایل شده است. فرضاً در زمینه طراحی، موسیقی، ادبیات و در همه مجموعهها باید مدرسه مربوط به آن عنصر در آن شهر قرار گرفته باشد یا دانشگاههای مربوط به آن رشته را داشته باشند. برای مثال در شهر برلین آلمان مدرسه برای رشته طراحی وجود دارد. یعنی مدارسی هستند که از سنین پایین تا سطح دانشگاهی آموزش میدهند و برلین از این نظر در دنیا پیشگام بوده است. همچنین در زمینه علم فرهنگ خوراک مکاتبی داریم که در رأس آن سه مکتب مادر آشپزی وجود دارد؛ یکی مکتب ایرانی هست، یکی مکتب چینی و دیگری مکتب رومی. مکتب چینی که اساساً کشورهای جنوب آسیا را در بر میگیرد، مکتب رومی که کشورهای اروپایی و آمریکایی را شامل میشود و مکتب ایرانی کشور ایران و بعضی از کشورهای عربی و قسمتی از ترکیه و آسیای میانه را در بر میگیرد. یعنی درواقع غذای ایرانی غذای پایه این کشورهاست.
در ادامه روشن بابایی با اشاره به شهر رشت و تنوع غذایی بسیار زیاد آن، تأکید میکند: در ایران شهرهایی وجود دارند که میتوانند در زمینههای مختلف معرفی شوند. بهعنوان مثال شهر رشت یک نمونه واحد است از بحث گردشگری خورد و خوراک که هم مدرسه
هتل داری و آشپزی دارد و هم رستورانهای زیادی دارد البته نه به تعداد رستورانهای بارسلون اسپانیا که بیش از دههزار مورد است. در مجموع این قضیه در رشت مشاهده میشود که این شهر میتواند بهعنوان شهر خلاق آشپزی و خوراک در دنیا ثبت شود.
حال در این راستا ستاد توسعه پایدار شهرداری رشت چندی پیش پیشنهاد شهر خلاق غذا و خوراک شناسی را به دبیرکل کمسیون ملی یونسکو، محمدرضا سعیدآبادی ارایه کرد و اکنون شهر رشت با داشتن بیش از 170 نوع غذا در آستانه ثبت جهانی یونسکو قرار گرفته است. به همین منظور جشنواره غذاهای محلی روز شنبه دوم اسفندماه توسط ستاد توسعه پایدار شهرداری رشت و با حضور دبیرکل کمسیون ملی یونسکو و استرکونیش لاروش رئیس دفتر منطقهای یونسکو در تالار گلستان رشت برگزار شد.
دکتر محمدرضا سعیدآبادی، دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو دراینباره به «شهروند» درخصوص این جشنواره چنین میگوید: یکی از ویژگیهای استان گیلان و شهر رشت تنوع غذایی است که خود این تنوع غذایی از مختصات تنوع فرهنگی و بومی این منطقه است. درخصوص ویژگیهای شهر خلاق قرار شد شهرداری رشت و استانداری گیلان شهر رشت را بهعنوان شهر خلاق به یونسکو معرفی کنیم تا در شبکه شهرهای خلاق قرار بگیرد.
سعیدآبادی میافزاید: این کار زمانبر است و باید یک پروسهای طی شود. خوشبختانه این کار از امروز شروع شده است. امروز هم ما دعوت شدیم تا با این ویژگی منحصربهفرد رشت بیشتر آشنا شویم. این جشنواره درواقع جلوهای از تنوع غذایی استان گیلان است و ما واقعا از این همه تنوع غذایی و تنوع فرهنگی حیرت کردیم.
دبیر کمیسیون ملی یونسکو ضمن بیان اینکه قطعا در آینده این شهر بهعنوان شهر خلاق معرفی خواهد شد، تأکید میکند: با ثبت این شهر بهعنوان شهر خلاق غذا در آینده، مطمئنا پنجره جدیدی برای شهر رشت باز خواهد شد که در صحنه بینالملل بیشتر دیده شود.
همچنین استرلاروش نماینده یونسکو در ایران غذاهای گیلانی را چنین توصیف میکند: برای من این یک تجربه خیلی جالب و فوقالعاده بود از دیدن این همه غذا و طعم. شب گذشته ما یک شام مفصل از غذاهای گیلانی داشتیم که بسیار خوشمزه بودند. و امروز هم که با ناهار گیلانی آشنا شدم. در کل من تاکنون این همه تنوع غذایی را در جای دیگری ندیدم و این برای من خیلی جالب و حیرتانگیز است.
لاروش در پایان ضمن ابراز امیدواری در مورد اینکه شهر رشت قطعا در آینده بهعنوان شهر خلاق معرفی خواهد شد، تأکید میکند: این کار با تلاش اعضای شورای شهر و فاطمه قدیمی مدیر توسعه پایدار شهرداری رشت آغاز شده ولی این مسیر شامل پروسهای است که مقداری زمانبر است. در این راه یکسری تعهداتی وجود دارد که باید رعایت شود تا بهعنوان شهر خلاق غذا به ثبت برسد. سختترین مرحله مربوط به زمانی است که سه شهر مختلف باید شهر رشت را بهعنوان شهر خلاق غذا تأیید کنند.