عبدالباسط انصاری| در روزهای اخیر همایشی تحت عنوان «نخستین کنفرانس بین‌المللی علوم و فنون هسته‌ای» به ابتکار جمهوری اسلامی ایران و در شهر اصفهان برگزار شد. این همایش که با حضور بیش از ٣٠٠ پژوهشگر حوزه انرژی هسته‌ای و بیش از ۵٠ سخنران خارجی همراه بود به ابتکار جمهوری اسلامی برای تعمیق و گسترش همکاری‌ها در زمینه کاربردهای صلح‌آمیز انرژی هسته‌ای برگزار شد. در آستانه این همایش رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، اعلام کرد برای ادامه همکاری‌ها و حل برخی مسائل به ایران سفر خواهد کرد. گروسی در دو روز اخیر با حضور در ایران به دیدار با مقامات کشورمان پرداخت و بر ضرورت تداوم همکاری‌ها بین ایران و آژانس تاکید کرد. در پایان این سفر نیز در کنفرانس خبری مشترک با محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان، در حاشیه همایش علوم و فنون هسته‌ای در اصفهان حضور یافت.
نکاتی چند درباره همایش هسته‌ای و سفر گروسی به ایران:
١-برگزاری همایشی در حوزه همکاری‌های هسته‌ای صلح‌آمیز به ابتکار و میزبانی ایران، دارای اهمیت بسیار زیادی است. ایران که پیش از انقلاب به سمت استفاده از انرژی هسته‌ای برای تولید برق رفته بود، پس از انقلاب با بدعهدی شرکت‌های غربی و تعطیلی همکاری‌ها مواجه شد و در شرایط جنگ و تحریم‌ها و تحولات مختلف به تلاش برای استفاده و گسترش این دانش پرداخت و با دانش بومی و همت متخصصان داخلی سطح علمی جوانان خود را به رخ جهانیان کشید. چرخه کامل سوخت هسته‌ای و تولید اورانیوم غنی‌شده در کشور و افزایش سطح غنی‌سازی و تولید سانتریفیوژهای پیشرفته و استفاده از کاربردهای مختلف انرژی هسته‌ای در زمینه‌های انرژی، دارو و... موجب حیرت جهانیان شد. برپایی همایش بین‌المللی ایران در حوزه هسته‌ای با استقبال گسترده دانشمندان خارجی، علاوه بر نمایش توان علمی کشور و افزایش تبادلات علمی با دانشمندان و دانشگاهای مطرح جهان، نوعی مانور سیاسی و تبلیغاتی در زمینه تاکید ایران بر استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای نیز هست و از این حیث حائز اهمیت است.
٢- در مورد سفر گروسی به ایران نیز نکته مهم، احیای همکاری ایران و آژانس بعد از تنش و اختلافات چندماهه است. تاکید مقامات کشورمان از جمله دکتر اسلامی مبنی بر عدم تاثیرپذیری آژانس از رژیم صهیونیستی و سندسازی‌های مغرضانه این رژیم علیه ایران مسئله‌ای که سال‌هاست از سوی جمهوری اسلامی طرح شده است. تاکید جدی بر این مسئله در سفر تازه گروسی نوعی جنبه هشداری نیز دارد، چرا که با نزدیک شدن به زمان بندهای غروب برجام و اتمام مهلت قطعنامه ٢٢٣١ و آغاز روند عادی شدن پرونده هسته‌ای ایران، در صورت اتخاذ مجدد رویکرد سیاسی سابق از سوی آژانس و تحت تاثیر القائات و سندسازی‌های اسرائیل، مسئله هسته‌ای مجددا گره‌های بزرگ‌تری خواهد خورد و ایران احتمالا واکنش‌های تندتری خواهد داشت.
٣- تاکید گروسی بر ادامه همکاری‌ها مطابق توافقات اسفند ١۴٠١ نیز از نکات مهم این سفر بود. در مقطع پیشین همکاری ایران و آژانس چشم‌اندازی برای حل مسئله مکان‌های آلوده مشخص شد. در آن مقطع، صحبت از حل مشکل دو مورد از مکان‌های آلوده از سوی آژانس مطرح شد که ادامه پیدا نکرد. لذا احیای همکاری مطابق روند مثبت پیشین از این حیث ارزشمند است. نکته دیگر سخنان گروسی تاکید بر نگرانی ایران از مداخله اسرائیل و عدم تاثیرپذیری آژانس از بازیگران خارجی و تلاش آژانس برای رفع تردید و نگرانی ایران از این حیث هم دستاورد سیاسی قابل تاملی برای ایران بود. با چنین روندی، احتمالا در نشست فصلی بعدی آژانس، فضا برای ایران مثبت‌تر خواهد شد و اتهام‌زنی‌های تکراری آمریکا و تروئیکای اروپایی فشار چندانی علیه ایران ایجاد نخواهد کرد.