[شهروند]سال‌هاست که در رسانه‌ها ادعا می‌شود ساخت سریال‌های جدید «الف ویژه» در دستور کار تلویزیون قرار گرفته است که البته ترجمه‌اش در این سال‌ها تنها و تنها این بوده که تلویزیون می‌خواهد سریال‌های «سلمان» و «موسی(ع)» را بسازد و فهرست سریال‌های ویژه‌اش را که در چند دهه اخیر شامل سریال‌هایی چون «امام علی(ع)»، «مختارنامه»، «یوسف پیامبر»، «اصحاب کهف»، «امام رضا»، «تنهاترین سردار»، «مریم مقدس» و تا حدی هم «سربداران» و «میرزا کوچک‌خان» بوده است، کمی توسعه دهد. در حقیقت، تلویزیون که الان چند وقتی می‌شود مشغول تولید «سلمان فارسی» و پیش‌تولید «موسی(ع)» بوده، در تمام سال‌های بعد از نمایش «مختارنامه» نه‌تنها پروژه‌های جاه‌طلبانه‌ای چون ساخت نسخه سریالی «ملک سلیمان» یا تولید آثاری درباره شهیدان صیاد شیرازی و حسن باقری و دیگر مجموعه‌های ادعایی «الف ویژه»اش را گامی از مرحله گفتاردرمانی همیشه‌اش جلوتر نبرده، بلکه حتی همین دو سریال جدی‌ترش را هم -منظور «سلمان» و «موسی(ع)» است- با جدیت بیشتری دنبال نکرده است. برای همین هم هست که سال‌ها می‌گذرند و در سریال‌های «سلمان» و «موسی» آب از آب تکان نمی‌خورد و در این میان مخاطبان، کارشناسان و البته خود صداوسیما نیز هر از چندی شاهد سریال‌هایی مانند «حشاشین» می‌شوند و به‌ناچار واکنشی به این سریال‌ها نشان می‌دهند و دوباره روز از نو و روزی از نو، بدون اینکه کاری و کارستانی شود و خلأ تقریبا همیشگی سریال‌های تاریخی و مذهبی و به بیانی بهتر: ویژه در حد سر سوزنی پر شود.
حالا در چنین شرایطی رسانه‌ها نوشته‌اند که پیمان جبلی از بررسی چند عنوان تاریخی و دینی جدید برای شروع تولید آثار «الف ویژه» خبر داده است. اما آیا این آثار جدید به فرجام خواهند رسید؟
سال‌هاست که از نظر بسیاری از کارشناسان، کم‌کاری صداوسیما و هنرمندان در ساخت آثار دینی و تاریخی و به‌خصوص ساخت آثاری درباره امام صادق(ع) به مرحله عجیبی رسیده که البته دلایل بسیاری از جمله کمبود بودجه و فضای باز مناسب کار کردن می‌تواند داشته باشد و این در حالی است که هر بار که چنین سریال‌هایی روی آنتن آمده‌اند، توجه طیف وسیعی از مخاطبان را به خود و البته به جعبه جادو جلب کرده و به نوعی توانسته‌اند مخاطب را با آنتن تلویزیون آشتی دهند. نکته جالب در این میان، این است که جای خالی آثار جان‌دار بامحتوا چنان در تلویزیون با گوشت و خون احساس می‌شود که می‌بینیم هر بار آثاری مانند «امام علی(ع)»، «مختارنامه»، «یوسف پیامبر»، «اصحاب کهف»، «امام رضا»، «تنهاترین سردار»، «مریم مقدس»، «سربداران»، «میرزا کوچک‌خان» و حتی «صاحبدلان» در تکرارهای چندین و چند باره‌شان روی آنتن رفته‌اند، با استقبال عجیب‌وغریبی از سوی مخاطبان مواجه شده‌اند که خود گواهی است بر تاثیرگذاری سریال‌های حوزه دین و تاریخ در تلویزیون.
اما در شرایطی که تردیدی در محبوبیت و جذابیت این نوع سریال‌ها نیست و حتی سریال‌های مذهبی همواره باعث شده‌اند بسیاری به مطالعه تاریخ اسلام علاقه‌مند شوند، ولی با این حال، تلویزیون غیر از پیگیری تولید «سلمان» و «موسی(ع)» گام ملموس چندانی در سال‌های اخیر در این زمینه برنداشته است. چرا؟
یک مثال آموزنده
مدت‌هاست که کارشناسان مذهبی از ضرورت تولید سریالی درباره امام صادق(ع) و ابعاد علمی و فقهی زندگی ایشان می‌گویند. خبرگزاری تسنیم در این زمینه مروری گذرا بر تاریخچه ساخت این سریال داشته و مبدا تاریخ ساخت این سریال را تا حوالی سال 1380 ردگیری کرده که قرار بوده مهدی سجاده‌چی نویسنده این سریال تلویزیونی باشد. اما این کار چه در آن زمان و چه حالا که بیست و اندی سال از آن روزها می‌گذرد، پیش نرفت-و درنهایت شاهد بودیم که یک گروه سوری و کویتی کار را به دست گرفته و سریالی به‌نام «امام الفقها الصادق(ع)» را جلوی دوربین بردند که امام صادق(ع) را به عنوان نخستین مدرس علم کیمیا و تربیت‌کننده جابربن حیان نمایش داده- و البته در ادامه نگاهی نیز به تربیت‌شدن ائمه اربعه اهل تسنن به‌دست مبارک امام صادق(ع) داشته است. سریالی که ندیده و نشنیده می‌توان گفت که کاری با باورداشت‌ها و معتقدات ما ندارد و سنگ فرهنگ و اندیشه‌های نهاد تولیدکننده خودش را به سینه می‌زند و این در حالی است که در حال حاضر بیست‌وچند سال است تلویزیون ما قصد ساخت سریالی درباره امام صادق(ع) -به عنوان رئیس مذهب شیعه- را دارد و هنوز و همچنان مخاطبان بالقوه چنین سریالی امیدوارند آن را از صداوسیمای خودمان ببینند! نکته جالب این است که مهدی سجاده‌چی، نویسنده سریال، هم حتی بعد از این همه سال هنوز پای کار ایستاده و دغدغه نوشتن سریال امام صادق(ع) را دارد و می‌گوید که «یک زمانی روال بود که زندگی ائمه اطهار در تلویزیون به‌تصویر کشیده شود، اما بعد از مدتی اشتیاق و انگیزه دوستان برای انجام چنین کار مهم و موثری به پایان رسید و به دنبال آن کار ما هم در میانه‌های راه متوقف شد و تا امروز هم خبری از آن نشده است.»
یک سریال ویژه جدید
در شرایطی که همه‌ساله ده‌ها سریال از انواع آپارتمانی زودبازده جلوی دوربین می‌روند، اما آمارهای بازپخش‌های سریال‌ها حکایت از این می‌کند که هنوز و همچنان شماری از این آثار قدیمی بارها تکرارشده و تماشاگران به‌مراتب بیشتری دارند. رئیس صداوسیما به‌نظر می‌رسد که خود به این موضوع معترف است و آسیب‌های ناشی از فقدان یا کمبود آثار دینی و تاریخی ویژه را به خوبی می‌داند. با این حال، پیمان جبلی بر این باور است که این کمبود تنها و تنها منحصر به سریال‌های تاریخی و دینی نمی‌شود و مسائلی مانند آرمان فلسطین و جنایات اسرائیل را نیز شامل است. جبلی در اینباره به تسنیم گفته: «دشمن با برنامه‌هایی که در هالیوود و نتفلیکس می‌سازد، عملا تلاش می‌کند حق را به باطل تبدیل و واقعیت را پیش چشم جهانیان تحریف کند. وظیفه ما در این میان بسیار سنگین است که سعی داریم با اضافه کردن یک سریال الف ویژه در این موضوع، بخشی از این وظیفه را انجام دهیم. در این زمینه البته شاید توانایی‌های فنی ما با کشورهای غربی برابری نکند، اما حرف حق قطعا بر فناوری غلبه خواهد کرد و خواهیم توانست این منطق را به مردم منتقل کنیم که زوال اسرائیل نزدیک است.»