دکتر محمداسماعیل مطلق، مدیرکل دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت ضمن تشریح مطالعات انجام شده در جهت استخراج چالش‌های فرزندآوری در کشور از بعد سلامت گفت: براساس نتایج به دست آمده، آموزش‌های لازم درحال انجام است تا نرخ باروری را از 1.8 به 2.1 برسانیم.
وی به 11‌میلیون ایرانی که در سن ازدواج هستند و هنوز ازدواج نکرده‌اند، اشاره کرد و گفت: خطر از دست رفتن سن باروری در این افراد وجود دارد، بنابراین لازم است آموزش‌های لازم در جهت چگونگی صحبت با این جمعیت 11 میلیونی ارایه شود تا با ازدواج صحیح و سالم سن باروری در آنها از دست نرود.
مطلق، سن مناسب فرزندآوری در زوجین را مورد اشاره قرار داد و افزود: فاصله‌گذاری‌های طولانی مدت جهت فرزندآوری پس از ازدواج نیز یکی از مشکلات و چالش‌های جمعیتی است؛ به‌طوری که زوجین از زمان ازدواج تا تولد فرزند اول معمولا حدود 3.5‌سال فاصله می‌گذارند که موضوع به لحاظ سلامت باروری ممکن است با مشکلاتی همراه باشد و ضرر دارد. همچنین بین فرزند اول تا فرزند دوم و همچنین فرزند دوم تا فرزند سوم معمولا 5‌سال فاصله می‌گذارند. توصیه ما آن است که این رقم به زیر 5‌سال کاهش یابد و آموزش‌های لازم را نیز در این زمینه درحال اجرا داریم.
در عين حال علی‌اکبر محزون، مدیرکل دفتر اطلاعات، آمار و مهاجرت سازمان ثبت‌احوال، گفته است: سالانه ۴۱۰‌هزار فرصت فرزندآوری در میان زنان هرگز ازدواج نکرده، ۱۰‌هزار فرصت در اثر فوت همسر و ۲۰‌هزار فرصت بر اثر طلاق از بین می‌رود. او با اشاره به این‌که در بحث جمعیتی از مرحله ثبات خارج شده و به مرحله گذار رسیده‌ایم، گفته: آمارها نشان می‌دهد که بحث‌های تحولات جمعیتی به‌خصوص ازدواج، طلاق، فرزندآوری و... با مسائل فرهنگی، نگرش افراد به خانواده و بحث سبک‌های زندگی امروزی گره خورده است. در بحث‌های جمعیتی یک گذار داریم یعنی از یک مرحله با ثبات خارج و به مرحله گذار می‌رسیم و بعد باید منتظر باشیم تحولات که تمام شد دوباره به مرحله ثبات بعدی برگردیم و یک گذار نیز در خانواده وجود دارد به‌طوری که آمارها نشان می‌دهد اکنون از حالت ثبات خارج شده‌ایم.
به‌گفته مدیرکل دفتر اطلاعات، آمار و مهاجرت سازمان ثبت‌احوال، جامعه‌شناسان عنوان می‌کنند که نه‌تنها دنیا وارد مرحله گذار خانواده شده بلکه ایران نیز متاسفانه از ‌سال 89 وارد این مرحله شده است. هدف ما این است که به ثبات در خانواده و تعادل برسیم.
اين سخنان در حالي بيان مي‌شود كه بهترین سن برای بارداری معمولا 20 تا 24 سالگی است. در این سن اکثریت عوارض بارداری کاهش پیدا می‌کند و معمولا بارداری به‌صورت طبیعی ادامه می‌یابد. احتمال دیابت، فشارخون و کاهش رشد جنین بسیار کم است و بارداری‌ها در این سن معمولا بدون خطر هستند در ضمن احتمال ناهنجاری‌های جنینی که بیشتر به علت سه‌تایی شدن کروموزوم‌های 13، 18 و 21 اتفاق می‌افتد، بسیار کم است. تمام تخمک‌های یک خانم در زمان تولد تولید و ذخیره می‌شوند و تا 50 سالگی هر ماه یکی از آنها آزاد شده و باعث تخمک‌گذاری و عادت ماهانه می‌شود. حال هرقدر سن باروری پایین‌تر باشد به‌خصوص در 22 تا 26 سالگی کیفیت تخمک‌هایی که بارور می‌شوند بسیار بهتر است و معمولا دوران بارداری‌ راحت‌تر و بدون مشکل می‌گذرد.
اين در حالي است كه باردار شدن در سنین بالا این احتمال را دارد که دیابت یا فشار خون حاصل از بارداری، پس از زایمان برای مادر باقی بماند یا این‌که ممکن است اختلالات مربوط به وریدها باعث لخته شدن خون و ترومبوزهای وریدی شود. البته این احتمال در افراد چاق و کم‌تحرک بیشتر است حتی احتمال آمبولی ریه نیز وجود دارد. با این حال اگر مادر از سلامت جسمانی خوبی برخوردار باشد، رژیم غذایی مناسبی داشته باشد، به‌طور مرتب ورزش کند و اضافه‌وزن نداشته باشد می‌تواند در سنین بالاتر نیز بارداری سالم و بی‌خطری داشته باشد. برای مثال یک خانم 40 ساله که از سلامت کامل برخوردار است و مرتب ورزش می‌کند، نسبت به یک خانم 27ساله که چاقی مفرط دارد و وزنش بالای 100 کیلوگرم است، بارداری بسیار بهتری را خواهد گذراند. علاوه‌بر این متاسفانه در فرهنگ ما این تفکر وجود دارد که یک خانم باردار باید 20 تا 30 کیلوگرم وزن اضافه کند درحالی‌که این موضوع می‌تواند سلامت بارداری را به خطر بیندازد و باعث دیابت و فشارخون شود بنابراین نحوه زندگی حتی می‌تواند سن را تحت‌تأثیر قرار دهد.
علاوه‌بر نكات فوق مرگ همسر يا طلاق هم مي‌تواند فرصت فرزندآوري را از ما سلب كند. مدیرکل دفتر اطلاعات، آمار و مهاجرت سازمان ثبت‌احوال با اشاره به این‌که سالانه 155‌هزار طلاق در کشور ثبت می‌شود که پیشگیری از آن می‌تواند باعث شود خانواده‌ها به فرزندآوری روی آورند، تأکید کرد: بر این اساس سالیانه 10‌هزار فرصت فرزندآوری به واسطه طلاق‌هایی که انجام می‌شود از دست می‌رود. بخشی از ازدواج‌های دفعات دوم به بعد که بعد از فوت همسر و طلاق انجام می‌شود هم باعث فرصت‌سوزی در فرزندآوری می‌شود. 3.4‌درصد ازدواج سالانه مردان و 2.5‌درصد ازدواج سالانه زنان بعد از فوت همسر یا طلاق انجام می‌شود، همچنین مشخص شد که 370‌هزار زن در سن باروری با فوت همسر خود، 10‌هزار فرصت فرزندآوری را از دست داده‌اند. همچنین 349‌هزار زن در سن 15 تا 49 سالگی که بر سر طلاق همسر خود را از دست داده‌اند فرصت‌های فرزندآوری در میان آنها از بین رفته به‌طوری که براساس آمارها 20‌هزار فرصت سالانه تولد در میان این زنان از بین رفته است.