فروغ تیموریان کارشناس آموزشی

چند سالی است که بحث تقلب در کنکور و آزمون‌های نهایی به یکی از چالش‌های حوزه آموزشی کشور ما بدل شده است. به‌خصوص بعد از کرونا و به‌ویژه بعد از اینکه شرط تأثیر معدل در کنکور به تصویب رسید. واقعیت این است که برخلاف تصور عامه، طراحان سؤالات یا مدیران ارشد متولی، هرگز منبعی برای نشت و لو رفتن سؤالات نیستند چون آنها کاملا در شرایط امنیتی سؤالات را طراحی می‌کنند و تا روز کنکور و یا آزمون‌های نهایی در قرنطینه هستند. در حقیقت بیشترین عاملی که باعث انتشار سؤالات می‌شود، مربوط به زمانی است که افرادی این سؤالات را برای دانش‌آموزان و کنکوری‌ها تکثیر و توزیع می‌کنند. در چنین مواردی برخی از این افراد، متأسفانه با دریافت مبالغی از سؤالات عکس گرفته و آنها را برای افراد خاصی می‌فرستند و آنها نیز بعد از حل این سؤالات، جواب آنها را به کسانی که پول‌های کلانی داده‌اند می‌رسانند.
در این میان، موارد دیگری هم هست که گاه باعث سوءاستفاده افرادی که درصدد تقلب هستند می‌شود. به‌عنوان مثال، سال گذشته درب ورودی حوزه‌های آزمون‌های نهایی به جای ساعت 8، ساعت 8:15 بسته شد و همین مسئله باعث شد تا گروهی سؤالات را تکثیر و به‌دست دانش‌آموزانی که هنوز وارد حوزه نشده بودند، برسانند و آنها نیز با چک کردن کتاب و یا مشورت با دیگران تعدادی از آنها را حل کنند و بتوانند نمرات بهتری بگیرند. گرچه این نقیصه امسال مرتفع شد و درهای حوزه‌ها از ساعت 7:30بسته شد و مقرر شد تا سؤالات بعد از آن تکثیر و توزیع شود.
از سویی، گروهی از برگزاری الکترونیکی کنکور به‌عنوان راهکاری برای حل مشکل تقلب یاد می‌کنند. این درحالی است که اگر بخواهیم واقع‌بین باشیم ما در کشورمان چه از لحاظ سخت‌افزاری و چه از منظر نرم‌افزاری چنین پتانسیلی را نداریم. یعنی نه اینترنت ما چنین اجازه‌ای را می‌دهد و نه کاربران ما توانایی اجرای آن را دارند و نه اصلا حدود یک میلیون کامپیوتر داریم که داوطلبان بخواهند با آنها در کنکور شرکت کنند! و نباید از یاد برد که هیچ‌گاه نمی‌توان تقلب را به صفر رساند. بنابراین، ‌ای کاش دانش‌آموزان به جای پرداختن به چنین روش‌هایی برای تقلب به فکر آموختن دروس و آماده کردن خود برای کنکور می‌بودند تا اینکه بخواهند این همه وقت و پول برای تقلب صرف کنند!