رئیسکل بانک مرکزی با اشاره به افزایش مناسب منابع ارزی بانک مرکزی، کاهش ۲۲درصدی نرخ تورم نقطهبهنقطه از ابتدای سال تا پایان بهمن و گشایشهای ارزی اخیر گفت: «برنامهریزی بانک مرکزی برای پایان سال آینده دستیابی به رشد نقدینگی 23درصد با دامنه مثبت و منفی 2درصد است.»
محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی، در دیدار پایان سال با مدیران عامل بانکها ضمن ارائه گزارشی از آخرین تحولات اقتصادی کشور، برنامههای بانک مرکزی برای سال ۱۴۰۳ را در حوزههای مختلف سیاستگذاری تشریح کرد.
گزارش آخرین تحولات اقتصادی کشور
رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به آخرین شاخصها و تحولات اقتصادی کشور در بخشهای مختلف تاکید کرد: «براساس آمارهای مقدماتی، رشد اقتصادی کشور طی 9 ماه سالجاری نسبت به مدت مشابه سال قبل معادل 4.5درصد بوده است که با توجه به شرایط فعلی و میزان رشد کشورهای منطقه در سال 2023 رشد مطلوبی محسوب میشود.» فرزین افزود: «در دوره مورد بررسی، بخش نفت رشد بالای 16درصد را تجربه کرده که ناشی از اجرای طرحهای توسعهای در راستای افزایش ظرفیت تولید نفت کشور در سالجاری بوده است. امید است در سال آینده نیز به دلیل سرمایهگذاریهای صورتگرفته در این حوزه، رشد این بخش تداوم یابد.» به گفته رئیسکل بانک مرکزی، در بخش خدمات نیز برخلاف رویه رشد پایین سالهای گذشته، میزان رشد حدود 4درصد بوده و در برخی بخشها مانند حملونقل و بخشهای عمدهفروشی و خردهفروشی نیز درصدهای رشد مناسبی محقق شده است. فرزین بیان کرد: «رشد بخش کشاورزی در 9 ماه اخیر معادل 0.7درصد بوده است که نسبت به سال گذشته اندکی کاهش نشان میدهد. در گروه صنایع و معدن هم رشد 9 ماهه معادل 3.9درصد تحقق یافته که نسبت به دوره مشابه سال گذشته کاهش یافته است، البته برخی از بخشهای زیرمجموعه صنعت و معدن رشد بالاتری داشتهاند.»
وضعیت تورم و نقدینگی
رئیسکل بانک مرکزی تصریح کرد: «مصرف خصوصی طی 9 ماه سالجاری معادل 4.2درصد رشد پیدا کرده است. همچنین تشکیل سرمایه ثابت ناخالص رشدی معادل 4.5درصد و صادرات کالاها و خدمات نیز رشدی معادل 17.9درصد را در 9 ماه سالجاری تجربه کردند، از سوی دیگر، واردات کالا و خدمات نیز تنها 5.3درصد رشد داشته و این مهم موجب شده است تولید ناخالص داخلی با قیمت بازار معادل 5.0درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش یابد که میزان رشد نسبتا مطلوبی در سالجاری محسوب میشود.» فرزین با اشاره به اقدامات بانک مرکزی برای مهار تورم و میزان رشد نقدینگی در سالجاری هم گفت: «در ابتدای سالجاری کشور با تشدید انتظارات تورمی و افزایش میزان تورم به خصوص در فروردینماه مواجه بود که با اجرای برنامهها و اقدامات بانک مرکزی تورم نقطهبهنقطه شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی در سال 1402 روند کاهشی قابل ملاحظهای به خود گرفت، به نحوی که بر اساس محاسبات بانک مرکزی میزان تورم نقطهبهنقطه از ابتدای سالجاری تا پایان بهمنماه ۲۲ واحد کاهش پیدا کرده است.» او افزود: «برای پایان سالجاری نیز برآورد میشود که میزان تورم نقطهبهنقطه در سطح مناسبی از کانال ۳۰درصد قرار گیرد که این امر مطابق با هدف از پیش تعیین شده است.» رئیسکل بانک مرکزی تصریح کرد: «هدف میزان رشد نقدینگی در پایان سالجاری حدود 25درصد تعیین شده است که در دیماه نیز میزان رشد نقدینگی معادل 25.4درصد بوده است. باید توجه کرد میزان رشد 25درصد معادل میزان رشد نقدینگی تعادلی بلندمدت اقتصاد ایران در 40 سال اخیر است. دستیابی به این مهم به معنای عبور و پشتسر گذاشتن یک دوره پرفشار نقدینگی چهار ساله و رسیدن به شرایطی باثبات براساس متغیرهای اقتصاد کلان است.»
آخرین وضعیت ارزی کشور
رئیسکل بانک مرکزی همچنین درباره آخرین وضعیت ارزی کشور گفت: «بانک مرکزی در سالجاری سیاست تثبیت اقتصادی را در دستورکار قرار داد که به دنبال اجرای این سیاست آرامش در بازارها برقرار شد. مادامی که نقدینگی و انتظارات تورمی کنترل شود، نرخ ارز افزایش شدیدی نخواهد داشت.» فرزین تصریح کرد: «از ابتدای سال تاکنون حدود 78میلیارد دلار ارز به نرخ حمایتی و غیرحمایتی تخصیص داده شده که از این میزان حدود 67میلیارد دلار تامین و پرداخت شد، این عملکرد در زمینه تامین ارز مورد نیاز کشور یک رکورد محسوب میشود.»رئیس کل بانک مرکزی گفت: «منابع ارزی بانک مرکزی رشد بسیار خوبی نسبت به سالهای گذشته تجربه کرده و میزان ارز عرضهشده به بازار نسبت به سالهای 1399، 1400 و 1401 قابل توجه بوده که منجر به رشد تشکیل سرمایه بهویژه در ماشینآلات شده است.»
سیاستها و برنامههای بانک مرکزی در سال آینده
رئیس کل بانک مرکزی در ادامه این نشست تصریح کرد: «برنامهریزی بانک مرکزی دستیابی به رشد نقدینگی 23درصد با دامنه مثبت و منفی 2درصد در پایان سال آینده است. تغییر اندک میزان رشد هدف سال آینده نسبت به سالجاری به دلیل بهبود رشد اقتصادی و ممانعت از اثرات رکودی کنترل نقدینگی است.» به گفته فرزین، برنامه بانک مرکزی برای میزان تورم در سال ۱۴۰۳، قرار گرفتن تورم نقطهبهنقطه پایان سال 1403 در کانال 20درصد است که در این صورت هدف بلندمدت در دسترس خواهد بود. رئیس کل بانک مرکزی همچنین گفت: «در حوزه ارزی یکی از مهمترین سیاستهای بانک مرکزی، آزادسازی منابع موجود در کشورهای خارجی است و امید ميرود این مهم با همکاری دستگاههای مختلف در دولت محقق شده و از این منابع برای سرمایهگذاری و رشد اقتصادی کشور استفاده شود.» او افزود: «بانک مرکزی همچنان تلاش خواهد کرد تا با اعمال سیاستهای ارزی، نوسانات نرخ ارز را به حداقل برساند و حضور بانک مرکزی در بازارهایی مانند طلا و ارز تداوم خواهد داشت.» رئیسکل بانک مرکزی با تاکید بر اینکه هدف این بانک، تامین تمام منابع مورد نیاز سرمایهگذاری و تجارت کشور است، گفت: «در زمینه سرمایهگذاری با آزادسازی منابع و نیز گشایشهایی که در همین دو سه هفته اخیر در برخی کشورها رخ داده و فاینانسهای بسیار خوبی که انجام شده است، انتظار ميرود رشد سرمایهگذاری کشور مستقیما متاثر شود.» فرزین افزود: «بانک مرکزی به گونهای در مرکز مبادله عمل خواهد کرد که برای طرحهایی که نیاز ارزی دارند، اوراق ارزی منتشر شود و حتی در حوزه فاینانس وارد خواهد شد تا اینگونه سرمایهگذاری دچار محدودیت ارزی نشود.»