شماره ۲۹۹۳ | ۱۴۰۲ دوشنبه ۲۵ دي
صفحه را ببند
مروری بر ۶ عملیات بزرگ دفاع مقدس در دی‌ماه
از کربلای ۵ تا بیت‌المقدس ۲

  [ شهروند]  از ۱۹ عملیات بزرگ که رزمندگان اسلام در طول جنگ تحمیلی انجام دادند، 6 مورد در دی به وقوع پیوست که از آن میان می‌توان به عملیات کربلای ۵ اشاره کرد که به دلیل شمار فراوان تلفات انسانی و خشونت جنگی، بزرگ‌ترین درگیری در جنگ هشت‌ ساله به شمار می‌رود.شش مورد شامل عملیات‌های کربلای ۴، محمد رسول‌الله(ص)، کربلای ۵، ظفر ۵، کربلای ۶ و بیت‌المقدس ۲ در ماه‌دی به وقوع پیوستند که در زیر به زمان وقوع و منطقه‌ای که عملیات در آن صورت گرفته است، اشاره می‌شود.

عملیات کربلای ۴
این عملیات سوم دی‌ماه سال ۱۳۶۲ در منطقه غرب اروندرود جنوب خرمشهر در غرب جزیره  مینو انجام شد، اما متاسفانه با لو رفتن طرح عملیات پیش از آغاز آن توسط هواپیماهای آواکس، مسدودکردن حفر کانال در معبر اصلی محور و پرکردن آن با مازوت جهت زمین‌گیرکردن نیروهای ایرانی به شکست بدی منجر شد و جزئی از خاطرات تلخ فرماندهان دوران دفاع مقدس به شمار می‌آید. اما از سوی دیگر، میزان تلفات و ضایعات واردشده بر دشمن بعثی قابل توجه بود که شامل حدود ۸هزار کشته و زخمی، حدود ۶۰ اسیر، انهدام حدود ۷۰ دستگاه زرهی، مکانیزه و خودرو، انهدام تعداد زیادی سلاح سبک و نیمه‌سنگین می‌شود.این عملیات با رمز عملیات «محمد رسول‌ الله(ص)» در جزایر دهانه‌ شمال‌‌غربی‌ خلیج‌فارس‌، جنوبی‌ترین‌ محور جنگ‌ با حمایت سپاه‌ پاسداران‌ انقلاب‌ اسلامی‌ و با هدف تهدید شهر بصره‌ از سمت‌ جنوب‌ و تصرف‌ جزیره‌ ام‌‌الرصاص‌ و ابوالخطیب‌ عراق‌ و محاصره‌ نیروهای‌ دشمن‌ در شبه‌‌جزیره‌ انجام شده بود.

عملیات محمد رسول الله(ص)
۱۲ دی‌ماه ۱۳۶۰ عملیات محمد رسول الله(ص) با رمز «لا اله الا الله، محمد رسول الله» در محور نوسود - طویله به‌صورت نیمه گسترده با فرماندهی مشترک انجام شد. این عملیات که از عمیات‌های موفق سال‌های ابتدایی دوران دفاع مقدس است، با هدف انسداد دالان‌های ورودی عناصر ضدانقلاب،  پاکسازی و تامین امنیت شهرهای مرزی در منطقه اورامانات، تصرف چندین ارتفاع و روستای منطقه و تصرف شهر طویله عراق صدر منطقه عملیاتی غرب نوسود انجام شد.رزمندگان باید در این عملیات از دو محور مریوان و پاوه وارد عمل شده و ضمن آزادسازی بخشی از ارتفاعات منطقه -در محدوده بین نوسود و مریوان- و نیز انهدام دشمن، شهر طویله عراق و چند روستا را به تصرف درآورند. پنج محور مریوان -به فرماندهی حاج احمد متوسلیان- ماموریت داشت تا ضمن آزادسازی ارتفاعات شنگادور، توالی (پنج قله)، دره تاریک، جانبازان و ملقه پشقله، شهر طویله را تصرف و تامین کند.رزمندگان خودی پس از اقامه نماز مغرب و عشا به طرف اهداف تعیین‌شده حرکت کردند و پس از چندین ساعت کوهپیمایی، عملیات در بامداد روز بعد با رمز مبارک «لااله‌الا‌الله، محمد رسول الله» آغاز شد. اگرچه دشمن در این پاتک‌ها متحمل خسارات سنگینی شد، لیکن کمبود توان خودی و عدم‌جایگزین‌شدن نیروهای تازه نفس ادامه عملیات را غیرممکن کرده بود. لذا حدود ساعت ۱۶ دستور عقب‌نشینی صادر شد.

آغاز عملیات عظیم کربلای ۵
عملیات کربلای ۵، ۱۹دی سال ۱۳۶۵ در منطقه عمومی شلمچه و شرق بصره آغاز شد. این عملیات با رمز «یا زهرا(س)» در محور شلمچه - کانال ماهی به‌صورت گسترده در تاریخ ۱۹دی ۱۳۶۵ به فرماندهی سپاه جهت فتح بصره شروع شد. هدف نهایی این عملیات تسخیر شهر بصره بود. این عملیات به دلیل شمار بسیار بالای تلفات و نیز خشونت جنگی فراوان، بزرگ‌ترین درگیری در جنگ هشت‌ ساله به شمار می‌رود. تلفات بسیار زیاد این عملیات مقدمه‌ای شد بر پایان جنگ ایران و عراق.رزمندگان‌ سپاه‌ اسلام‌ برای‌ آزادسازی‌ مناطق‌ تحت‌ اشغال‌ و دفع‌ تجاوز دشمن‌ و به‌‌منظور دستیابی‌ به‌ اهداف‌ والای‌ خود، اقدام‌ به‌ انجام‌ عملیات‌ کربلای‌5‌ در این‌ منطقه‌ کردند. این‌ عملیات‌ در تاریخ‌ نوزدهم‌ دی‌‌ماه‌ ۱۳۶۵ با رمز مبارک‌ یازهرا(س) در منطقه‌ شلمچه‌ و شرق بصره‌ آغاز شد.این عملیات نتایج مختلفی را در پی داشت. موقعیت سیاسی و نظامی عراق تضعیف شد و در نتیجه حملات گسترده این کشور به مراکز اقتصادی، صنعتی و مسکونی ایران بار دیگر آغاز شد.‌ اوضاع جبهه‌های نبرد به سود قوای نظامی ایران تثبیت شد و سپاه پاسداران یکی از ارزنده‌ترین تجارب نظامی خود را کسب کرد.‌تلاش‌های بین‌المللی برای پایان‌دادن به جنگ افزایش یافته و به تصویب قطعنامه ۵۹۸‌ که در آن برای اولین‌بار تا حدودی نظریات جمهوری اسلامی ایران لحاظ شده بود‌، در شورای امنیت سازمان ملل انجامید.‌ از سوی دیگر، حضور گسترده نظامی آمریکا و متحدین آن در خلیج‌فارس آغاز شد و یکی از هواپیماهای مسافربری ایران توسط ناوگان آمریکا ساقط شد.

عملیات نامنظم ظفر ۵
این عملیات ۲۲ دی‌ماه سال ۶۶ در عمق ۲۰۰ کیلومتری استان‌های کرکوک‌، دهوک و دیاله عراق آغاز شد. رزمندگان طی‌ این‌ عملیات‌ موفق‌ شدند ۳۶ پایگاه‌ حفاظتی‌ دشمن‌ بر بلندی‌های‌ مشرف‌ بر شهر «دیرلوک»، مرکز فرماندهی‌ و ستاد ترابری‌- مهندسی‌ و مخابراتی‌ لشکر عراق، پایگاه‌ و پاسگاه‌های‌ دشمن‌ در مسیر شهرهای‌ «شیلادیزه» و «عمادیه» و مراکز دولتی‌ و نظامی‌ دشمن‌ از جمله‌ مرکز استخبارات‌ حزب‌ بعث‌ در منطقه‌ را منهدم‌ ساخته‌ و تعدادی‌ از تجهیزات‌ و ادوات‌ دشمن‌ را نابود کنند.همچنین‌ در این‌ عملیات ‌چهار گردان‌ حفاظتی‌ شهر دیرلوک‌ عراق‌ متلاشی‌ شده‌ و ۲هزار نفر از نیروهای‌ دشمن‌ کشته‌، زخمی‌ و اسیر شدند. سه دستگاه‌ نفربر زرهی، یک‌ قبضه‌ ضدهوایی، دو قبضه‌ خمپاره‌انداز، صدها قبضه‌ سلاح‌ سبک‌ و مقدار فراوانی‌ مهمات‌ دشمن‌ نیز به‌ دست‌ نیروهای‌ خودی‌ افتاد.

عملیات کربلای ۶
عملیات کربلای ۶ در روز ۲۳ دی سال ۱۳۶۵ با رمز یا فاطمه‌الزهرا(س) در منطقه عمومی سومار (به وسعت تقریبی ۱۰۰ کیلومترمربع) آغاز شد. تاریخ اجرای عملیات کربلای ۶،‌ چهار روز پس از اجرای عملیات کربلای ۵ در منطقه شلمچه اجرا شد. دشمن در این عملیات با بمباران وسیع شیمیایی منطقه عملیاتی از جمله بیمارستان صحرایی سومار سعی در جلوگیری از پیشروی رزمندگان ارتش اسلام کرد. هر چند در این عملیات هدف‌های پیش‌بینی‌شده تامین نشد، اما ۴۰ کیلومترمربع از خاک میهن اسلامی آزاد و پشتیبانی از عملیات کربلای ۵ در منطقه شلمچه با موفقیت انجام شد.

آغاز عملیات دلیرانه بیت‌المقدس ۲
هنگامی‌ که‌ شهر «فاو» سقوط‌ کرد، وضعیت‌ موشک‌‌باران‌ تهران‌ و شهرهای‌ ایران‌ از سوی‌ دشمن‌ فروکش‌ کرده‌ بود. پس‌ از گذشت‌ یک‌ ماه‌ از این‌ بحران، عملیات‌ «بیت‌المقدس‌ ۶» در محورهای‌ کوهستانی‌ و برف‌پوش‌ شمال‌ شهر «ماووت» کردستان‌ عراق‌ و مشخصا بلندی‌های‌ «شیخ‌ محمد»، «آسوس» و «استروک» صورت‌ گرفت‌ که‌ به‌ آزادی‌ این‌ بلندی‌های‌ مشرف‌ بر سد‌ و شهر «دوکان» عراق‌ و در منطقه‌ای‌ به‌ گستردگی‌ ۶۵ کیلومترمربع‌ انجامید و با انجام‌ موفقیت‌آمیز و کم‌تلفات‌ این‌ عملیات، تمام اهداف‌ مورد نظر تصرف‌ و تامین‌ شد.این عملیات ۲۵ دی‌ماه سال ۱۳۶۶ با هدف‌ پیشروی‌ و استقرار مناسب‌ نیروها در شمال‌ منطقه‌ سلیمانیه‌ عراق‌ و تکمیل‌ عملیات‌ انجام‌‌شده‌ در منطقه‌ عملیاتی‌ ماووت‌ و امکان‌ خروج‌ معارضان‌ کرد عراق‌ از مناطق‌ تحت‌ هجوم‌ ارتش‌ عراق و با رمز «یا امیرالمومنین(ع)» انجام شد.


تعداد بازدید :  246