[شهروند] صداوسیما به مناسبت سالگرد شهادت سردار قاسم سلیمانی با پخش مستندهای «خاطرات آن مرد»، «رفیق شفیع»، «یک لحظه»، «عیدوک»، «دوئل بوکمال» و «پاییز پنجاه سالگی» یاد قهرمان ملی را گرامی می‌دارد. این مستندها که از نهم تا پانزدهم دی‌ماه روی آنتن شبکه مستند خواهند رفت، مخاطبان را با جنبه‌های متفاوتی از زندگی سردار سلیمانی آشنا می‌کنند: «خاطرات آن مرد» به کارگردانی ساسان فلاح‌فر روایتی از حضور سردار شهید حاج قاسم سلیمانی در زادگاهش، روستای قنات ملک است. مستند دو قسمتی «رفیق شفیع» خاطرات راننده سردار سلیمانی از سال‌ها معاشرت با حاج‌قاسم را روایت می‌کند. «عیدوک» به کارگردانی امیر عسکری روایت بخشی از زندگی و مواجهه بزرگ‌ترین شرور جنوب‌شرق کشور عیدوک بامری با حاج قاسم سلیمانی است. مستند «دوئل بوکمال» به کارگردانی محمدرضا ابوالحسنی روایتی مهیج از درایت حاج قاسم در عملیات نفسگیر و مهم «بادیه» صحراست. «پاییز پنجاه سالگی» نیز به کارگردانی محسن اسلام‌زاده روایتی از ناگفته‌های زندگی شهید قاسم سلیمانی از زبان سردار محمد جمالی همرزم سردار را ارائه می‌دهد. آنچه در پی می‌آید؛ مروری است بر این مستندها که در چهارمین سالگرد شهادت سردار سلیمانی روی آنتن خواهند رفت.
دوئل سردار
«دوئل بوکمال» که ساعت 20 چهارشنبه 13 دی از شبکه مستند پخش و ساعت 10 پنجشنبه 14 دی نیز تکرار خواهد شد، مستندی است به کارگردانی محمدرضا ابوالحسنی و تهیه‌کنندگی مرتضی شعبانی که روایتی مهیج از درایت حاج‌قاسم در عملیات نفسگیر و مهم «بادیه» صحرا ارائه می‌دهد. در حقیقت این مستند که برنده جایزه بهترین گفتار متن و تدوین از هفدهمین جشنواره مستند «سینماحقیقت» شده، نقش حاج‌قاسم را در عملیات پیچیده آزادسازی بوکمال در سوریه به تصویر کشیده است. این فیلم البته در کنار نمایش تصویر سردار سلیمانی، روایتی تصویری درباره یک عملیات استراتژیک در جبهه مقاومت به نام عملیات «بادیه» نیز هست که از ابتدای سال 1396 در منطقه بادیه الشام در جنوب سوریه آغاز شده و در پایان آن شهر بوکمال از دست داعشی‌ها آزاد شد. نقطه عطف این عملیات، ورود شهید سلیمانی به منطقه و قبول مسئولیت فرماندهی عملیات است، اتفاقی که سرنوشت جنگ را عوض کرده و پیروزی بسیار مهمی را برای جبهه مقاومت به همراه آورد. بخش مهمی از این مستند به همین موضوع پرداخته و ورود شهید سلیمانی به منطقه و نقش ایشان در عملیات آزادی این منطقه را -که ارزش و اهمیتش را می‌توان در گزارش‌های بین‌المللی از قبیل گزارش سنتکام جست‌وجو کرد که اهمیت این گذرگاه را با گذرگاهی مثل تنگه هرمز مقایسه کرده است- دستمایه ساخت فیلم قرار داده است. در کنار اینها، اما، «دوئل بوکمال» موفقیت اصلی‌اش در این موضوع است که نشان می‌دهد می‌توان فیلمی با موضوع جبهه مقاومت ساخت، اما با اطلاعات صرف نظامی و سیاسی مخاطب را خسته نکرد و او را به تماشای روایتی انسانی از قهرمانی و شجاعت برد.
آن مرد آمد
«خاطرات آن مرد» -که ساعت 17:309 نهم تا سیزدهم دی روی آنتن خواهد رفت و فردای آن روز در ساعت 12:30 نیز تکرار خواهد شد- مجموعه‌ای مستند به کارگردانی ساسان فلاح‌فر است که حضور سردار شهید حاج‌قاسم سلیمانی را در زادگاهش روستای پرخاطره و زیبای قنات ملک روایت می‌کند یا به عبارتی بهتر خاطرات شنیده‌نشده اهالی روستای قنات ملک را از حاج‌قاسم به نمایش می‌گذارد.
«خاطرات آن مرد» را -که در اصل یک مجموعه 10 قسمتی است- کارگردانش ساسان فلاح‌فر چنین توصیف کرده است: «مستند «خاطرات آن مرد» به خاطرات بخشی از مردم روستای قنات ملک می‌پردازد. کودکی شهید سلیمانی در همین جا سپری شده و در این مستند مردمی را می‌بینیم که خاطرات تکی و شخصی زیادی از شهید سلیمانی دارند. دقت داشته باشید که سوژه این فیلم فرمانده رده یک نظامی کشور است، اما او خیلی متواضعانه با مردم روستایی که در 200 کیلومتری کرمان زندگی می‌کنند، نشست و برخاست داشته و حتی بسیاری از اهالی روستا از او خاطره دارند و ما هم در این مستند سراغ خانواده‌هایی که در این روستا زندگی می‌کنند، رفته‌ایم. مردمانی بسیار ساده و معمولی که حرف‌هایی هم که درباره شهید سلیمانی بر زبان می‌آورند، ساده و بی‌آلایش است.»
نبرد با دشمنی دیگر
«عیدوک» -که سه‌شنبه 12 دی ساعت 20 پخش می‌شود و تکرارش روز بعد ساعت 9:30 خواهد بود- مستندی است به کارگردانی امیر عسکری که بخشی از زندگی و مواجهه بزرگ‌ترین شرور جنوب‌شرق کشور «عیدوک بامری» با حاج قاسم سلیمانی را روایت می‌کند. در این فیلم می‌بینیم که حاج‌قاسم به دنبال راهی برای به دام انداختن عیدوک است، ولی بیم آن را دارد که در این بین به مردم عادی آسیب برسد تا اینکه یک اتفاق این رویارویی را فراهم می‌کند. این مستند که جایزه بخش «سرباز وطن» (یادبود شهید حاج قاسم سلیمانی) را از هفدهمین جشنواره «سینماحقیقت» گرفته، به گفته کارگردان آن «روایتی است از زندگی یکی از اشرار منطقه که از سال ۶۳ شروع به شرارت کرده و این فعالیت‌هایش تا سال ۷۴ ادامه داشته است. درواقع این فیلم مستند دو کاراکتر مهم دارد که یکی شخصیت عیدمحمد معروف به عیدوک است و شخصیت دیگر نیز حاج‌قاسم سلیمانی که طی فرآیندی تاثیراتی روی شخصیت عیدوک می‌گذارد.» امیر عسکری، کارگردان «عیدوک»، می‌گوید: «در منطقه جنوب‌شرق ما چند عملیات مهم داشته‌ایم که یکی از این عملیات‌ها، عملیات «آورتین» است که شخصیت عیدوک در آن نقش داشته است که به نوعی حتی می‌توان او را یکی از بزرگ‌ترین و خطرناک‌ترین اشرار آن منطقه دانست. این شخص ویژگی‌های عجیبی داشته، مثلا در بخشی از مستند اشاره می‌شود که او در یک غار گرفتار می‌شود که تنها یک دهانه داشته، اما موفق به فرار از آن غار می‌شود! او که از ۱۲سالگی به‌عنوان یک فراری در کوهستان زندگی می‌کرده، شناخت کاملی از کوهستان‌های آن منطقه داشته و به همین دلیل به‌راحتی فرار می‌کرده است. به هر حال، عملیاتی که علیه عیدوک صورت می‌گیرد، روی کل منطقه تاثیر می‌گذارد و متاثر از آن بسیاری از گروه‌ها اعلام آمادگی می‌کنند تا سلاح‌های خود را تحویل دهند. فیلم راوی این ماجراهاست.» به گفته کارگردان «عیدوک»، «در این مستند هم به لحاظ چهره و عکس، هم به لحاظ نوع تصاویر و برخوردی که از حاج قاسم شاهد هستیم، تصویری به‌کل متفاوت ثبت شده است. حاج‌قاسم در دوره دفاع مقدس با دشمنی مشخص جنگیده بود، اما در بازه روایت این فیلم او را در حال نبرد با اشراری می‌بینیم که میان مردم عادی زندگی می‌کردند. حاج‌قاسم در ۶ سال حضورش در جنوب‌غرب کشور، کارهای عجیب‌وغریبی را به انجام رساند که از نگاه من، در نوع خودش یک دفاع مقدس دیگر بود.»
پاییز پنجاه سالگی
«پاییز پنجاه سالگی» به کارگردانی محسن اسلام‌زاده که پنجشنبه 14 دی‌ماه ساعت 19:30 پخش خواهد شد، روایتی است از ناگفته‌های زندگی شهید قاسم سلیمانی که از زبان سردار محمد جمالی- همرزمش- ارائه می‌شود و با نگاهی به دوران حضور «حاج‌قاسم» در منطقه جنوب‌شرق کشور تولید شده است. درواقع «پاییز پنجاه سالگی» روایتی است از زندگی تا شهادت حاج‌محمد جمالی، اما گوشه چشمی هم به فعالیت‌های حاج‌قاسم در منطقه جنوب‌شرقی ایران دارد. محمد جمالی سال‌ها در کنار حاج‌قاسم در تیپ دوم صاحب‌الزمان در منطقه سیرجان کرمان به مبارزه با اشرار پرداخته بود.
لحظه هجرت
مخاطبان تلویزیون و علاقه‌مندان حاج‌قاسم شنبه و یکشنبه نهم و دهم دی رأس ساعت 20 شاهد مستند دو قسمتی «رفیق شفیع» خواهند بود. اثری با کارگردانی مشترک نعمت مهدیانی و احسان متولی که روایت نصرالله جهانشاهی -راننده سردار سلیمانی- را درباره سال‌های سال معاشرت با حاج‌قاسم ارائه می‌دهد. آشنایی ماندگاری که از همسایگی در دوران کودکی آغاز شده و به بیش از 30 سال همراهی منتهی می‌شود که خاطرات زیادی از این معاشرت در این فیلم روایت شده است.
ساعت 20 دوشنبه 11 دی نیز مخاطبان سیما می‌توانند مستند «یک لحظه» را به تماشا بنشینند. یک پویانمایی مستند که ترور سردار حاج‌قاسم سلیمانی را -از زمان فرود هواپیما تا لحظه شهادت ایشان- به تصویر کشیده است. تولیدی از شبکه العهد که سه سال پیش در آستانه اولین سالگرد شهادت سردار سلیمانی و ابومهدی المهندس روایتی مستند از لحظه به شهادت رسیدن آنها به دست تروریست‌‌های آمریکایی را ارائه می‌دهد.