پایگاه فضایی چابهار علاوه بر پایین بودن قیمت پرتاب، بهدلیل ارتباط دریایی چابهار با کشورهای حاشیه خلیج فارس، مزیتهای متعددی برای پرتاب در منطقه ما دارد. این پایگاه میتواند به بهشت پرتاب ماهوارههای کشورهای منطقه تبدیل شود.
توسعه اقتصاد فضایی به یکی از بزرگترین اهداف قابل توجه دولتها تبدیل شده است، چراکه این اقتصاد در سالهای اخیر، رشدی قابل توجه داشته است. لذا، سازمان فضایی ایران در دولت سیزدهم در راستای بهبود وضعیت موجود، توسعه بخش خصوصی و ایجاد یک فضای رقابتی در کنار ارائه خدمات به جامعه، تمام سازوکارهای لازم را بهخدمت گرفته است.»
نیاز به حضور در فضا و استفاده از مزایای آن در زمینههای مختلف سبب شده است کشور ما نیز گامهای خود را در استفاده از فناوری ماهواره بردارد، در این راستا ساخت یک پایگاه پیشرفته پرتاب ماهواره با تمام امکانات مدرن موردنیاز در دستور کار مسئولان این حوزه قرار گرفته است.
نیاز به توسعه مستمر صنعت فضایی در کشور برای جلوگیری از توقف مقطعی روند ساخت و پرتاب ماهواره در بازههای مختلف زمانی، احساس میشود و این امر مستلزم زیرساختهای مدرن و مجهز برای توسعه مستمر صنعت فضایی است و یکی از مهمترین این زیرساختها، پایگاه فضایی مدرن در حد استانداردهای جهانی است. در سال 1389 اعلام شد بنابر محدودیتهای جغرافیایی موجود، تحقیقات برای ساخت دومین مرکز فضایی ایران در شهر چابهار آغاز شد.
براساس مصوبات شورایعالی فضایی، مدیریت کلان پایگاه فضایی چابهار بهعهده سازمان فضایی است و قرار است در زمینه پرتاب موجود زنده و پرتاب ماهوارههای سنجشی و مخابراتی در مدار زمینآهنگ فعالیت کند. بنابراین، این پرتابها به شرایط ویژهای نیاز دارند و حتیالامکان باید در شرایط نزدیک به منطقه استوایی صورت گیرند تا هزینههای پرتاب و انجام مانورهای مداری آن به حداقل برسد؛ پایگاه فضایی چابهار این قابلیت را دارد.
پهنای گسترده سایت چابهار بهسمت اقیانوس هند
پایگاه فضایی چابهار دارای پتانسیل مناسبی برای قراردادن ماهواره در هر دو مدار قطبی و استوایی است. سایت چابهار نزدیک به خط استوا (عرض جغرافیایی 25 درجه و 20 دقیقه شمالی و طول جغرافیایی 60 درجه و 27 دقیقه شرقی) است. با این شرایط میتوان از اثرات انرژی حاصل از سرعت چرخش زمین در اطراف محور قطبی آن استفاده کرد. این اثر میتواند سرعت پرتابگرها را بهمقداری قابل ملاحظه افزایش دهد. بندر چابهار همعرض جغرافیایی بندر میامی در شبهجزیره فلوریدای آمریکاست و دارای شرایط آبوهوایی کاملاً مشابه این بندر.
سایت چابهار دارای سطح بالایی است که برای اطمینان کافی از ایمنی پرتابها فراهم شده است. این سایت شامل یک بندر آبی عمیق با امکانات بارگیری مناسب است و بندرگاه آن قابلیت پهلوگیری کشتیهای اقیانوسپیما است. این سایت دارای پهنای گسترده بهسمت اقیانوس هند است و برای تمام مأموریتهای فضایی مفید و کمترین خطر را متوجه جمعیت و اموال اطراف آن منطقه میکند.
امکان نصب تجهیزات ردیابی در تپههای اطراف (رادارها و آنتنهای تلهمتری) از جمله دیگر مزیتهای خوب در پایگاه چابهار است. این منطقه بهدلیل موقعیت استوایی و ساحلی خود، یک سایت با تهویه مناسب و محیطی معتدل با رطوبت نسبی دارد و از تغییرات دمای اندکی در فصول مختلف سال برخوردار است. همچنین، بهدلیل موقعیت جغرافیایی در مقابل زلزله آسیبپذیری کمتری دارد.
پایگاه پرتاب چابهار مجهز به زیرساختهایی است که میتوانند با توسعه مراکز فضایی در آینده سازگار باشند؛ این زیرساختها شامل جادهها، فرودگاهها، بنادر، مخابرات و... است.
آخرین وضعیت پایگاه ملی پرتاب چابهار
حسن سالاریه، رئیس سازمان فضایی ایران، درباره آخرین وضعیت پایگاه ملی پرتاب چابهار میگوید: «پایگاه فضایی چابهار چندین فاز دارد و فاز اول که قرارداد آن نیز منعقد شده بیشتر پرتابگرهای سوخت جامد ما را سرویس خواهد داد. قرارداد فازهای دو و سه آن نیز امسال منعقد خواهد شد که برای پرتابگرهای سوخت مایع است. فاز سوم آن برای پرتابگرهای فوق سنگین در نظر گرفته شده و در دست مطالعه است. پرتابهای ما به فضا از پایگاه چابهار انرژی پایینتر و کمتری را نسبت به سایر نقاط کشور نیاز دارد. پرتاب از سایر نقاط، ماهوارهبر را سنگین میکند که به لحاظ اقتصادی بهصرفه نیست. برنامه ایجاد پایگاه چابهار بیش از 10 سال برای اجرا منتظر دستور بوده که این دستور و اتفاق در دولت سیزدهم و با حمایت شخص رئیسجمهور محترم آغاز شده است. قراردادهای ساخت و توسعه پایگاه ملی چابهار منعقد، طراحیهای آن انجام و گامهای نخست توسعه پایگاه نیز برداشته شده است و در آینده نزدیک شاهد پرتابهای فضایی از این پایگاه خواهیم بود.»