[ شهروند ] دولت سیزدهم برنامهریزی دقیقی را در بخش صنعت برق در دو سالگذشته طراحی و اجرا کرده است. برنامهریزیهایی که گزارشها، آمارها و ارقام منتشرشده نیز بر اثربخشی آنها صحه میگذارد؛ اجرای طرحهای بهینهسازی مصرف، تحویل نفت خام و میعانات گازی صادراتی، ساماندهی صنعت استخراج رمز ارز، پرداخت یارانه به مصارف خانگی، تداوم بهرهمندی بخش خصوصی از تسهیلات صندوق توسعه ملی، رفع موانع در ترخیص تجهیزات صنعت برق از گمرکات و… از جمله برنامههایی است که در دو سال گذشته به منظور توسعه صنعت برق دنبال شده است. علاوه بر این، بنا به گزارشهای وزارت نیرو، 39 نیروگاه جدید به ارزش 3.8 میلیارد دلار در 2 سال گذشته ساخته شده است که میتواند نقش مهمی در رشد این صنعت ایفا کند.
یکی از مهمترین مسائل در صنعت برق، موضوع کاهش رشد تولید است. از نظر کارشناسان، رشد تولید در صنعت برق متناسب با رشد جمعیتی و در راستای آن رشد مصرف برق نبوده است؛ مسالهای که حسن مرادی، تحلیلگر انرژی، نیز در گفتوگو با «شهروند» به آن اشاره دارد. این تحلیلگر انرژی معتقد است که بسیاری از چالشهای پیش روی صنعت برق، همچون خاموشیهای بخشهای صنعتی و خانگی در یک دهه گذشته ریشه در کاهش رشد تولید در این صنعت دارد. او در اینباره میگوید: «هر اقدامی در جهت افزایش تولید همچون بهرهبرداری از نیروگاههای کوچک و صنعتی، مثبت و اثربخش است.»
رکوردزنی
طی 2 سال اخیر، 7745 مگاوات نیروگاه با اولویت توسعه نیروگاههای بخار واحدهای گازی به ارزش 3.8 میلیارد دلار ساخته و رکورد مدتزمان ساخت نیروگاه شکسته شد. این رویداد مثبت در حالی شکل گرفت که تابستان 1400 با یک کلیدواژه مهم همراه شده بود: «خاموشیهای پیدرپی» که از اردیبهشتماه 1400 شروع شد و وضعیت مشترکان صنعتی، کشاورزی و در نهایت مشترکان خانگی را دچار آشفتگی گسترده کرد. بر اساس اطلاعات موجود، خاموشیها در 5 مقطع زمانی یعنی انتهای اردیبهشت ماه سال 1400، اواسط خرداد، مرداد و در نهایت شهریورماه سال 1400 به اندازهای شد که حتی شاهد قطعی برق بخش خانگی به صورت 4 الی 10 ساعت در روز بودیم. بسیاری از صنایع واقع در شهرکهای صنعتی و صنایع بزرگ کشور نیز شرایط بسیار دشواری را در آخرین سال دولت قبل پشت سر گذاشتند. برای مثال، حتی برق بزرگترین واحدهای فولادسازی کشور نیز برای بازههای زمانی به طور کامل و بدون برنامه اعلامشده قطع میشد تا وضعیت شبکه پایدار باقی بماند.
پایان خاموشی
با توجه به این شرایط، همه مردم در سال جاری انتظار خاموشی داشتند، بهویژه اینکه یکی از گرمترین تابستانهای یک دهه گذشته و رشد دما را شاهد بودیم. تابستانی که بر اساس اعلام سازمان ملل، گرمترین تابستان تاریخ بود و گنبد حرارتی این گرما نیز روی منطقه غرب آسیا مستقر شد. با وجود این، شرایط تامین برق در سال 1402 به هیچ عنوان مشابه سال 1400 پیش نرفت. علاوه بر این، بر اساس آمار شرکت توانیر، 85 درصد از برق اضافه تامین شده در سال 1402 نسبت به سال 1400 به مقصد صنایع کشور هدایت شد تا رشد تولید نزدیک به 18 درصد به ثبت برسد.
برنامهریزی برای بهبود تولید
بر اساس برخی گزارشها، دولت گذشته به میزان تعهد خود در افزایش تولید برق نیروگاهی متعهد نبوده است. موضوعی که با توجه به نگاه دولت سیزدهم و مجلس یازدهم به مسأله ورود بخش خصوصی به صنعت برق و افزایش تولید در این بخش میتوان نسبت به تغییر رویه در آن امیدوار بود. بنا بر گزارشها، از ابتدای شروع به کار دولت سیزدهم تاکنون، 7هزار و 745 مگاوات به ظرفیت نیروگاههای حرارتی کشور افزوده شده است که این اقدام از طریق سنکرون 39 واحد جدید نیروگاهی به ظرفیت پنج هزار و 398 مگاوات و همچنین رفع محدودیت نیروگاههای بخاری و افزایش توان عملی نیروگاههای گازی موجود محقق شده است.