روز 26 اردیبهشت 1401 «استاد عبدالله فاطمی‌نیا» رفت؛ رفت تا در روزشمار تاریخ، بهار 1401 به‌عنوان خزان بی‌دوست ثبت شود. او رفت؛ واعظی که به مِهر شهره بود و زندگی‌اش آیینه تمام‌نمای این مهربانی بود. به همین منظور روزنامه «شهروند» امروز دو صفحه خود را به یاد این بزرگوار با عنوان «فقیه مهراندیش» منتشر کرده است. در این صفحه گفتارهایی از حجت‌الاسلام‌والمسلمین محمدجواد باقری، امام جمعه آستارا و حجت‌الاسلام‌والمسلمین علیرضا فجری منتشر شده است. همچنین در این صفحه به بازخوانی گزیده‌ای از سخنان این واعظ نامی پرداخته‌ایم.
آگاه به معرفت الهی، آشنا به زبان مردم
آیت‌الله فاطمی‌نیا را باید در زمره وعاظی معرفی کرد که هم آگاه به معرفت الهی هستند و هم آشنا به زبان مردم. از نگاه نگارنده، اگر با واکاوی عمیق و ژرف‌اندیشانه به خطبه‌ها و بیانات ایشان توجه کنیم، معانی غنی را در آن خواهیم یافت که تعلیم‌بخش و راهنمای مبلّغان دینی و اهل علم است. اما نکته حائز اهمیت این است که این معارف بلند انگیزه‌بخش، سازنده و جریان‌ساز در عین والایی، دارای زبان ساده برای مخاطب عام نیز هست. یعنی این مفاهیم هم برای مخاطب خاص یک نسخه و یک نشان‌دهنده مسیر است و هم برای مخاطب عام. نقل قولی قدیمی در میان ما ایرانیان رایج است که سخن خوب آن است که عوام بفهمند و خواص بپسندند، یعنی طوری سخن باید گفته شود که عوام‌فهم و خواص‌پسند باشد. بدون اغراق سخنان آیت‌الله فاطمی‌نیا مصداق چنین گزاره‌ای است.
نکته بارز دیگر در اندیشه استاد، اهمیت نگاه او به سبک زندگی امروزی است، آنچه که او می‌گوید مساله امروز جامعه ایرانی است. اگر امروز حقوق حیوانات دغدغه است، از نگاه دین به تبیین این موضوع می‌پردازد، اگر شبکه‌های اجتماعی مساله است، از نگاه دین این موضوع را واکاوی می‌کند و این ویژگی شاخصه‌ای است که استاد را واعظی محبوب در عصر حاضر کرده است.
نکته سوم قریحه و خلاقیت در گفتار است. یک واعظ به عنوان مبلّغ دین و شریعت باید همواره با سلیقه خوب به تبلیغ مناسب دین بپردازد و این ویژگی در کلام آیت‌الله فاطمی‌نیا بارز است.
نکته پایانی صمیمیت واعظ با مخاطب خود است. هر سخن کز دل برآید، لاجرم بر دل نشیند. روحانی‌ای می‌تواند دل‌های مردم را مشتاق معارف الهی و اخلاقی سازد که بیان دلنشین و شیرین داشته باشد و این ویژگی مهم‌ترین رمز ماندگاری آیت‌الله فاطمی‌نیا در جامعه ایران اسلامی است. حسنات اخلاقی واعظ بر نفوذ کلام او می‌افزاید. به هر حال او نمونه‌ای از اهل منبر سلف بود که جز به نشر و بسط معارف دینی نمی‌اندیشید و آن را وظیفه خود می‌دانست. صریح‌اللهجه بود و اهل ملاحظه سیاسی و جناحی نبود که در بیان خود تعارف و تسامح داشته باشد. امید است که شاگردان ارجمند آن خطیب توانا با الگوبرداری از ایشان در مسیر این عالم ربانی گام بردارند.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین فجری| معاون فرهنگی، آموزشی و پژوهشی حوزه نمایندگی ولی فقیه
در جمعیت هلال احمر
چرا استاد محبوب شد؟
خبر ارتحال آیت‌الله سید عبدالله فاطمی‌نیا دل هر انسان پاک فطرت و محب اهل بیت(ع) را به درد می‌آورد؛ چراکه کمتر کسی را سراغ داریم که حداقل یک بار پای صحبت‌های این عالم محبوب و مردمی ننشسته باشد یا حداقل در فضای مجازی قطعاتی از سخنرانی‌های پربار او را ندیده یا نشنیده باشد.
احاطه به علوم مختلف که نتیجه سال‌ها مطالعه و دقت در منابع عظیم متون اسلامی است، از وی یک روحانی کاملا مسلط به شاخه‌های مختلف علوم دینی ساخته بود که با بیان ساده و روان و به دور از اصطلاحات نامأنوس و سنگین حوزوی آنها را به خیل مشتاقان معرفت عرضه می‌داشت. سطح آگاهی بالا و صاحب‌نظر بودن در مباحث مختلف کلامی، توجه به مجموعه علوم حدیثی مثل رجال و درایه و دقت در مصادر حدیث به جهت اطمینان از صحت و قوت مطالب بیان شده از ویژگی‌های برجسته علمی ایشان بود که وی را از دیگر خطبا و وعاظ متمایز می‌کرد.
مراقبت نفس و تقید به عبادات و اذکار، بهره‌مندی از محضر اساتید برجسته اخلاق مثل مرحوم حضرت آیت‌الله‌العظمی بهجت(ره) وی را میراث‌دار بقیه السّلف عرفا و صاحب‌نفسان اخلاق و معرفت کرده بود که اسرار بسیاری را به عنوان ودیعه و امانت در دل داشت و در واقع می‌توان استاد فاطمی‌نیا را حلقه اتصال آخرین سلسله عرفا و نسل جدید دانست. ولی هیچ‌گاه این جایگاه باعث نشد که از این گنجینه الهی برای مطرح کردن خود سوءاستفاده کند و همواره مبلّغ حقیقی اسلام بود.
علاقه بسیار به اهل بیت(ع)، پایبندی به برپایی مجالس روضه و محافل اباعبدالله الحسین(ع) وی را یک هیأتی همیشگی ولی به دور از هیاهو و حاشیه کرده بود که الگوی بسیاری از جوانان و محبین واقعی ائمه اطهار(ع) بود که راه دوستی اهل بیت(ع) را به درستی طی می‌کردند و پای منبر این عالم بزرگوار توسل واقعی به اهل بیت(ع) و جایگاه ایشان را به خوبی دریافته بودند.
همه این ویژگی‌های علمی، اخلاقی و معنوی هیچ‌گاه باعث نمی‌شد که از نعمت ولایت و رهبری و نظام مقدس جمهوری اسلامی فاصله بگیرد و دین را جدای از سیاست بداند. بلکه همواره از حامیان و پشتیبانان واقعی انقلاب اسلامی بود؛ چراکه حقیقتا اعتقاد داشت امروز خیمه اسلام و تشیع در جمهوری اسلامی برپاست و ستون و رکن این خیمه رهبری و ولایت فقیه است و تضعیف رهبری را از بزرگ‌ترین گناهان و معاصی می‌دانست. روحش شاد و میهمان خوان پربرکت مادرش حضرت زهرا(س) باد.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین محمدجواد باقری، امام جمعه آستارا
واعظی که از مِهر می‌گفت
حسام خراسانی| بی‌تردید خبر وداع با واعظی که تصویر با لبخندش و صدای دغدغه‌مندش با لهجه آذری در ذهن‌ها و دل‌ها نشسته، آسان نیست. شیوایی و رسایی بیان و صراحت زبان این واعظ چه در منبر مسجد جامع ازگل تهران و چه در مسجد آیت‌الله انگجی تبریز و چه در قاب‌های دیگر، او را به یکی از محبوب‌ترین واعظان در دهه‌های 70،80و 90 بدل کرد. این ادیب اخلاق در دورانی که برخی آن را عصر گریز از منبر تعبیر می‌کنند، پامنبری‌های خود را داشت و در میان بچه‌‌مذهبی‌ها پرطرفدار بود.
واعظی که خطبه‌‌اش را با نهایت حرارت و شور می‌خواند و سراغ موضوعات روز می‌رفت و از درد مردم می‌گفت. بی‌شک همین موضوع رمز موفقیت این خطیب در جذب مخاطبان بود. نفس گرم، معرفت عمیق و ژرف این روحانی به همراه مهربانی در لحن، بیان او را دلنشین می‌کرد. بی‌تردید هر آزاداندیشی و دین‌آشنایی، مسلک و سیره این عالم ربانی را با تأمل و تعقل قرائت کند، به حقیقت به صفت «فقیه مهراندیش» خواهد رسید. فقیهی که «مهرورزی» مهم‌ترین قرائت و مولفه او از دین بود برای جوانان. او به ما گفت: «جوان عزیز اگر عروج می‌خواهی، می‌خواهی به جایی برسی، از خانه خودتان شروع کن! دل خواهرت را شکستی. برو درستش کن. دل مادر و پدر را شکستی؛ از خانه شروع کنید. جوانانی هستند که محاسن دارند، انگشتر دارند، عطر تیروز هم می‌زنند، در بیرون هیأت، ولی در منزل بروی بپرسی، هیچ‌کس از او راضی نیست. پس برای چه هیأت رفته بودی؟ چرا جلسه رفته بودی؟ پس استاد یعنی چه.» راز ماندگاری این استاد اخلاق را هم در همین گفته‌ها باید جست. استاد فاطمی‌نیا سیره عرفان و سالکان را با همان لهجه ساده آذری و همان لبخند برایمان قرائت کرد و آن قرائت «مهرورزی» بود. آری، اهل عرفان نوشته‌اند که مسافران جهان غیب، در آن جهان همان‌گونه زندگی می‌کنند که در این دیار زیسته‌اند؛ زندگی استاد سیدعبدالله فاطمی‌نیا تبلور مهر بود.
مروری کوتاه بر هشت دهه زندگی «واعظ محبوب»
تولد
در تاریخ ولادت وی چند نقل آمده است. در نقل اول سال ۱۳۱۷، در نقل دوم در کتاب سه جلدی «نکته‌ها از گفته‌ها» سال ۱۳۲۴ و در نقل سوم که سندیت بیشتری دارد، سال ۱۳۲۵ ذکر شده است. آن بزرگوار در تبریز به دنیا آمد.
ازدواج
تاریخ دقیق ازدواج وی مشخص نیست. او درباره ازدواج خود گفته بود: زمانی که ازدواج کردم کادوی ازدواجم تابلویی بود که پدر با دست خود به عربی نوشته بودند با این مضمون که «بپرهیز از ظلم به کسی که یاوری جز خدا ندارد». سید حسن فاطمی‌نیا، داماد سید محمد حسینی بهشتی فرزند او است.
سال‌های پایانی
بهمن‌ماه سال 79 خبر ابتلای ایشان به سرطان رسانه‌ای شد. اگرچه به مدت دو سال جلسات شیمی‌درمانی او ادامه پیدا کرد، اما سرانجام پس از تحمل بیماری در 62 اردیبهشت 1041 این واعظ نامی آسمانی شد.
کودکی
وی از همان آغاز کودکی نزد حضرت آیت‌الله مصطفوی تبریزی (عارف و از شاگردان حضرت آیت‌الله سیدعلی قاضی) به فراگیری علوم دینی مشغول شد. فراگیری‌ای که بیش از 03 سال طول کشید. از این رو، می‌توان وی را با یک واسطه، از جمله شاگردان سید علی قاضی برشمرد.
برجسته ترین تألیفات
1369: انتشار کتاب فرجام عشق که شرحی بر غزل حضرت امام خمینی (ره)، به زبان فارسی و اردو است.
۱۳۷۲: انتشار ارمغان غدیر که چهل حدیث از منابع شیعه و سنی است درباره رویداد غدیر خم.
1375: انتشار فرهنگ انتظار در مورد غیبت امام زمان(عج) و مباحث اسلامی دیگر.
1383: انتشار شرح و تفسیر زیارت جامعه کبیره که متن 10 سخنرانی استاد فاطمی‌نیا پیرامون زیارت جامعه کبیره است.
آگاه به معرفت الهی، آشنا به زبان مردم