خوددرمانی به عنوان معمولی‌ترین فرم خودمراقبتی می‌تواند از طریق مصرف یک داروی صنعتی یا داروی دست‌ساز و دستیابی به داروهای بدون تجویز متخصص، استفاده از داروهای تجویزشده قبلی، تقسیم داروهای تجویزشده برای یک نفر بین بقیه اعضای خانواده و آشنایان و استفاده از باقیمانده دارو در منزل باشد. مصرف خودسرانه دارو یکی از مشکلات حاد بهداشتی است.
نتایج مطالعات نشان می‌دهد سالمندان بیش از دو برابرسهم نسبی خود در جامعه دارو مصرف می‌کنند. در شرایط اپیدمی ویروس کرونا که یک بحران است به دلیل استرس، اضطراب و ترس از مرگ و تقویت سیستم ایمنی و در معرض قرارگرفتن تبلیغات دارویی ممکن است خوددرمانی و مصرف خودسرانه دارو به‌خصوص در سالمندان جامعه به طور قابل ملاحظه‌ای افزایش یابد. سالمندان به دلایل متعدد ازجمله ضعف سیستم ایمنی، بیماری‌های مزمن زمینه‌ای، عدم رعایت پروتکل‌های بهداشتی و رژیم چند دارویی و مراجعه‌نکردن به پزشک یا دیر مراجعه‌کردن به پزشک هنگام اپیدمی در زمره آسیب‌پذیرترین اقشار جامعه حساب می‌شوند.
سرعت واگیر بالای ویروس کرونا و فقدان درمان اختصاصی برای این ویروس جدید و نوپدید باعث شده افراد به‌ویژه سالمندان به مصرف خودسرانه دارو بپردازند.
ترس از مرگ نیز در این افراد منجر به افزایش خوددرمانی و داروهای مصرفی شده است.
مصرف داروهای متعدد و خودسرانه در سالمندان عوارضی به نام بیش‌دارویی را به دنبال دارد.
خطر تداخل دارویی و اشتباهات دارویی در سالمندان باعث افزایش میزان بستری و افزایش هزینه درمان می‌شود. توجه به سالمندان در شرایط بحرانی و اپیدمی ویروس کرونا بسیار مهم و خاص است. بررسی‌ها نشان داده که سالمندان آگاهی و باور لازم را
در زمینه عوارض مصرف خودسرانه داروها ندارند.
در ادامه به برخی از داروهایی که مصرف بدون تجویز پزشک آن می‌تواند موجب تشدید بیماری شود، اشاره می‌کنیم.
از مصرف و تجویز خودسرانه موارد زیر بدون نظر پزشک خودداری کنیم:
مسکن‌ها
آنتی‌بیوتیک‌ها بدون شواهدی از عفونت باکتریال
تکرار سی‌تی‌اسکن ریه بدون شواهدی از بدترشدن بیمار
گردآورنده
لیلا فرجی