شماره ۴۶۳ | ۱۳۹۳ چهارشنبه ۱۰ دي
صفحه را ببند
نگاه ما، مسئولان و برچسب معلولیت

معلولیت محدودیت دایمی در زمینه‌های مختلف جسمی، حسی یا ذهنی و روانی است که شخص مبتلا به آن را در زندگی روزمره، در مقایسه با سایر افراد جامعه دچار مشکل و محدودیت می‌سازد.  بررسی‌ها نشان می‌دهد که بیش از 80‌ درصد افرادی که معلول هستند، از بدو تولد به این ناتوانی مبتلا نبوده‌اند و پس از طی دوره‌ای به این ناتوانی مبتلا شده‌اند، مثلا بر اثر ابتلا به یک‌بیماری خاص یا حادثه‌ای مانند تصادف. بنابراین می‌توان چشمان خود را بست و برای لحظه‌ای تصور کرد که بر  اثر یک تصادف می‌شود دچار سانحه شد و برچسب معلولیت را از جامعه دریافت کرد؛ فقط در عرض چند ثانیه!  آنچه که مهم است، درست یا غلط بودن زدن برچسب «معلولیت» به افراد درگیر این مسأله است. این‌که ما فردی را که دچار این ناتوانی است در کوچه و خیابان ببینیم و اولین نکته‌ای که توجه‌مان را جلب کند، معلولیت او باشد، اتفاق خوشایندی نیست. برچسب زدن به ديگران موجب ايجاد تلقين و باور در آنها مي‌شود تا جايي كه طرف مقابل به‌طور ناخودآگاه در جهت برآورده‌كردن اين خصلت تلاش مي‌كند. به‌عنوان مثال، در یک تحقیق میدانی هنگامي ‌كه به‌طور كاملا تصادفي از بين دانش‌آموزان چند كلاس تعدادي به‌عنوان نخبه به معلمان آنها معرفي مي‌شوند، عملكرد آنها به‌طور چشمگيري بهتر از ساير دانش‌آموزان مي‌شود و آنان سعی می‌کنند خود را به انتظاراتی که از آنها می‌رود، نزدیکتر کنند. یکی از مسائلی که معلولان در جامعه ما با آن درگیر هستند، عدم‌باورشان توسط دیگران و گاه حتی توسط خانواده‌هایشان است؛ عدم‌باوری که راه را برای استقلال و توانمندسازی آنها مسدود می‌کند. از سویی دیگر مسئولان و برنامه‌ریزان نیز موظف هستند برای این بخش از جامعه  شرایطی را به جهت بهزیستی و رفاهشان  فراهم کنند، مناسب‌سازی معابر و ادارات دولتی و فضاهای شهری برای تردد این افراد شاید حداقل کاری بوده است که باید انجام می‌شده و تاکنون...؛ اما در این بین باور خود معلولان نسبت به وضع خود، جایگاه و اهمیت ویژه‌ای دارد. درست است که نگاه خانواده‌های درگیر با معلولیت، همچنین نگاه جامعه(ما) و مسئولان و برنامه‌ریزان و عملکرد نهادهای جامعه‌پذیر‌کننده مانند رسانه‌ها و آموزش و پرورش می‌تواند بر شکل‌گیری نگرش این افراد اثرگذار باشد، اما گاهی تنها یک جمله کافی است تا فرد به مقابله با همه موانع فردی و ساختاری بپردازد. مثلا جمله زهرا نعمتی، قهرمان پارالمپیکی ایران؛ که به‌عنوان یکی از 10 جمله برتر جهان در‌سال 2014 از سوی کمیته بین‌المللی پارالمپیک انتخاب شد. کماندار معلول ایرانی که در سازمان ملل گفته بود: «هرگز تسلیم معلولیت خود نشوید و معتقدم در تمام دنیا ورزش یکی از بهترین روش‌های توانمندسازی معلولان است.» تلاش برای مقابله با پیامدهای معلولیت برای این افراد و آماده‌سازی جامعه به جهت حضور و مشارکت اجتماعی‌شان نیازمند حرکتی جمعی است. مسئولان با حمایت‌های صحیح مالی و هموارکردن شرایط ساختاری و توانمندسازی افراد درگیر با معلولیت و ما به‌عنوان بخشی از جامعه با تغییر در نگرش و باورمان نسبت به توانایی این افراد و خود معلولان با شناسایی توانایی‌ها و تلاش در جهت  پیشبرد اهدافشان، 3 عامل انکارناپذیر به جهت کاهش آسیب‌های معلولیت هستند.

 


تعداد بازدید :  153