[امین فرجپور] وقتی 91 سال پیش، یعنی در آخرین روزهای دهه 20، داگلاس فربنکس، بازیگر محبوب آن روزهای هالیوود در مراسمی بیزرق و برق اسامی بهترینهای سینمای دنیا را اعلام کرد، فکرش را هم نمیکرد که سالها بعد این مراسم که در اولین دورهاش یک ربع بیشتر طول نکشیده بود، به چنان شکوه و جلالی خواهد رسید که رسانههای دنیا از روزها قبل از اعلام نامزدهایش (نه حتی مراسم اهدای جوایز) انتظار نام کاندیداها را خواهند کشید و اعلام نامزدهایش در شبکههای کابلی جزو پربینندهترین برنامههای دنیا خواهد شد.
این اتفاق اما تنها در چندسال رخ داد. اول نام مراسم اعلام بهترینها تبدیل شد به اسکار؛ و بعد در دو، سه سال تمام دنیا نگاهشان را دوختند به باشکوهترین و رویاییترین مراسم سینمایی دنیا که در ذات خود رویا پرورش میداد و طبعا معرفی بهترینهایش نیز میبایست رنگ و بویی از این رویاپردازی را در خود میداشت. چنین شد که اسکار بدل شد به رسانهایترین و شاید هم مهمترین رخداد هنری دنیا که در تمام سال دربارهاش صحبت میشود، نیمی از طریق نقد و بررسی و تبلیغ درباره برندگانش و نیمه دوم از طریق گمانهزنیها و تحلیلهای اسکار آینده.
حالا، 9 دهه بعد از آن روز، وقتی رئیس آکادمی علوم و فنون سینمایی میآید و در سالن ساموئل گلدوین در منطقه بورلی هیلز اسامی نامزدها را اعلام میکند، دنیایی نگاهشان به دهان اوست تا معلوم شود اعضای آکادمی کدام فیلمها و فیلمسازان یکسال گذشته را پسندیدهاند.
عصر گذشته، آکادمی اسکار جمعبندی آرای 6هزار نفر از اعضایش را در قالب نامزدهای نهایی نود و دومین دوره مراسم اسکار اعلام کرد و همانطور که پیشبینی میشد، پرتکرارترین نامها فیلمهایی چون ایرلندی، 1917، انگل، داستان ازدواج و روزی روزگاری در هالیوود بودند که در اغلب رشتههای مهم کاندیدا شدند. همانگونه که در مهمترین بخش اسکار، یعنی بخش بهترین فیلم نیز در کنار فیلمهای فورد در مقابل فراری، جوجو رابیت، جوکر و زنان کوچک ترکیب نهایی 9 نامزد بهترین فیلم را شکل بخشیدند.
در بخش کارگردانی نیز باز رقابت در میان همین فیلمها برقرار بود. چنانکه کارگردانان فیلمهای فورد در مقابل فراری، ایرلندی، روزی روزگاری در هالیوود، جوکر، انگل و 1917 در بخش بهترین کارگردانی نامزد شدند تا در شب موعود اسکار یکی از میانشان اسکار مهم کارگردانی را در دست بگیرد و کارنامهاش را غنیتر کند.
اما در بخش بازیگری رقابت پیشبینیناپذیرتر از آن است که بشود تصور کرد. مهمترین رخداد در این بخش، مثل اتفاقی که در گلدن گلوب شاهدش بودیم، نادیده ماندن رابرت دنیروست که در ایرلندی شاهد یکی از بهترین بازیهای سالهای اخیرش بودهایم. اما حتی بی او نیز در بخش بهترین بازیگر نقش اصلی مرد شاهد رقابت سنگینی هستیم و بازیگرانی چون آنتونیو باندراس (درد و شکوه)، لئوناردو دیکاپریو (روزی روزگاری در هالیوود)، آدام درایور (داستان ازدواج)، خواکین فینیکس (جوکر) و جاناتان پرایس (دو پاپ) نامزد شدهاند تا ترکیب کاندیداهای این بخش بیکم و کاست همانی باشد که در روزهای اخیر رسانهها پیشبینی کرده بودند و روز گذشته در «شهروند» هم منتشر شد. البته در شب اهدای مراسم بیتردید اوضاعی دیگر را شاهد خواهیم بود و هر کدام از این پنج بازیگر فرصت و البته شایستگی بردن مجسمه طلایی اسکار را به خانه خواهند داشت.
در بخش بهترین بازیگر نقش اول زن نیز سینتیا اریوو (هریت)، اسکارلت یوهانسن (داستان ازدواج)، سیرشا رونان (زنان کوچک)، چازلیز ترون (بمبشل) و رنی زلوگر (جودی) نامزد شدهاند که به نظر میرسد رقابت کمی سادهتر از بخش مردان است و حداقل اینکه گفته میشود رنی زلوگر بیشتر از بقیه شانس دارد.
در بخش بهترین بازیگر نقش مکمل مرد تام هنکس (یک روز زیبا در محله)، آنتونی هاپکینز (دو پاپ)، آل پاچینو و جو پشی (ایرلندی) و برد پیت (روزی روزگاری در هالیوود) کاندیدا شدهاند تا شاهد رقابت کهنهکارانی باشیم که نام همهشان از اسکار بزرگتر است. در بخش بهترین بازیگر نقش مکمل زن نیز نامزدها عبارتند از کتی بیتس (ریچارد جول)، لارا درن (داستان ازدواج)، اسکارلت یوهانسن (جوجو ربیت)، فلورنس پو (زنان کوچک) و مارگو روبی (بمبشل)؛ که این نیز رقابتی سنگین جلوه میکند.
در زمینه فیلمنامه اقتباسی نیز رقابت بین ایرلندی، جوجو ربیت، جوکر، زنان کوچک و دو پاپ برقرار است. پنج فیلمی که اغلب منتقدان سینمایی بر ارزشهای انکارناپذیر سناریوهایشان صحه گذاشتهاند. در بخش فیلمنامه اورجینال نیز نویسندگان فیلمهای چاقوکشی، داستان ازدواج، 1917، روزی روزگاری درهالیوود و انگل کاندیدا شدهاند تا یکبار دیگر مهر اثباتی بر این فرضیه گذاشته شود که هیچ فیلم خوبی بدون یک فیلمنامه خوب ساخته نخواهد شد!
در بخش بهترین فیلم بینالمللی که تا سال گذشته بهترین فیلم خارجیزبان نامیده میشد و اصغر فرهادی خودمان با دو اسکار از پرافتخارترین کارگردانان دنیا در این بخش است، آکادمی اسکار فیلمهای کورپس کریستی (لهستان)، سرزمین عسل (مقدونیه شمالی)، بینوایان (فرانسه)، درد و شکوه (اسپانیا) و اَنگل (کرهجنوبی) کاندیدا شدهاند.
در کل فیلم «جوکر» به کارگردانی تاد فیلیپس در ۱۱ رشته نامزدی موفقترین فیلم اسکار بوده است. برنده شیر طلایی جشنواره ونیز نامزد جوایز بهترین فیلم، بهترین کارگردانی و بهترین فیلمنامه اقتباسی و بهترین بازیگر مرد شده است. یعنی مهمترین بخشهای اسکار که میتواند ناکامیهای این فیلم را در گلدن گلوب جبران کند.