[ملیحه محمودخواه] سیستان‌وبلوچستان سه روز است که زیر آب رفته و همان آب داروندار مردم را با خودش برده؛ با وجود اینکه این منطقه امکانات زیادی نداشته، این سیلاب‌ها دل‌شان به حال همان چراغ والر و فرش و یخچال دست دومی که در خانه مردم بود، نسوخته، آب از پنجره خانه وارد شده و آنها را از در خارج کرده است. این آب‌های وحشی سیلی محکمی را هم به زمین‌های کشاورزی زده‌اند و انگار همه زورشان را زده‌اند که هر چه بلا می‌خواهند بر سر روستاهای کنارک، چابهار، زرآباد و نیکشهر بیاورند. نیروهای هلال‌احمر اما سدی شده‌اند تا آسیب‌های سیل را کمرنگ کنند. روزهای نخست محکم‌تر بودند، اما هر چقدر از زمان وقوع سیل بیشتر می‌گذرد، نیاز به کمک سایر استان‌ها بیشتر احساس می‌شود. بیش از 100 روستا با خاک یکسان شده است و مردم در محاصره سیل گرفتار شده‌اند، 500 روستا راه دسترسی‌شان را از دست داده‌اند. داوود بلیده، فرمانده عملیات جمعیت هلال‌احمر نیکشهر نگران آب آشامیدنی مردم است و دغدغه مردمی را دارد که هنوز راه دسترسی و کمک به آنها باز نشده، زیرا هنوز آب سدِ راه امدادگران برای کمک به برخی از روستاها شده است و اجازه نمی‌دهد کسی پایش برای کمک به این روستاها برسد.
بالگرد تنها راه کمک به برخی از مردم در روستاها
بالگرد هلال‌احمر مدام در آسمان شهرهای سیل‌زده درحال حرکت است و چند بیماری که شرایط‌شان حاد شده بود و باید به بیمارستان منتقل می‌شدند، با این بالگرد جابه‌جا شده‌اند. بلیده بر این موضوع تأکید می‌کند و ادامه می‌دهد: «شغل مردم روستاهای اطراف نیکشهر و ایرانشهر یا کشاورزی یا صیادی است، اما حالا بیشتر صیادهای منطقه خودشان امدادگر شده‌اند و قایق‌هایشان کمکی به امدادگران برای نجات مردم شده است.»
فرمانده عملیات جمعیت هلال‌احمر نیکشهر به شدت نگران است، نگران مردمی که هنوز در محاصره سیل قرار دارند و مجبورند تشنگی خود را با آب گل‌آلود برطرف کنند. او می‌گوید: «اگر به این مردم آب آشامیدنی پاکیزه نرسد، مریض می‌شوند و باید هر طوری شده، راهی برای رسیدن به روستاهای دوردست که در محاصره سیل قرار گرفتند، پیدا شود.»
باران بدون وقفه از جمعه بعدازظهر شروع شده و تمام زورش را بر سر مردم ریخته، برخی از خانه‌ها کاملا تخریب شده است و بیم آن می‌رود که باران و نم که بر خانه‌ها نشسته است خانه‌های خشت و گلی را که هنوز سرپا هستند، فرو بریزد. فرمانده عملیات نیکشهر توضیح می‌دهد براساس گفته‌های سازمان هواشناسی سامانه بارشی جدید در راه است که شرایط را در روزهای آینده سخت‌تر می‌کند، زیرا آب‌گرفتگی در برخی از مناطق به 8 متر هم رسیده و آنچه این روزها بیشتر مورد نیاز مردم است، پلاستیک برای پوشاندن سقف خانه‌هایشان است.
هیچ امدادگری از روزی که سیل شروع شده، به خانه نرفته است؛ بلیده این را با اطمینان می‌گوید و ادامه می‌دهد: «نجات مردم در روستاهای دورافتاده برای جمعیت هلال‌احمر در اولویت است. وضع شهرها مشخص است و کمتر آسیب دیده‌اند و درحال حاضر همه تمرکز ما روی روستاهاست و تلاش می‌کنیم تا اندازه‌ای که امکانات و توان‌مان اجازه می‌دهد، جلوی آسیب‌هایی را که سیل ایجاد کرده است، بگیریم.»
درخت‌های بلوچستان نجاتگر شده‌اند
درخت‌های استوار سیستان‌وبلوچستان خودشان را نجاتگران مردم کرده‌اند، چش‌ها(نام درختان سیستان‌وبلوچستان) پناهگاه‌های مردم در دشت‌ها شده‌اند. بلیده توضیح می‌دهد در مناطقی که به صورت دشت است، شکستن پل‌ها سبب می‌شود آب به صورت ناگهانی به سمت روستاها هجوم بیاورد، به همین دلیل مردم از این چش‌ها بالا می‌روند تا آب آنها را نبرد، البته در چند مورد این آب‌ها پایین نیامدند و نیروهای امدادی ناچار شدند با بالگرد مردمی را که روی این درخت‌ها گیر کرده بودند، نجات دهند.
وقتی در کشاکش جنگ بین آب و انسان، کودکی برای به دنیا آمدن عجله دارد، کار امدادگران را مشکل می‌کند، اما به دنیا آمدن کودک سالم و گریه‌اش در آغوش مادر خستگی را از دوش امدادگران برمی‌دارد. فرمانده عملیات جمعیت هلال‌احمر نیکشهر از به دنیا آمدن 14 کودک در گیرودار سیل در این مناطق خبر می‌دهد و می‌گوید: «انتقال برخی از این مادران باردار به شدت سخت بود، زیرا در برخی از مناطق کل مسیر ارتباطی بسته و حتی برق قطع شده بود، دسترسی به روستاها به سختی امکان‌پذیر است، اما با وجود این، وقتی اطلاع داده می‌شد که زنی باردار و زمان وضع حملش است، نیروهای امدادی تلاش می‌کردند با خودرو یا قایق خودشان را به مادر باردار برسانند. گاهی صحنه‌هایی پیش می‌آمد که بسیار متأثر‌کننده بود، نیروهای ما مجبور بودند برانکارد را چند نفری روی دست بگیرند تا زن باردار را به مرکز درمانی منتقل کنند، با اینکه این شرایط بسیار سخت بود، اما همه این عملیات‌ها با موفقیت همراه بود. صدا قطع و وصل می‌شود و این نشان می‌دهد که خطوط تلفن هنوز هم به صورت کامل راه‌اندازی نشده است. او برایمان از شرایط مردمی می‌گوید که در روستاهای صفر مرزی قرار دارند و دسترسی به آنها سخت‌تر است، زیرا تا ظهر روز دوشنبه راه برای رسیدن به آنها باز نبود و تازه چند گروه با قایق خودشان را به این روستاها رساندند و هنوز از وضع مردم در این مناطق خبری نیست.
خانه‌های کپری آسیب کمتری دیده‌اند
باورش سخت است، اما خانه‌های کپری این بار یک سر و گردن از خانه‌های خشت و گلی بالاتر ایستاده‌اند. بلیده می‌گوید خانه‌های کپری که در ارتفاعات قرار داشتند، هیچ آسیبی ندیدند و مردم در آنها از سیل در امان‌اند. اما خانه‌های خشت و گلی بیشترین آسیب را دیدند و باید پس از فروکش کردن آب فکری به حال مردمی کرد که باران خانه‌هایشان را در این مناطق از بین برده است، زیرا باران‌های بعدی در راهند. او عمده مشکل مردم در این منطقه را جاده‌ها می‌داند و می‌گوید: «باید با کمک وزارت راه به مردم در این مناطق دسترسی پیدا کنیم تا بتوانیم به آنها آب و غذا برسانیم، چراکه عمده مشکل ما راه‌هایی هستند که درحال حاضر از بین رفته‌اند.»
متاسفانه هنوز خطر از بالای سر استان عبور نکرده، موج جدید ابرهای باران‌زا از سمت دریای عمان به سمت سیستان‌وبلوچستان درحال حرکت و آن‌قدر این موج جدید شدیدتر است که سازمان هواشناسی توصیه کرده حتی بالگردهای امدادی از آشیانه خارج‌نشوند و قایق‌های صیادی دور دریا را خط بکشند.
لعنت بر این راه‌های صعب‌العبور
چادرهای امدادی را با سختی بنا می‌کند، زیرا باد اجازه نمی‌دهد پایه‌های چادر درست روی زمین محکم شوند، اما چاره‌ای نیست مردم باید از این مهلکه خارج شوند و شرایط اسکان برایشان مهیا شود. خلیل سعیدی، امدادگر جمعیت هلال‌احمر در نیکشهر مستقر شده است. او معتقد است امدادگران هر کاری را که از دست‌شان برمی‌آید، در این روزها انجام داده‌اند و موج فداکاری در بین امدادگران سیستانی در حرکت است.
سعیدی در گفت‌وگو با «شهروند» می‌گوید: «لعنت بر این راه‌های صعب‌العبور. این راه‌های سخت و روستا‌هایی که در محاصره آب مانده‌اند، ما را برای کمک‌رسانی فلج کرده‌اند. تمام پل‌ها و جاده‌های روستایی از بین رفته‌اند که کار را برای امدادرسانی سخت کرده است.»
او ادامه می‌دهد: «کمک‌ها بی‌وقفه انجام می‌شود، اما باران هم بی‌وقفه کار را سخت می‌کند، همین موضوع سبب می‌شود برخی از روستاییان از میزان امدادرسانی‌ها گله داشته باشند، درحالی‌که نیروهای امدادرسانی همه تلاش‌شان را می‌کنند تا مردم گرفتار در سیل را نجات دهند اما شرایط جوی گاهی سد راه امدادرسانی می‌شود.» این امدادگر معتقد است کسانی که از نزدیک وضع مردم را در این منطقه دیده‌اند، می‌دانند اوضاع به‌شدت بد است و در محدوده‌هایی مانند قصر قند که هلال‌احمر ندارد، وظیفه امدادرسانی با مراکز دیگر است، به همین دلیل در این محدوده اردوگاهی بنا کردیم که مردم از روستاهای مجاور به این اردوگاه منتقل شوند. مهمترین مشکل مسدودبودن راه‌هاست، به‌طور مثال تیم امدادی ما برای رسیدن به یک روستا عصر روز یکشنبه حرکت کرده‌اند و حوالی ظهر روز بعد به این روستا رسیده و توانسته‌اند به مردم آب و غذا برسانند.
با آنکه باران شدید باریده و تمام روستاها را آب برداشته است، اما این منطقه آن‌قدر سرد نیست که سبب مرگ‌ومیر شود. این موضوع را سعیدی می‌گوید و تأکید دارد که امدادرسانی‌های به‌موقع و شرایط دمایی منطقه سبب شده است که آمار تلفات زیاد نباشد.
بارش ۱۷۵ میلیمتری باران در پاییز و زمستان خاش گرچه در مقایسه با بارش‌های ۳۰۰ میلیمتری سال‌های قبل فاصله دارد، اما همین میزان بارندگی کافی بود تا بسیاری از زیرساخت‌های استان از بین برود. سعیدی معتقد است بسیاری از زیرساخت‌های استان از بین رفته است و درحال حاضر نباید از این موضوع نیز غافل بود. در کنار امدادرسانی، سازمان‌های متولی باید کارشان را برای ساخت دوباره استان آغاز کنند، زیرا قسمت پهناوری از استان بزرگ سیستان‌وبلوچستان زیر آب رفته است و نیاز به همتی ملی برای دوباره ساختن آن دارد.
شرایط برای امدادرسانی نیز آسان نیست و امدادگران در روزهای سختی به سر می‌برند، این موضوعی است که سعیدی به آن اشاره می‌کند و می‌گوید: «روز یکشنبه پنج نفر در روستای رادو در چابهار مفقود شدند و دوتیم عملیات و نجات بسیج شدند تا آنها را پیدا کردند. ما که از طریق دوستان پیگیر آنها بودیم، متوجه شدیم پس از 5 ساعت جست‌وجو آنها در رودخانه و کانال روستای جماعت‌زهی پیدا و به بیمارستان منتقل شدند.»
هیچ امدادگری از روزی که سیل شروع شده، به خانه نرفته است؛ بلیده این را با اطمینان می‌گوید و ادامه می‌دهد: «نجات مردم در روستاهای دورافتاده برای جمعیت هلال‌احمر در اولویت است. وضع شهرها مشخص است و کمتر آسیب دیده‌اند و درحال حاضر همه تمرکز ما روی روستاهاست و تلاش می‌کنیم تا اندازه‌ای که امکانات و توان‌مان اجازه می‌دهد، جلوی آسیب‌هایی را که سیل ایجاد کرده است، بگیریم