وقتی از فرماندهان و ژنرال‌های تاثیرگذار جنگ جهانی دوم سخن به میان می‌آوریم، نام چهره‌های درخشانی چون ژنرال برنارد لاو مونتگومری انگلیسی، مارشال اروین رومل آلمانی یا حتی ژنرال جرج پاتن آمریکایی در اذهان متبادر می‌شود. اما اگر بخواهیم فقط یک نفر را از میان همه فرماندهان موثر این جنگ انتخاب‌کنیم، کار چندان سختی پیش‌رو نخواهیم داشت. چرا؟ زیرا تاریخ ما را به سمت مردی هدایت خواهد کرد که نامش با مهیب‌ترین نبردهایی که سرنوشت جنگ جهانی دوم را مشخص‌کردند، پیوند خورده است.
ترقی و جان به در بردن از تصفیه‌های استالین
123سال پیش در چنین روزی، برابر یازدهم دسامبر 1896 میلادی، گئورگی ژوکف، یکی از درخشان‌ترین چهره‌های نظامی جهان در خانواده‌ای کشاورز به دنیا آمد. در همه کتب تاریخی مربوط به جنگ جهانی دوم از این نابغه نظامی با عنوان «مارشال ژوکوف، فاتح برلین» یاد شده است و بزرگی کارش تا به آنجاست که حتی ژوزف استالین حسود و متنفر از تشویق و تأیید دیگران نیز چاره نداشت جز اینکه از دستاوردهایش به نیکی یاد کند. شروع کار ژوکوف به‌عنوان یک نظامی، استخدام در ارتش تزار نیکلای دوم برای شرکت در جنگ جهانی اول بود. او سپس به بلشویک‌ها متمایل شد و با شرکت در عملیات‌های مختلف بر ضد روس‌های سفید – ضد انقلابیون– پله‌های ترقی را در ارتش سرخ به سرعت طی کرد و هنوز سی سالگی را پشت سر نگذاشته بود که فرماندهی یک تیپ زرهی را بر عهده او گذاشتند. ژوکوف از معدود فرماندهان بلندپایه ارتش سرخ بود که در جریان تصفیه‌های خونین استالین طی سال‌های 1937 تا 1939 میلادی گزندی متوجه‌اش نشد تا بعدها دست سرنوشت او را به جایی برساند که به ناجی اتحاد جماهیر شوروی و شخص ژوزف استالین تبدیل‌شود.
مدافع تمامیت ارضی شوروی از شرق تا غرب
در شروع جنگ جهانی دوم به دلیل انعقاد پیمان صلح میان آلمان و شوروی، ژوکوف با خیال راحت در شرق کشور مشغول تارومارکردن ارتش متجاوز ژاپن بود. بعد از آغاز حمله ارتش آلمان نازی به خاک شوروی تحت عملیات بارباروسا، ژوکوف تنها فرمانده ارتش سرخ بود که از این حرکت پیمان‌شکنانه نازی‌ها غافلگیرنشد و نیروهایش را به مقابله با آنها فرستاد. طرح او مبنی‌بر تخلیه اوکراین به منظور خریدن زمان برای دفاع از مسکو به قدری استالین را عصبانی کرد که ژوکوف را از فرماندهی کنار گذاشت، اما پیشروی سریع نازی‌ها بار دیگر دست نیاز رهبر شوروی را به سوی فرمانده کارکشته دراز کرد. از اینجا به بعد دیگر روزی را در جنگ جهانی دوم نمی‌توان سراغ گرفت که نام مارشال ژوکوف در زیروبم آن تکرار نشده باشد؛ چه آنکه دفع حمله نازی‌ها به مسکو، محاصره چند صد‌هزار سرباز آلمانی در استالین‌گراد، شکستن محاصره لنین‌گراد و رساندن آذوقه به مدافعان شهر، پیروزی در نبرد کورسک و انهدام توان زرهی آلمان و در آخر فتح برلین، همه و همه نام مارشال ژوکوف را به‌عنوان طراح، فرمانده و مجری
بر خود دارند.
منبع: «خاطرات مارشال ژوکوف» نشر فکر روز