شهروند| «در زمان وقوع سیل فروردین ۹۸ در استان خوزستان و شهرستان حمیدیه که در آن مقطع مقامات دخیل در امر مدیریت بحران دستور تخلیه شهر را دادند مردم و داوطلبان از همه اقشار اقدام به احداث سد خاکی با گونی در مقابل سیلاب به فاصله یک و دو دهم کیلومتر کردند که در برخی نقاط ارتفاع آن به دو یا سه‌متر می‌رسید که با این اقدام داوطلبانه مردمی شهر حمیدیه به زیر آب نرفت و این یکی از ظرفیت‌های داوطلبانه بود که ما در مواقع بحرانی از آن استفاده می‌کنیم و امید داریم که در جاهای دیگر از این ظرفیت استفاده کنیم و نهادینه شود.»؛ یک نمونه از ظرفیت فعالیت‌های داوطلبانه که محمد نصیری رئیس سازمان داوطلبان هلال احمر در مراسمی که به مناسبت روز جهانی فعالیت‌های داوطلبانه برگزار شد ، به آن اشاره کرد.
نام خدمتگزار داوطلب تلفيقي از رأفت، بصيرت، بشارت و فداکاری است؛ اینجا سخن از خدمت است. سخن از چهره‌هايي آشنا كه نام آنها در دفتر خاطرات مردم شهرها ثبت شده؛ سخن از كساني است كه همنوا با آهنگ دلنواز زندگي، سرود زيباي نوع‌دوستی را سر می‌دهند. سرودي كه واژه‌هايش حكايت‌ها دارد. سرودشان پيام مهرباني، صداقت و مهم‌تر از همه صلح است. از زنان و مردانی كه به عنوان داوطلب، ارمغاني از سلامتي، مهارت بهتر زيستن و امید را به دل جامعه می‌برند و در پس گام‌هاي استوارشان، سبدي از گل‌هاي نشاط و لبخند به مردم تقديم مي‌كنند. خدمات داوطلبانه در ايران اتفاق تازه‌اي نيست؛ در مذهب، آداب و رسوم ميهن‌مان ريشه‌اي عميق دارد كه نمونه موفق از بهره‌گيري از فعاليت‌هاي داوطلبانه امروز در قالب اجتماع بزرگ داوطلبان جمعیت هلال‌احمر شکل گرفته است. داوطلبانی که وجودشان به خدمت به مردم وابسته است و ارزشی والاتر از خدمت بی‌منت به همنوع برایشان قابل تصور نیست. آیین گرامیداشت روز جهانی داوطلبان جمعیت‌های ملی صلیب‌سرخ و هلال‌احمر با عنوان همایش بزرگ روز بین‌المللی کار داوطلبانه با شعار «من داوطلب هستم» با حضور معاون رئیس جمهوری در امور زنان و خانواده و رئیس سازمان داوطلبان جمعیت هلال احمر برگزار شد. در این همایش از ۳۵داوطلب برتر و فعال کمک‌رسانی به آسیب‌دیدگان از حوادث و محرومان جامعه تجلیل شد. خدمات داوطلبانه افتخاری است و برای خدمت داوطلبانه وجهی دریافت نمی‌شود، جنبه بشردوستانه، خیرخواهانه و عام‌المنفعه دارد و در ارایه خدمت داوطلبانه بین افراد تبعیض قائل نمی‌شود، این خدمات داوطلبانه فاقد هرگونه تمایلات منفعت‌طلبانه است و در آن اهداف خاص سیاسی، اقتصادی و نظایر آن دنبال نمی‌شود، شرایط و زمان انجام خدمات داوطلبانه، طبق موقعیت و شرایط مختلف مانند زمان جنگ، صلح، بلایای طبیعی و نظایر آن تفاوت می‌کند، این فعالیت‌ها در اوقات فراغت داوطلب و به صورت غیررسمی انجام می‌شود.
ایجاد شبکه‌های ارتباطی سالم
معاون رئیس جمهوری در امور زنان و خانواده در این مراسم گفت: «آمادگی داریم تا با تشکل‌های داوطلب در زمینه ارتقای تاب‌آوری اجتماعی، موضوع ملی گفت‌وگوی خانواده و نظایر آن همکاری کنیم.» معصومه ابتکار اظهار داشت: «در این مراسم این وعده را می‌دهم که از محل اعتبارات سال ۹۸ و در همین چندماه باقیمانده از‌سال با تشکل‌های داوطلب همکاری لازم را داشته باشم.» او اضافه کرد: «تاب‌آوری اجتماعی یکی از موضوعات مهم جوامع امروزی در دنیا است که برای این موضوع کارهای زیادی از نظر علمی انجام شده است.» معاون رئیس جمهوری در امور زنان و خانواده با تأکید بر اینکه سازمان‌های مردم نهاد می‌توانند روحیه تلاش و همدلی را در جامعه ترویج دهند، تصریح کرد: «در جامعه ما آسیب‌های بسیاری نظیر فقر و اعتیاد وجود دارد و لازم است تا تشکل‌ها نسبت به موضوع افزایش تاب‌آوری اجتماعی بیش از پیش توجه کنند.»
ابتکار با اشاره به عملکرد معاونت زنان در حوزه تاب‌آوری اجتماعی نیز تصریح کرد: «معاونت زنان در دو‌سال اخیر ارتقای تاب‌آوری اجتماعی را یکی از اهداف خود قرار داده است و آمادگی لازم برای همکاری با سازمان های مردم نهاد را دارد.» او توضیح داد: «ما در فرهنگ ایرانی خود نوع‌دوستی و بشر دوستی داریم. در زمان حاضر براساس آمارها بیش از ۵۲هزار سازمان مردم نهاد، تشکل و خیریه در کشور فعالیت دارند.» ابتکار اظهار داشت: «سازمان‌ها و تشکل‌های مردم‌نهاد ازجمله هلال‌احمر، آتش‌نشانی و دیگر تشکل‌های فعال در کشور در ایجاد توازن اجتماعی و رسیدگی به معضلات کشور بسیار موثر هستند. در طول سال‌های اخیر تشکل‌ها در حوزه‌های مختلف به‌ویژه در حوزه‌های بهداشتی بسیار پیشرفت داشتند و اطلاعات خوبی را به مردم در حوزه بیماری‌ها، ایدز، باروری و غیره ارایه دادند.»
معاون رئیس جمهوری در امور زنان و خانواده بیان کرد: «عملکرد تشکل‌های فعال در حوزه محیط‌زیست، آسیب‌های اجتماعی، کودکان، زنان، خانواده و توجه به حقوق آنها بسیار ارزشمند است و باید از این تلاش ها تجلیل کرد.» او گفت: «لازم است تا در دولت و دستگاه‌ها از این سرمایه‌های اجتماعی در قالب حمایت های مالی، تسهیلاتی و حقوقی قدردانی شود. به همین منظور باید دولت امکانات و زیر ساخت‌های لازم برای تسهیل فرآیند ثبت و عملیات حقوقی تشکل‌ها را فراهم کند.» ابتکار درخصوص موضوع ملی گفت‌وگوی خانواده نیز با اشاره به اینکه این طرح موضوع دیگری است که معاونت زنان در دو‌سال اخیر بر آن توجه داشته است تا به تحکیم بنیان خانواده کمک کند، اظهار داشت: «امروزه بخشی از شبکه‌های اجتماعی در انتشار اخبار نادرست و نفرت پراکنی تلاش می‌کنند. در همین راستا یکی از مسئولیت‌های تشکل‌های مردم نهاد ایجاد شبکه‌های ارتباطی سالم در جامعه است.» او اظهار داشت: «معاونت زنان در‌سال جاری با‌هزار سازمان مردم نهاد دوره چهارروزه توان افزایی مدیریت سازمان‌های داوطلبانه را برگزار کرده و آمادگی همکاری بیشتر با دیگر تشکل‌ها را دارد.»
بالاتر از استانداردهای جهانی
رئیس سازمان داوطلبان جمعیت هلال‌احمر نیز در این همایش گفت: «طبق اعلام تیم ارزیابی و هماهنگی میدانی فدراسیون بین‌المللی جمعیت‌های ملی صلیب‌سرخ و هلال احمر (FACT) در ارزیابی مناطق سیل‌زده استان‌های گلستان و خوزستان، داوطلبان هلال‌احمر ایران به سیل‌زدگان خدمات پنج ستاره و بالاتر از استانداردهای جهانی ارایه کرده‌اند.» محمد نصیری اظهار داشت: «طبق اعلام این تیم نوع خدماتی که داوطلبان هلال احمر ایران به آسیب دیدگان ارایه کردند در هیچ جای دنیا مسبوق به سابقه نیست و استانداردهای امدادرسانی با این کیفیت خدمات‌رسانی امدادی و داوطلبانه از سوی هلال‌احمر ایران جابه‌جا شده است.» او ادامه داد: «این تیم تخصصی و میدانی ارزیابی مدیریت بحران و سوانح در گزارش خود اعلام کرده است که چرخه‌ای از توان پشتیبانی و لجستیکی در برنامه‌ریزی مناسب برای توزیع اقلام امدادی، جمع‌آوری کمکها، بسته‌بندی، حمل‌ونقل و توزیع بسته‌های غذایی و نظایر آن در بین سیل زدگان این دو استان از سوی داوطلبان و کارکنان هلال‌احمر ایران را می‌توان مشاهده کرد که مدیریت داوطلبان و استفاده از توان آنان به شکل مستمر، برنامه‌ریزی شده و قابلیت سازماندهی و مدیریت داوطلبان خودجوش از نقاط برجسته هلال احمر ایران است.» رئیس سازمان داوطلبان جمعیت هلال‌احمر با بیان اینکه بزرگترین سرمایه‌ای که هر سازمان و نهاد اعم از دولتی و حاکمیتی و سازمان‌های مردم نهاد دارند نیرو و سرمایه انسانی است که اگر این سرمایه انسانی داوطلبانه باشد قابل محاسبه و اندازه‌گیری نیست، اضافه کرد: «خدمات داوطلبانه‌ای که امسال داوطلبان در فروردین و اردیبهشت ۹۸ در ۲۴ استان سیل‌زده به صورت شبانه‌روزی ارایه کردند، بی‌نظیر و مثال زدنی بود به طوری که ۴۰هزار داوطلب در فرآیند کمک‌رسانی در استان‌های سیل‌زده به‌ویژه سه استان گلستان، لرستان و خوزستان مشارکت داشته‌اند.» نصیری توضیح داد: «یک مقطعی در منطقه سیل‌زده پلدختر استان لرستان و شهر سیل‌زده معمولان برای تخلیه گل‌ولای از منازل مردم سیل‌زده حدود ۱۵هزار نفر به صورت داوطلبانه مشغول خدمت بودند که این مناطق در مدت ۱۰ تا ۱۵ روز با همت داوطلبان از گل‌ولای پاکسازی شد که هیچ دولت، حاکمیت و ساختاری قابلیت انجام این کار را در مدت یادشده نداشت و جالب‌تر اینکه تأمین مالی این داوطلبان نیز از سوی مردم انجام می‌شد.» این مقام مسئول در جمعیت هلال‌احمر تصریح کرد: «غیرت و همت داوطلبان که باشد دیگر فرقی نمی‌کند، سیل تیر و ترکش روانه خانه و کاشانه هم‌‌وطنانت شده باشد یا جنگ و زلزله، این داوطلبان هستند که بار دیگر به بلندای سرو و به استقامت کوه قد علم می‌کنند، عظمت حجم ویرانگر حوادث هم در برابر اراده‌شان قطره‌ای ناچیز می‌شود و صحنه‌هایی خلق می‌کنند که سر انسانیت را برافراشته نگاه می‌دارد.» او گفت: «تمامی داوطلبان در روی زمین و این کره خاکی انسان‌هایی بزرگ هستند که با صبر، ایمان و لبخند، بر حوادث و ناملایمات روزگار پیروز می‌شوند، حوادثی که این روزها هرچه فراگیرتر و بی‌پرواتر گسترده می‌شود، اما داوطلبان بارها نیروی نوع دوستی و مهربانی مبتنی بر عمل را به رخ کشیده‌اند.»
پیام دبیرکل جمعیت هلال‌احمر
دبیرکل جمعیت هلال‌احمر در پیامی به مناسبت روز جهانی داوطلب نوشت: «لطف عظیم داوطلبان و مردم همواره شامل جمعیت هلال‌احمر بوده و مایه افتخار این جمعیت عام‌المنفعه در سطح ملی و بین‌المللی است. توان بی‌نظیر داوطلبان و خیرین در طول سالیان متمادی توانسته است در سوانح و بحران‌ها، بسیاری از مشکلات آسیب‌دیدگان را حل کند.» در پیام دکتر محمودرضا پیروی آمده است: «جمعیت هلال احمر، چیزی جز مجموع داوطلبان نیست، مسئولیت‌شناسی اجتماعی و مشارکت بشردوستانه با حفظ اصول و ارزش‌های انسانی از ویژگی‌های خاص داوطلبان جمعیت هلال‌احمر است. سیل گسترده بهار امسال اثبات کرد که خون داوطلبی و کمک به همنوع در رگ‌های مردم ایران همچنان در جریان است و اگر سازمان‌های مردم‌نهاد و امدادی با وجود مشکلات موجود، توانسته‌اند خدمتگزار نیازمندان باشند، به پشتوانه و همت داوطلبانی است که در فعالیت‌های انسان‌دوستانه و خداپسندانه مشارکت فعال دارند. کمک‌های نقدی و غیرنقدی بی‌نظیر در حادثه بزرگ اخیر، جلوه‌ای از یک حرکت بزرگ داوطلبی بود که با همت والای مردم محقق شد تا بسیاری از هموطنان بدون ثبت‌نام و پر کردن فُرم، داوطلب هلال‌احمر لقب بگیرند.
چهاردهم آذرماه «روز جهانی داوطلب» را به همه‌مردم شریف ایران، به داوطلبان نیک‌اندیش و به یکایک خانواده بزرگ جمعیت هلال‌احمر به‌ویژه امدادگران، جوانان و اعضای داوطلب تبریک عرض نموده و ضمن قدردانی از همراهی شما عزیزان، از خداوند متعال برای همه کسانی که داوطلبانه در حوادث یاور و پشتوانه هلال‌احمر هستند، توفیق روزافزون و سلامتی مسألت دارم. پاینده و سرفراز باشید. ومن الله التوفیق.»