شهروند| ماجرای ایجاد محدودیت برای حضور معلمان مرد در مدارس دخترانه سال گذشته جدیتر از قبل شد. پیش از این هم چندینبار واکنشهایی به حضور معلمان مرد در مدارس دخترانه شده بود و برای همین هم اداره کل آموزش و پرورش شهر تهران 21 دیماه سال 92 در بخشنامهای، اجرانشدن ابلاغ پیشین خود درباره فعالیت نیروهای مرد در تدریس کلاسهای کنکور دبیرستانهای دخترانه اعم از دولتی و غیردولتی را یادآوری کرد. بعد از آن هم هرسال صحبت از این موضوع شد تا سال گذشته. زمانی که سیدمحمد بطحایی، وزیر آموزش و پرورش وقت، استفاده از دبیر مرد در مدارس دخترانه را بدون توجیه دانست: «در سالهایی در مورد تأمین دبیر خانم در مدارس دخترانه واقعا با مشکل مواجه بودیم؛ یعنی نیروی متخصص در بین زنان وجود نداشت یا خیلی کم بود اما امروز باید عرض کنم که نهتنها دبیر خانم کمتر از آقایان نداریم بلکه در بعضی از رشتهها، دبیر خانم به مراتب بیش از آقایان وجود دارد.» او همچنین گفته بود استفاده از معلمان مرد در مدارس دخترانه ممنوع است و خیلی بعید است که در منطقهای معلم متخصص زن نداشته باشیم اما اگر چنین موردی نیز وجود داشته باشد، باید از استان مجوز بگیرند.
افزایش محدودیتها در یکسال گذشته اما واکنش بسیاری از مدارس خاص را به دنبال داشت و روز گذشته هم فرحناز میناییپور، مشاور امور زنان و خانواده وزارت آموزش و پرورش درباره اعمال محدودیت برای حضور معلمان مرد در حوزه المپیاد و تدریس دروس مربوطه در مدارس دخترانه انتقاد کرد: «یکی از مشکلات آموزش و پرورش، ممنوعیت و محدودیت حضور مردان بهعنوان مدرس المپیاد در مدارس دخترانه است که هرسال تکرار میشود اما بنابر مصلحتسنجی برخی مسئولان فقط کم و زیاد میشود. این درحالی است که دختران مقطع پیشدانشگاهی سال بعدش وارد فضای دانشگاهی میشوند که استادان آنها مردان هم هستند.»
به گفته میناییپور، این شرایط دو ویژگی مثبت و منفی به همراه دارد؛ نخست اینکه فرصت برای معلمان زن بازتر میشود که این قضیه نمود مثبت دارد اما از سوی دیگر حتی اگر معلمان زن بتوانند به نحواحسن تدریس کنند، در برخی دختران دانشآموز احساس تبعیض به وجود میآید، چراکه با این ممنوعیت آنها احساس میکنند فرصتهای بسیار بیشتری برای پسران وجود دارد و درعین حال این دختران همواره نیز نگران این موضوعند: «از خانم ابتکار درخواست کردیم تا این موضوع در جلسه هیأت دولت و با وزیر آموزش و پرورش مطرح شود تا حداقل فتیله بازرسی را پایین بکشند و تصمیمگیری در مورد این موضوع را به عهده روسای مناطق بگذارند.»
این درحالی است که مسعود ثقفی، رئیس روابطعمومی آموزش و پرورش استان تهران به «شهروند» میگوید این موضوع قدیمی است و هربار صرفا خبرش تکرار میشود. «برخی از مدارس چارهای جز داشتن معلم مرد نداشتند و ندارند و همین هم عاملی شد تا قواعدی برای آن داشته باشیم و این قواعد در شوراهای مختلف آموزش و پرورش به بحث و تبادلنظر گذاشته شد تا مدارسی که مجبورند از معلمان مرد استفاده کنند، با استفاده از این قواعد بتوانند از شوراهای مشخص مجوز کسب کنند.» او میگوید ازجمله قواعد موجود این است که باید مردان معلم بالای 35سال و متأهل باشند: «همه مدارس به معلمهای مرد نیاز ندارند و معلمهای تیزهوشان و فرزانگان هم باید از قواعد موجود پیروی کنند.»
پیش از این هم فاطمه مهاجرانی، رئیس مرکز ملی پرورش استعدادهای درخشان از تدریجی طیشدن این روند صحبت کرده که نمیتوان به سرعت این اتفاق را عملی کرد: «در شرایط فعلی تقریبا تمام مدارس استعدادهای درخشان از معلمان مرد استفاده میکنند و این بخشنامه تغییر بسیاری را در روند علمی مدارس دخترانه ما ایجاد خواهد کرد، بنابراین به دنبال تغییر و تحول تدریجی در این زمینه هستیم. با توجه به اینکه این بخشنامه از سوی وزیر آموزش و پرورش ابلاغ شده است، مطیع آن هستیم اما معتقدیم اجرای آن نباید بهطور ناگهانی پیش رود.»
تجربه معلمها، حرفی خلاف بخشنامه وزیر آموزش و پرورش سابق دارد. نمونهاش تجربه محمدرضا نیکنژاد، معلمی که سابقه 24سال تدریس دارد، 6سال هم به صورت رسمی در مدارس دخترانه لرستان تدریس کرده و حالا به «شهروند» میگوید حساسیت نشاندادن به مواردی از این دست چشمپوشی از بخش تخصصی و کارشناسانه کار است: «این جداسازی آسیب آموزشی دارد. وقتی بخشنامهای را به این شکل صادر و بهطور سفت و سخت پیگیری کنیم، دخالت بیجا در روندی تخصصی داشتهایم و این میتواند آسیبهای فراوانی داشته باشد.» به گفته او، این اتفاق میتواند دانشآموزان را هم از معلمان خوب و باتجربه محروم کند و هم حقوق آنها نادیده گرفته میشود: «این درحالی است که همچنان مدارسی که نفوذ بیشتر دارند، میتوانند با استفاده از نفوذشان از معلمان مرد استفاده کنند و آنها که این نفوذ را ندارند، از این اتفاق محرومند. در نتیجه حق مدارسی که دارای نفوذ کمتریاند هم، ضایع میشود.»