شهروند| اتفاقات عجیب در بازار خودرو همچنان ادامه دارد. دو هفته بعد از افزایش ناگهانی قیمت 6محصول ایران‌خودرو و تکذیب بامدادی آن، حالا برخی از خودروسازها نظیر مدیران‌خودرو، کرمان‌موتور و گروه بهمن قیمت کارخانه برخی محصولات خود را به نحوی افزایش داده‌اند که بین 1.5 تا 67میلیون تومان بیشتر از قیمت همین خودروها در بازار است. بررسی‌ها نشان می‌دهد شرکت مدیران‌خودرو، قیمت کارخانه هر دستگاه «چری‌تیگو7 (IE)» را 437میلیون تومان تعیین کرده که 67میلیون تومان بیشتر از قیمت کنونی این خودرو در بازار است. همچنین قیمت هر دستگاه «ام‌وی‌ام ایکس 33» را 236میلیون تومان در نظر گرفته که 26میلیون تومان بیشتر از نرخ بازار است. این شرکت تقریبا برای همه محصولات خود این روند را حفظ کرده و قیمت تولیداتش بین 14 تا 67میلیون تومان بیشتر از نرخ کنونی بازار شده است. خودروسازهای کرمان‌موتور و گروه بهمن هم برای برخی محصولات خود چنین روندی را در پیش گرفته‌اند؛ مثلا شرکت کرمان‌موتور هر دستگاه «جکS5 اتوماتیک» را 310میلیون تومان یعنی 34میلیون تومان بیشتر از قیمت بازار در اختیار مشتری قرار می‌دهد. گروه بهمن هم که کمترین فاصله قیمتی را در نظر گرفته، هر دستگاه وانت کارا دو کابین را 96میلیون تومان می‌فروشد که یک‌میلیون و 700هزار تومان بیشتر از قیمت بازار است. این نرخ‌گذاری درحالی است که بازار خودرو در هفته‌های گذشته به ثبات نسبی رسیده و شاهد سیر نزولی قیمت‌ها بوده است و کارشناسان، پرهیز از ایجاد جو روانی را یکی از مهمترین فاکتورها برای حفظ این روند می‌دانند.
علت چیست؟
دبیر انجمن خودروسازان ایران با بیان این‌که قیمت تمام‌شده خودروها بر اساس نرخ ارز تخصیص‌یافته به آنها (نیمایی یا آزاد) محاسبه می‌شود، درباره علت افزایش قیمت برخی محصولات مدیران‌خودرو و تعدادی دیگر از خودروسازها به «شهروند» می‌گوید: «بر اساس مصوبه ستاد تنظیم بازار، محصولات پرتیراژ سایپا و ایران‌خودرو برای تعیین قیمت، بیشتر تحت نظر هستند اما بقیه شرکت‌های خودروسازی می‌توانند قیمت‌های خود را در چارچوب فرمول سازمان حمایت تنظیم کنند. ضمن این‌که در گذشته که قیمت‌گذاری در اختیار شورای رقابت بود، خودروهای زیر 45میلیون تومان را قیمت‌گذاری می‌کرد و قیمت‌های بالاتر را خود شرکت‌ها بر اساس فرمول سازمان حمایت نرخ‌گذاری می‌کردند. این رویه اکنون هم وجود دارد.»
احمد نعمت‌بخش ادامه می‌دهد: «علت ارزان‌شدن خودروهایی مانند چری تیگو7 در بازار، نیاز خریداران خودرو با قیمت قبلی به پول است. اما کارخانه‌ها براساس قیمت تمام‌شده، نرخ‌گذاری می‌کنند، به همین دلیل ممکن است خیلی از محصولات شرکت‌های خودروسازی گران‌تر از نرخ بازار باشد.»
نعمت‌بخش درباره روند کاهشی قیمت خودرو در هفته‌های اخیر هم گفت: «این روند باید به نحوی باشد که خودروها به قیمت واقعی فروش خود برسند؛ مثلا اکنون پراید با قیمت کارخانه نباید کمتر از 45میلیون تومان باشد. قیمت تمام‌شده این خودرو 39میلیون تومان است و خودروسازها اکنون با ضرر آن را می‌فروشند. قیمت بقیه خودروها هم به این ترتیب باید تغییر کند.»
رئیس اتحادیه فروشنده‌های خودرو اما نظر متفاوتی دارد. سعید موتمنی با بیان این‌که قیمت تمام‌شده هر خودرو مشخص است، از نرخ‌گذاری سلیقه‌ای انتقاد می‌کند و می‌گوید: «خودروسازها باید بر مبنای هزینه‌هایشان، قیمت‌ها را تعیین کنند. ضمن این‌که می‌توانند روی هر محصول سود 10 تا 15درصدی داشته باشند. این‌طور نیست که بتوان سلیقه‌ای نرخ‌ها را تعیین کرد.»
موتمنی درباره اتفاقی که برای محصولات مدیران‌خودرو افتاده، می‌گوید: «مدیران‌خودرو پیش از این هم سابقه آنالیزنکردن قیمت‌ها و تعیین‌کردن سلیقه‌ای نرخ‌ها را داشت. بیشتر بودن قیمت کارخانه نسبت به قیمت بازار اتفاقی است که مشتری آن را غیرمنطقی تلقی می‌کند.»
موتمنی درباره تأثیر این افزایش قیمت بر نرخ سایر خودروها و روند کاهشی قیمت بازار هم گفت: «تولیدات مدیران‌خودرو و سایر شرکت‌های خودروسازی که قیمت کارخانه‌شان از بازار بیشتر است به آن میزان نیست که بتواند تأثیر آنچنانی روی بازار بگذارد اما به‌هر حال هر خبر منفی در بازار بار روانی ایجاد می‌کند؛ مثلا اکنون به دلیل کاهش قیمت دلار، قیمت خودروهای وارداتی به ثبات رسیده است. همچنین سایپا هم تولیدات خود را عرضه می‌کند، به همین دلیل قیمت‌هایش ثبات دارد اما ایران‌خودرو این‌طور نیست. دلیل آن هم این است که این شرکت مدتی قبل به یکباره قیمت کارخانه حدود 6 محصول خود را بالا برد. هرچند بعد از چند ساعت عقب‌نشینی کرد، اما روزها و هفته‌ها طول می‌کشد تا تأثیر این بار روانی منفی از بازار دور شود.»
بیشترشدن قیمت کارخانه محصولات مدیران‌خودرو به سوژه‌ای در فضای مجازی هم تبدیل شد. امیرحسین قیاسی، کمدین مشهور در توییتر خود نوشت: «قیمت تیگو7 تو سایت مدیران‌خودرو 437میلیون تومن، تو بازار آزاد 340میلیون تومن. شرکتا دارن رومون تاکتیکای جدید رو تست می‌گیرن انگار ....»