| شهرام امیرشریفی | فعال حقوقحیوانات |
عزمملی واژه ثقیلی است؛ بهنظر میرسد نام شماری از حرکتهایجمعی را باید مسئولیتهای اجتماعی بگذاریم. در حوزههایی که من بیشتر با آنها سر و کار دارم مثل محیطزیست و حقوقحیوانات، در سالهای اخیر بهویژه در یکسال اخیر شاهد حرکتهای مردمی تاثیرگذاری بودهایم. به بیان بهتر میتوان گفت مردم احساس مسئولیت اجتماعی بیشتری نسبت به دورههای گذشته میکنند. یکی از دلایل پررنگ شدن این حرکتهای جمعی، افزایش و توسعه سرعت انتقال اطلاعات است. ما در حوزههای فعالیتهای اجتماعی خاص، فاصلهای تقریبا 50 ساله با کشورهای توسعهیافته داشتیم.
اما امروز با گسترش وسایل ارتباطجمعی، اینترنت و شبکههای اجتماعی این فاصله به کمتر از 10سال رسیده است. روابط اجتماعی درحالحاضر از مرزها عبور کرده است، منابع خبری مردم، دیگر رادیو، تلویزیون و روزنامهها نیستند، بلکه هر فرد میتواند خودش گزارشگر باشد. ارتباطات میانفردی امروز قدرت نفوذ زیادی در اجتماع دارد. همین فضا باعث نزدیکتر شدن افراد به هم شده و بهنوعی مسئولیتپذیری اجتماعی رشد پیدا کرده است.
در چنین شرایطی برطرفکردن مشکلات ذیل حوزه محیطزیست یعنی موضوعاتی مثل زباله، حیاتوحش و زیستگاهها نیاز اساسی به عزمجمعی دارد. خوشبختانه فضا برای اینگونه فعالیتها در سالهای اخیر بازتر شده است و حتی نهادهای مسئول هم این حرکتها را مورد حمایت قرار میدهند. مسئولیتپذیری اجتماعی یعنی اینکه مردم احساس کنند میتوانند در حوزهای یاریرسان باشند که این فعالیتها اغلب غیردستوری و غیرسفارشی است و از احساس خود مردم نشأت میگیرد و شهروندان را فعال میکند. فعالیتهای اجتماعی، امنیت اجتماعی نیاز دارد. در شرایط کنونی پتانسیل زیادی بهواسطه شبکههای ارتباطی میانفردی در مردم دیده میشود که باید بستری برای به فعلیت درآمدن آنها فراهم شود. البته باید این را هم گفت که فضا نسبت به گذشته خیلی بهتر شده است. مثلا اگر ما برای یک موضوع محیطزیستی درسال 84 تجمع اعتراضآمیز میکردیم، با برخورد مواجه میشدیم. اما امروز دولت و دیگر نهادهای مرتبط، این تحرکات مردمی را حمایت میکنند.