|  دکترعنایت‌الله کریمیان  |   | فوق‌تخصص جراحی قلب و عروق|  
عامل وراثت امر مهمی در کاهش تعداد ضربان قلب است، از این رو عامل ژنتیک را نباید فراموش کرد.
تعداد ضربان قلب طبیعی در هر دقیقه بین 70 تا 75 ضربه است و کمتر از 60 ضربه را کاهش ضربان قلب می‎گویند. در صورت بروز این مشکل در بسیاری از موارد نیاز به کار خاصی نیست و در اندک مواردی نیاز به درمان وجود دارد.
غده رهبر در قلب عهده‌دار تولید ضربان در قلب است که با تولید ضربان‎های الکترونیکی موجب انقباض و خون‎رسانی به قسمت‎های مختلف می‌شود. تعداد ضربان قلب تحت عوامل مختلفی می‎تواند کم یا متوقف شود. افزایش سن یکی از عوامل دخیل در این امر است، زیرا با بالا رفتن سن، سلول‎های ضربان‌ساز کم می‌شوند. همچنین در افراد بالای 70‌سال بیماری‎های عفونی و التهابی روی غده رهبر اثرگذار است.
مصرف برخی داروها نیز می‎تواند در کاهش ضربان قلب موثر باشد. همچنین ممکن است در عمل‌های جراحی قلب به سلول‎های ضربان‌ساز آسیب برسد. تنگی رگ‎های قلبی و سکته‎های قلبی را در این حوزه نباید فراموش کرد. ناگفته نماند کاهش ضربان قلب به‌طور عمده به دو دسته اساسی تقسیم  می‌شود.
در خصوص انواع کاهش ضربان قلب باید یادآور شد، دسته اول مربوط به عواملی است که به صورت موقتی نظیر مصرف برخی داروها، به دنبال سکته‎های قلبی ایجاد می‌شود. دسته دوم عوامل دایمی هستند که پس از تشخیص عامل ایجاد‌کننده همچون سنگینی سر، ضعف بدن، حس ناهنجار در قفسه سینه نیاز به درمان پیدا می‌کند. اکثریت این موارد با دارو قابل درمان هستند و در تعداد کمی از ضربان‌سازهای مصنوعی استفاده می‌شود و این در حالیست که این عارضه در هر دو جنس دیده می‌شود و در صورت اقدام به موقع هیچ‌گونه مشکلی به وجود نخواهد آمد.