به نظر می‌رسد اوضاع و احوال دریاها و تنگه‌ها در شرق و غرب عالم آنچنان که باید و شاید خوب نیست! بعد از فاجعه آتش‌سوزی یک زیردریایی اتمی در پایگاه دریایی سومرسک روسیه، همچنین توقیف غیرقانونی نفتکش حامل نفت ایران در تنگه جبل‌الطارق، این بار دریای جنوبی چین محل مناقشه‌ای جدید قرار گرفته و به نظر می‌رسد دو کشور فیلیپین و چین بعد از مدت‌ها بار دیگر گردوخاک را از روی پرونده‌ قدیمی مناقشات ارضی زدوده و آن‌ را روی میز گذاشته‌اند. دعوای پکن و مانیل بر سر مالکیت برخی جزایر واقع در آب‌های این منطقه و همچنین تعیین محدوده و مرز دریایی برای استفاده از منابع بستر و زیربستر، قصه دیروز و امروز نیست، هرچند به نظر می‌رسد با وجود حضور شخصی عجیب‌وغریب چون رودریگو دوترته در کاخ ریاست‌جمهوری فیلیپین، برخی قدرت‌ها بدشان نمی‌آید این کشور را برای رودررویی با چین تحریک کنند.
مناقشه ارضی در شرق دور
دریای جنوبی چین را اصولا باید یکی از پرمناقشه‌ترین مناطق جهان به شمار آورد، چه آن‌که منهای چین و فیلیپین، کشورهایی چون برونئی، مالزی، تایوان و ویتنام نیز نسبت به رژیم حقوقی و چگونگی استفاده از منابع آن اختلاف‌نظر دارند. مشکلات بین چین و فیلیپین با توجه به گسترده‌تر بودن موضوعات مورد منازعه همواره پررنگ‌تر از باقی مناقشات بین دیگر کشورهای این منطقه در رسانه‌ها بازتاب یافته‌اند. درگیری اخیر نیز دقیقا همزمان با فرستادن کشتی‌های جنگی چین به آب‌های مورد ادعای دو کشور شدت یافت و هر دو دولت طی بیانیه‌هایی خود را مالک جزایر واقع در این آب‌ها عنوان کردند. این میان اما به دلیل روحیات خاص رودریگو دوترته رئیس‌جمهوری فیلیپین، برخی قدرت‌ها ازجمله آمریکا امیدوار بودند شاهد حرکتی دیوانه‌وار از سوی ارتش این کشور در پاسخ به آن‌چه در رسانه‌ها تجاوز نظامی چین به آب‌های مورد مناقشه خوانده شد، باشند، اما اتفاقات بعدی نشان داد ظاهرا دوترته خیلی زرنگ‌تر از آن چیزی است که واشینگتن تصور کرده است.
مقاومت در برابر تحریک
خلاصه پیام رئیس‌جمهوری دوترته به تحریکات آمریکا مبنی بر حمایت واشینگتن از مانیل در صورت بروز جنگ بین فیلیپین و چین این بود: «اول شما»! درواقع رئیس‌جمهوری فیلیپین که مشهور به رک‌‌گویی و رعایت نکردن آداب معاشرت دیپلماتیک است، خیلی صریح به آمریکایی‌ها فهماند که گلوله نخست را در درگیری با چین شلیک نخواهد کرد، اما اگر آمریکایی‌ها در حمایت از ادعاهای کشور او وارد جنگ با چین شوند، فیلیپین نیز پشت سر آنها وارد دعوا خواهد شد! درواقع دوترته با این‌که همواره به آگاهی نداشتن از مسائل و ضروریات دیپلماتیک متهم بوده است، نشان داد که از قصد آمریکا جهت وسیله قرار دادن فیلیپین برای وارد آوردن فشار سیاسی به پکن کاملا آگاه است. در ضمن یادمان نرود که آمریکا به تازگی موافقت خود را با فروش 2/2‌میلیارد دلار سلاح به تایوان اعلام کرده و همین نشان می‌دهد سیاست تحریک چین از مدت‌ها قبل در واشینگتن کلید خورده است.