|  مريم كاملان    | 

هنر پتینه اثر خانم زهرا رسول‌زاده نمين نخستين کتاب به زبان فارسی درباره هنر پتینه است. در این کتاب توضیحات مفصلی مربوط به رنگ - ابزار - مواد و 16 تکنیک مختلف هنر پتینه تدوين شده است. اين كتاب در قطع مجله‌اي در 112 صفحه رنگي منتشر شده است.
کتاب شامل10 فصل است: فصل اول«تعریف واژه پتینه». نويسنده در اين كتاب پس از تعریف جامع واژه پتینه به اجمال محتوی کتاب را از نظر تکنیکی در 6 بخش مختلف تشریح می‌کند و به طرز موجز به بيان مباحثي در شناخت رنگ و کاربرد آن در هنر پتینه، حلال‌ها و مدیوم‌ها، جنسیت شیء پتینه شده، ابزار کار، بافت پتينه و انواع آن، شيوه‌هاي مرمت آثار شکسته شده و ساخت مجدد آن مي‌پردازد.
فصل سوم كتاب به مبحث آشنایی بارنگ و خواص آن شامل جوهر رنگ، پودر رنگ‌ها، رنگ‌های روغنی، رنگ پلاستیک، اکریلیک، رنگ ماشین، رنگ ویترای، مرکب‌های رنگی، لاک الکل و رنگ‌های اسپری اختصاص دارد.
 رسول‌زاده در فصل چهارم كتاب به انواع حلال‌ها مانند تینر فوری، تینر روغنی، روغن بزرک، تربانتین، اسکاتیف و الکل مي‌پردازد و درباره هركدام از اينها توضيحات كافي براي هنرمندان ارایه مي‌دهد.
فصل پنجم كتاب پتينه به معرفی پاک‌کننده‌ها، مات‌کننده‌ها، روشن‌کننده‌ها و پوشاننده‌ها اختصاص يافته است.
فصل ششم اما به معرفی زیر رنگ‌ها در اين هنر زيبا مي‌پردازد.
فصل‌هاي هفتم تا دهم به معرفی مواد و ابزار لازم هنر پتينه، مواد و ابزاری، تکمیل‌کننده‌ها، انواع قلم‌موها، بافت و انواع آن مي‌پردازد. رسول‌زاده نمین پس از ارایه یک تعریف از بافت به معرفی انواع بافت‌ها در اين هنر می‌پردازد. در این مبحث مخاطب به ایجاد بافت باوسیله‌های مختلف آشنا می‌شود. معرفی تکنیک‌های متنوع در هنر پتینه‌کاری نيز با تبيين 16 تکنیک پتینه ادامه مي‌يابد.
اين كتاب ازجمله منابع قابل استفاده براي هنرمندان هنرهاي تجسمي و علاقه‌مندان به هنر پتينه است.
اين كتاب با نام «اسرار و رموز هنر پتینه»  در سال 1392 تجديد چاپ شده است.
 
تاپستری
در پیش‌گفتار کتاب، مؤلف با توضیحاتی مفید و مختصر در باب دست بافته‌ها و تاریخ طولانی این هنر، ذهن مخاطب را برای مطالعه و آشنایی باهنر تاپستری آماده می‌سازد. سپس رسول‌زاده به تاریخچه بافت اشاره كرده و ادامه می‌دهد: «بافت یکی از تجربه‌های ابتدایی بشری است که بر حسب نیاز و ضرورت برای مقابله با سرما، گرما و تهدیدات طبیعی به صورت تن‌پوش، روانداز، زیرانداز و پوشش دهنده خانه یا محافظ وسایل مورد استفاده قرار گرفته است. زبان تاروپود، رنگ و نقش بافته‌های ما مستندهایی هستند که داستان‌ها، افسانه‌ها، خلق و خو، سبک زندگی، سرنوشت و تمدن انسانی را به نمایش می‌گذارند. نویسنده در تاریخچه هنر تاپستری به دو نوع بافت اشاره می‌کند:  
الف) بافت‌هایی که با دست انجام می‌شود
ب) بافت‌هایی که در تهیه آنها از دار یا کارگاه استفاده می‌شود
او در توضيح اين ابزار به تعريف زير قایل است:  
- دارهای افقی: این دار مخصوص کوچ‌نشینان است که جای ثابتی ندارند و به راحتی جمع و ساخته می‌شود...
- دارهای عمودی: پایه‌های آن روی زمین قرار می‌گیرد و از دو نوع چوبی و آهنی ساخته می‌شود...
- رنگ در بافت: شامل رنگ‌های گیاهی، رنگ‌های حیوانی، رنگ‌های معدنی و شیمیایی...
- بافت: در این بخش به مواردی مانند: دار، چله یا تار، پودهای رنگی، طرح، شانه، قیچی و ماکو
اشارات مفید و کاربردی ارایه می‌شود.
 رسول‌زاده در تعريف تاپستري موارد زير را بر مي‌شمرد:
*تاپستري مترادف و معادلی در زبان فارسی ندارد.
*تاپستری یک بافت تجسمی از زیر مجموعه هنر الیاف است كه در عین سادگی پررمز و راز و درونگراست.
*این هنر همیشه درجست‌وجوی بافته‌ها، یافته‌ها و نوعی بیان جدید است.
*یکی دیگر از خصوصیات این هنر اجرای خود هنرمند به تنهایی است. از ابتدای چله‌کشی تا قیچی آخر را خود هنرمند بنا به سلیقه خود آزادانه انجام می‌دهد.
*تاپستری بافتی آزاد است و هنرمند همیشه میان تار و پودها به دنبال رهایی و آزادی هنگام کار است.
رسول‌زاده در بيان تاریخچه تاپستری بر اين باور است كه  نخستين بافته‌های تاپستری مربوط به قبطی‌های مصر باستان است. تصاویری از کتاب یوحنای مقدس نشان می‌دهد که فرانسویان با تاپستری آشنا بوده‌اند. سرخ‌پوستان قاره آمریکا نیز تاپستری را می‌شناخته‌اند. پتو‌ها، پرده‌ها و روانداز‌های سرخ‌پوستان گواه این مدعی است. هرچند اگر به‌طور گسترده‌تر به همه اقوام و تمدن‌های بشری نگاهی بیندازیم نشانه‌های بسیاری از هنر تاپستری را خواهیم دید. ایرانیان نیز از دیرباز با این هنر آشنایی داشته‌اند. کشف قالی پازیریک که نخستین دست بافته روی زمین است جایی برای تردید باقی نمی‌گذارد.
كتاب تاپستري ازجمله متن‌هاي مورد استفاده هنرمندان هنرهاي صنايع‌دستي به حساب مي‌آيد.