رئیس جمعیت هلالاحمر میگوید اسیر شایعهها نمیشود تا دست به رفتارهای پوپولیستی بزند. شوک بزرگ آغاز سال نو سیلاب خروشانی بود که شهرهای شمالی را درنوردید. نخستین گروههای امدادرسان حاضر در عملیات، بیتردید هلالاحمریها بودند. حالا پویشی به راه افتاده و سلبریتیها اینبار برخلاف کرمانشاه، تصمیم دارند سازمان مردمنهاد هلالاحمر امین مردم در جمعآوری کمکها باشد. علیاصغر پیوندی، رئیس جمعیت هلالاحمر در گفتوگو با خبرآنلاین در اینباره سخن گفته است.
سیل درست در نخستین روز سال همه ما را غافلگیر کرد. اخبار منتشر شده نشان میدهد کمبودهایی هنوز در مسیر امدادرسانی هست. آیا شما هم غافلگیر شدید؟
حتما کمبودهایی وجود دارد، اما باید واقعبین بود. رئیس سازمان مدیریت بحران از ابتدای بحران در منطقه بود. دبیرکل هلالاحمر هم همینطور. بنده و بقیه مدیران هم حضور مستقیم داشتیم و عملیات نجات را پیگیری میکردیم. به گواه شاهدان منصف اقدامات خوبی انجام شده است، اما متاسفانه در فضای مجازی آنقدر که اخبار منفی وایرال میشود و همه تمایل به انتشارشان دارند، اخبار مثبت و کمکرسانی وایرال نمیشود. وقتی معادل ۷۰درصد میزان بارش سالانه یک استان در یک شب صورت میگیرد، نمیشود انتظار داشت بحرانی بهوجود نیاید، اما حداقل هلالاحمر به دلیل طرح امدادونجات نوروزی از مدتها پیش آمادگی کامل داشته، ولی قطعا یک بحران طبیعی مشکلات خودش را به همراه دارد. برای مردم با اسکان اضطراری نقطه امن آماده شده، اما حاضر نیستند خانه خود را ترک کنند و میگویند بیایید همین جا وسط سیل به داد ما برسید. طبیعی است که مردم ما هم آماده شرایط بحرانی نیستند.
اجازه بدهید سوال را جزییتر طرح کنم. سال جدید برای هلالاحمر با چند ماموریت بزرگ آغاز شد. در کنار مسئولیت امداد نوروزی با سیل بزرگ روبهرو شدید. این برای همکارانتان دردسرساز نشد؟ لطفا با آمار پاسخ دهید.
از فردای آغاز طرح ملی خدمات نوروزی جمعیت هلالاحمر یعنی 26 اسفندماه 1397، بیستوهشت استان کشور شامل (آذربایجان شرقی و غربی، اردبیل، اصفهان، ایلام، تهران، چهارمحال و بختیاری، خراسانهای جنوبی، رضوی و شمالی، خوزستان، زنجان، سمنان، سیستان و بلوچستان، فارس، قزوین، قم، کردستان، کرمان، کرمانشاه، کهگیلویه و بویراحمد، گلستان، لرستان، مازندران، مرکزی، هرمزگان و همدان) با توجه به شرایط جوی و ورود سامانههای بارشی قوی متأثر از سیل و آبگرفتگی و برف و کولاک شدند. در این بین سه استان گلستان، مازندران و سمنان بیشتر از سایر استانها تحت تأثیر این مسأله واقع شدند. بهطوری که تاکنون به 82هزار و 951 نفر از هموطنان که تحت تأثیر سیل، آبگرفتگی، برف و کولاک قرار داشتند، امدادرسانی شده است و بیش از 13هزار نفر اسکان اضطراری یافتند. نیروهای امدادی جمعیت هلالاحمر همیشه آمادگی لازم را برای مواجهه با حوادث طبیعی دارند و با توجه به شروع طرح امداد نوروزی و حضور حداکثری نیروهای جمعیت برای ارایه خدمات در طرح امداد نوروزی این آمادگی برای مواجهه با سیل و آبگرفتگی بزرگِ پیش آمده در سه استان فوقالذکر، با وجود وسعت و بزرگی آن وجود داشت. البته با توجه به هشدارهای داده شده، جمعیت هلالاحمر از همان روز شروع بارندگی نسبت به تقویت انبارهای امدادی دو استان مازندران و گلستان اقدام کرد و این مسأله تاکنون ادامه داشته و بیش از 25هزار بسته غذایی، 1800 دستگاه چادر، 16هزار تخته پتو، 6500 تخته موکت، 42هزار بطری آب معدنی در بین هموطنان توزیع شده و این روند کماکان ادامه دارد .
در این مدت با وجود محدودیت نیروهای انسانی، مشاهدات میدانی خبرنگاران اعزامی ما هم نشان میداد نیروهای هلال نخستین یگانهای امدادی حاضر در میدان بودند و در واکنش سریع برای نجات مردم نقشی کلیدی داشتند. تعداد پایین تلفات چنین حادثه تلخی نشان از واکنش سریع دارد. در اینباره توضیح میدهید؟
در کلیه عملیات امدادی سرتاسر کشور همیشه نخستین نیروهای حاضر در صحنه عملیات امدادرسانی امدادگران و نجاتگران جمعیت هلالاحمر هستند که در این عملیات امدادی نیز این موضوع به وضوح نمایان بود. حضور سریع و بهموقع این نیروها در عملیات سیل و آبگرفتگی استان گلستان و مازندران سبب شد از بروز فاجعه انسانی در این سیل و آبگرفتگی جلوگیری شود و ضمن اطلاعرسانی به مردم منطقه و انتقال مردم به مناطق امن میزان تلفات انسانی این حادثه به حداقل رسید. به نقش نیروهای واکنش سریع اشاره شد. بیش از دو سال است از شروع بهکار این نیروها در جمعیت هلالاحمر میگذرد و درحال حاضر تمامی مراکز استانها و تعدادی از شعب کشور دارای تیمهای واکنش سریع هستند که در عملیات امدادی سیل استان گلستان و مازندران نیز این نیروها در نجات جان مردم از خطر سیل و آبگرفتگی نقش بسزایی داشتند.
با توجه به پیشبینیهای هواشناسی، آیا ستاد بحران در دو استان به موقع وارد عمل شده بود؟
جمعیت هلالاحمر براساس اطلاعیه سازمان هواشناسی از روز 25 اسفندماه تمامی استانهایی را که خطر سیل، آبگرفتگی، برف و کولاک در آنها وجود داشت، در وضع آمادهباش کامل مطابق دستورالعمل پاسخگویی اضطراری داخلی خود قرار داده بود و قطعا ستادهای بحران دو استان مازندران و گلستان نیز در جریان اطلاعیه سازمان هواشناسی بودند و اعلام وضع اضطراری کرده بودند. اما جمعیت مستقلا نیز خود به تمامی استانهایی که خطر سیل و آبگرفتگی در آنها وجود داشت، وضعیت هشدار و آمادهباش کامل را اطلاعرسانی کرده بود.
شما همزمان با این دو استان، در سمنان عملیات نجات بزرگی را برای رهایی مردم از برف مدیریت کردید. درباره آن عملیات توضیح دهید.
بله، البته عملیات امدادرسانی برف و کولاک در استان سمنان در محدوده زمانی 27 تا 29 اسفندماه بود؛ در محدوده منطقه گردنه خوش ییلاق و جنگل ابر حد فاصل استان سمنان و گلستان. در این محدوده بیش از 50 خودروی سبک و سنگین شامل (سواری و مینیبوس) به دلیل برف و کولاک شدید در جاده متوقف شده بودند که با تلاش شبانهروزی نیروهای جمعیت هلالاحمر تمامی سرنشینان این خودروها نجات و به مناطق امن انتقال یافتند.
در روزهای نخست، چند مقام مسئول توییتهایی داشتند درباره گیر افتادن مردم در سیلاب و نبود بنزین و روغن برای عملیات آبی. این واقعیت داشت؟
ممکن است در ساعات اولیه حادثه با کمبود قایق مواجه بودیم، اما پس از اطلاعرسانی بهموقع تعداد زیادی قایق، خودرو سنگین شامل تراکتور، کامیونهای سنگین نظیر یونیماک و بدفورد که قابلیت حرکت در محیط آبی دارند از تمامی استانها فراخوان شد و هماکنون مشغول عملیات امدادرسانی در محدوده مناطق سیلزده استان گلستان هستند. همچنین سایر ارگانها و دستگاهها کلیه تجهیزات و امکاناتی که بتواند در ارایه خدمات امدادی به مردم راهگشا باشد را به خدمت گرفتهاند. درخصوص مسائلی نظیر سوخت و روغن نیز برای قایقها اگر کمبودی هم وجود داشت، هماکنون حل و توسط دستگاههای مسئول در استان تأمین شده است.
اینبار برخلاف زلزله کرمانشاه، کمپینی از سلبریتیها به راه افتاد که محوریت جمعآوری کمکهای مردمی تنها با جمعیت هلالاحمر باشد؛ اتفاقی که خیلی مسئولیتتان را بالاتر میبرد.
ما از همه هنرمندان، ورزشکاران و چهرههای سیاسی و اجتماعی که محبت کردند و جمعیت هلالاحمر را برای جمعآوری کمکها معرفی و از مردم دعوت کردهاند تا این کمکها را از طریق هلالاحمر به سیلزدگان برسانند، کمال تشکر را داریم. اتفاق مبارکی است و دست ما را در کمکرسانی باز نگه میدارد. خیلی وقتها مردم عزیز به دلیل نوعدوستی و برای کمک به آسیبدیدگان بلایای طبیعی در مناطق بحرانزده حاضر میشوند تا کمکهایشان را به صورت انفرادی یا گروههای کوچک به آسیبدیدگان برسانند که این خودش یکسری مشکلات به همراه دارد؛ مثلا خدای ناکرده ممکن است خود این عزیزان درگیر بحران شوند و سلامتشان به خطر بیفتد. چالش بعدی ناشی از ترافیکی است که ایجاد میشود و گاه امدادرسانی را با مشکل مواجه میکند. مسأله مهم دیگر نوع کمکهایی است که معمولا مردم در این زمانها تهیه میکنند که مایحتاج اولیه است. اقلامی که معمولا خود جمعیت در پایگاههایش دارد، اما مثلا در همین مورد سیل اخیر آنچه برای ما حیاتی بود، نیاز به داشتن قایق بود. اگر این کمکها به صورت متمرکز باشد، مدیریت امدادرسانی هم با چالش کمتری روبهرو میشود.
اما یک دغدغه مهم افکار عمومی این است که کمکهای مردمی آیا صرف همان مسأله مثلا سیل میشود؟
بله، این دغدغه مهمی است که ما هم به آنها حق میدهیم. از زمان زلزله کرمانشاه جمعیت سعی کرد خیلی شفاف همه کمکهای مردمی را اعلام کند. درباره سیل اخیر هم مطمئن باشید در نخستین فرصت میزان تمام کمکهای نقدی و غیرنقدی مردمی و نوع هزینهکرد آنها با جزییات، حتی سود حاصل از این پولها در سامانهای شفاف به اطلاع عموم میرسد تا دغدغههای افکار عمومی در این زمینه برطرف شود .
البته دادستانی هم اعلام کرده که جذب کمکهای مردمی غیر از مبادی رسمی ممنوع است.
ما اعتقاد داریم باید از ظرفیتهای همه گروههای مرجع برای کمک به آسیبدیدگان استفاده کرد و رد احسان نکرد، اما حتما معتقدیم که این جمعآوری کمکها باید از طریق رسمی و نظارتهای قانونی اتفاق بیفتد. این هم برای خود عزیزان بهتر است و هم برای نهادهای رسمی متولی امداد در زمانهای بحرانی این امکان را به وجود میآورد که مشروعیت بالاتری در باورهای مردمی داشته باشند.
قطعا تصمیم قوه محترم قضائیه در مسیر مدیریت بهتر جمعآوری کمکهای مردمی و جلوگیری از سوءاستفادههای احتمالی معدود افراد احتمالا سودجو بوده است، اما این موج قبل از دستور معاون محترم دادستان شکل گرفت و اینطور نبود که چنین تصمیمی از سر اجبار باشد ولی ما همه در کنار هم تلاش میکنیم تا بهترین مکانیسم را برای جمعآوری و هزینهکرد درست کمکهای مردمی در مواقع بحران ترسیم کنیم که بیشترین میزان اعتماد عمومی را به همراه داشته باشد. شما ببینید که به صورت خودجوش چه حجمی از چهرههای ملی و محبوب به این کمپین پیوستند و در کنار همکاران من قرار گرفتند. امیدواریم که ما هم بتوانیم پاسخی شایسته به این حس اعتماد عمومی داشته باشیم.
در بحبوحه این ماموریت امدادی، خود شما هم از حاشیه در امان نبودید و انتشار یک عکس از غذا خوردنتان خبرساز شد.
خودتان اسمش را گفتید: حاشیه! ما وقتی برای اختصاص دادن به حواشی نداریم، اما همین قدر به شما بگویم که گاهی ماموریتها آنقدر فشرده بود که مجبور بودیم نیمچه غذایی را در بالگرد بخوریم. غذاهایی که با امدادگرها در پایگاههای جادهای خوردهام، لذیدترین طعمی است که در زندگیام چشیدهام، اما آیا باید تصاویر آنها را منتشر کنم و به نوعی ریاکاری کنم؟ من نه عاشق رفتارهای پوپولیستی هستم و نه از حضور در میان مردم خجالت میکشم. غذا خوردن در رستوران آن هم همراه با همکارانم در هلالاحمر و دیگر دستگاهها آن هم در یک رستوران عمومی همراه با سایر مردم شهر، آن هم در پایان روزی سخت و فشرده در منطقه سیلزده که نه از صبحانه خبری بوده و نه از ناهار، عیب نیست. اما اگر در این موقعیت بغرنج دردی از دوستانی که حاشیه را بر متن حتی در میانه بحران و امدادرسانی ترجیح میدهند، دوا میکند لازم است تا از بابت غذا خوردن در یک محیط عمومی از همگان عذرخواهی کنم. لطفا به آنها بگویید شما به کار خودتان که حاشیهسازی است مشغول باشید و بگذارید ما هم به وظیفه خودمان که خدمت و امدادرسانی است، مشغول بمانیم تا روزی که بزرگترین داورها که خداوند است بین ما قضاوت کند.
اعداد و ارقام یک سیل بزرگ
سیلی که در روزهای ابتدایی سال 98 در استان گلستان به وقوع پیوست، 4 برابر ظرفیت گرگانرود بوده است.
800 اسکان موقت برای سیلزدگان استان گلستان در نظر گرفته شده است.
140 پرواز هواپیمای مسافربری و بالگرد نجات در فرودگاه گرگان ثبت شد که رکوردی بیسابقه در تاریخ هوانوردی این استان است.
6هزار و 257 نفر در سیلاب شمال کشور به صورت اضطراری اسکان داده شدند.
26 هزار و 50 بسته اقلام امدادی توسط بالگرد بین مردم توزیع شد که از بین آنها 800 بسته مواد غذایی در اختیار آسیبدیدگان قرار گرفت.
1730 ماموریت طی روزهای اخیر از طرف نیروهای هلالاحمر برای کمک به مردم سیلزده انجام شده است.
4872 نفر مصدوم در حادثه سیل گلستان با کمک نیروهای امدادی هلالاحمر مداوا شدند.
1010 نفر از افراد آسیبدیده طی 8 روز گذشته نجات یافتهاند.
1100 بسته اقلام زیستی در اختیار مردم سیلزده شمال کشور قرار گرفت.
۱۳هزار و 620 بسته غذایی ۷۲ساعته با کمک مردم، هنرمندان، ورزشکاران و چهرههای اجتماعی و سیاسی در اختیار مردم شمال کشور قرار گرفته است.
4838 چادر بین مردم سیلزده استان گلستان توریع شده است.
92 هزار نفر از 25 اسفند تا 5 فروردین از مصدومان مداوا شدهاند..
15هزار و 440 کیلوگرم برنج و 26هزار و 793 بطری آب معدنی هم از طرف جمعیت هلالاحمر به مردم استان گلستان و روستاهای اطراف اختصاص داده شده است.