شهروند| کودکان کار، همان‌ها که تمام ‌سال در خیابان‌ها پرسه می‌زنند، دستمال می‌فروشند، اسپند دود می‌کنند، در تابستان گردو می‌فروشند، شیشه خودرو‌ها را می‌شویند، یا آنها که در خانه‌هایی با پدر و مادران معتاد و آسیب‌دیده روزگار می‌گذرانند، مثل همه هم‌سن و سال‌هایشان در این روزها منتظرند؛ منتظر خبرهای خوب، عیدی و سفره هفت‌سین در کنار آنها که دوستشان دارند. در خانه خیلی‌هایشان اما از این خبرها نیست، نه خبر خوب، نه سفره هفت‌سین و نه عزیزی که دوستشان داشته باشد، نگرانشان باشد. کودکان کار، کودکان آسیب‌دیده، کودکان بدسرپرست، حالا چشمشان به خیریه‌هاست، به موسسه‌هایی که تمام سال، دستشان را گرفته‌اند، آنها را پشت نیمکت‌ها نشانده‌اند، به زمین فوتبال برده‌اند، کتاب و اسباب‌بازی خریده‌اند و قرار است در نوروز، در لحظه‌ سال تحویل آنها را دور سفره هفت‌سینی جمع کنند، برایشان کارت تبریک عید بفرستند، عیدی بدهند؛ کتاب و کیف و کفش و لباس نو. همین اتفاق هم می‌افتد، مثل کاری که جمعیت امام علی (ع) برایشان انجام می‌دهد و هفت‌سین برکت راه می‌اندازد، یا برنامه‌ای که موسسه‌های خیریه برای کودکان بیمار دارند، برای خوشحال کردنشان. مثل موسسه‌های خیریه بهنام دهش‌پور و محک که لحظه ‌سال تحویل، کودکان بیمار را فراموش نکرده‌اند، برایشان سفره هفت‌سین پهن می‌کنند و عیدی می‌دهند، تا یادشان برود دردی که به جان دارند.  
دهمین «هفت‌سین»
مریم محجوبیان، مسئول طرح «هفت‌سین برکت» جمعیت امام‌علی(ع) است. امسال اعضای این جمعیت دهمین سفره هفت‌سین را برای 4هزار کودک کار یا به قول خودشان «نان‌آوران کوچک» و کودکان آسیب‌دیده در محله‌ها پهن می‌کنند: «از ‌سال88 تاکنون این آیین برگزار می‌شود و خیلی هم از سوی بچه‌ها مورد استقبال قرار می‌گیرد.» چهار‌هزار کودک محله‌های آسیب‌دیده که تعداد زیادی از آنها نان‌آورند، امسال چند ساعت زودتر‌ سال را تحویل می‌کنند، چراکه ساعت تحویل ‌سال نیمه‌شب است و امکان برپایی سفره هفت‌سین برای آنها در آن ساعت از شب امکانپذیر نیست. سفره هفت‌سین برکت، نخستین بار در محله دروازه غار پهن شد، آن زمان 100 کودک دورش جمع شدند، آنها قبل از آن، تجربه جشن شب یلدا را داشتند و بعدش با کارت دعوت به مراسم رفتند: «وقتی برای بچه‌ها برای نخستین بار جشن شب یلدا برگزار کردیم، خیلی همه چیز شلوغ و بی‌نظم بود، بچه‌ها تجربه‌ای برای برگزاری این جشن‌ها نداشتند، اما برای شرکت در جشن نوروز به آنها آموزش دادیم که چگونه باید در جشن‌ها شرکت کنند، چگونه شادی کنند و ... قبلا بعضی از کودکان دوست نداشتند کنار افغانستانی‌ها یا بلوچ‌ها یا کودکان قوم غربت بنشینند، ما به آنها یاد دادیم که فرقی میان آنها نیست، حالا دیگر این رفتارها را نمی‌بینیم. همین هم شد تا وقتی طرح سفره هفت‌سین برای نخستین بار برایشان برگزار شد، توانستند خودشان را با شرایط تطبیق دهند.» امسال قرار است، تنها در تهران، یک‌هزار کودک محله‌های آسیب‌دیده و کودکان کار، دور سفره هفت‌سین جمع شوند. اصفهان، ساری، آمل، کرمان، سمنان، بوشهر، تبریز، دو شهر در کرمانشاه، استان البرز، قم، گرگان و ... شهرهایی‌اند که قرار است شاهد برپایی هفت‌سین برکت شوند و حالا کودکان بیش از همه منتظرند.
محجوبیان که سال‌هاست در ارتباط نزدیک با این کودکان است، می‌گوید خیلی از آنها در شب‌های عید حاجی فیروزند، یعنی اگر قبلش کار دیگری می‌کردند، در شب‌های عید لباس حاجی فیروز تنشان می‌کنند و به خیابان‌ها می‌روند. مثل یکی از کودکان دعوت‌شده به جشن نوروز سال‌های قبل که حاجی فیروز بود و وقتی از او خواستند صورتش را بشوید تا در جشن شرکت کند، خیلی وسواس داشت که کسی نفهمد او در خیابان‌ها چه کار می‌کند، برایش مهم بود که تمام سیاهی صورتش شسته شود و دوستانش نفهمند او حاجی فیروز است، وقتی به جشن هفت‌سین آمد، گفت که این نخستین باری است که در یک جشن شرکت می‌کند.
مددکاران کودک هفت ساله دیگری را هم به خوبی به یاد دارند، کسی که در هفت‌سال زندگی‌اش، سفره هفت‌سین ندیده، حتی نمی‌داند که سفره هفت‌سین چیست. وقتی به او گفتند که در این سفره هفت چیزی که با سین شروع می‌شود، قرار می‌گیرد، تعجب می‌کند: «سین مثل سیخ منقل بابام.» او از میان سین‌ها، سیخ پدرش را به یاد دارد، وسیله‌ای که هر روز آن را می‌بیند که چگونه برای مصرف موادمخدر استفاده می‌شود و خانه و خانواده‌‌شان را ویران کرده. کودک دیگری در میان آنها بود که از ذوق ظروف سفال سفره هفت‌سین، نه غذا خورد و نه عیدی‌اش را خواست. ترسیده بود اگر از پای سفره هفت‌سین تکان بخورد، دیگر نمی‌تواند آن ظرف را داشته باشد. می‌خواست آن را یادگاری به خانه ببرد. در زندگی‌اش ظرف‌های سفره هفت‌سین ندیده بود. می‌گفت هیچ وقت سفره‌ هفت‌سین نداشته‌اند. مددکاران جمله یکی از کودکان به آن یکی که گفت «بخور شام عروسی است، دیگر گیرت نمی‌آید» را فراموش نمی‌کنند، چقدر غمگینشان کرد:  «بچه‌ها یک‌سال رنج کشیده‌اند و حقشان است که در مناسبتی شاد، شرکت کنند.»
جمعیت امام علی (ع) امسال به رسم هر سال، برای تمام کودکان تحت پوشش، لباس عید خریده، برای 4‌هزار کودک. مددکاران در خانه علم به آنها عیدی می‌دهند: «عیدی عمدتا کادویی است که کودک به آن علاقه دارد یا به آن نیاز دارد. ما پولی به بچه‌ها نمی‌دهیم.» برای شرکت در مراسم‌ سال تحویل در بیست‌ونهم اسفند، خیلی‌ها ثبت‌نام کرده‌اند و حالا تعداد شرکت‌کنندگان در آیین هفت‌سین برکت همراه با کودکان به بالای یک‌هزار و 90 نفر رسیده است. خیلی از شرکت‌کنندگان پس از مراسم، تبدیل به اعضای ثابت جمعیت می‌شوند: «آنهایی که در جشن شرکت می‌کنند، می‌گویند بهترین لحظه ‌سال تحویل زندگی‌شان بوده، در این مراسم، دعای ‌سال تحویل خوانده می‌شود، مراسم آتش‌بازی و موزیک و نمایش و ... برگزار می‌شود. در این مراسم حاجی فیروز هم نقش پررنگی دارد، چراکه خیلی از بچه‌ها در شب‌های عید، در خیابان‌ها حاجی فیروز می‌شوند و با این کار می‌خواهیم به آنها بگوییم که حاجی فیروز هم شخصیت جالبی دارد.» به گفته محجوبیان، نان‌آوران کوچک یا همان کودکان کار، کودکان بدسرپرست و به‌طورکلی کودکان تحت پوشش جمعیت امام‌علی(ع)، جزو کسانی‌اند که در جشن هفت‌سین برکت شرکت می‌کنند. پیش از آن هم در روز زن، مادران این کودکان به جشنی دعوت شده بودند و به برخی از خانواده‌ها آذوقه یک ماهه داده شده است. تمام هزینه‌های این مراسم و هدایا را خیران تهیه کرده‌اند. درِ خانه‌های ایرانی جمعیت امام علی (ع) که کودکان محله‌های آسیب‌دیده را تحت پوشش قرار می‌دهد، در تعطیلات بسته نیست، خیلی از مددکاران در تعطیلات عید فعالند و خانواده‌ها و کودکانشان را شناسایی می‌کنند.