خط راهآهن ترانزیتی شرق دریای خزر با حضور رؤسای جمهوری 3 کشور ایران، ترکمنستان و قزاقستان در منطقه مرزی اینچهبرون، افتتاح شد. با حضور رؤسای جمهور 3 کشور ایران، ترکمنستان و قزاقستان در ایستگاه آک یایلا در منطقه مرزی اینچهبرون، خط راهآهن ترانزیتی شرق دریای (ایران، ترکمنستان و قزاقستان) خزر بهرهبرداری شد.
خطآهن ایران، ترکمنستان و قزاقستان به طول 920 کیلومتر است که 85 کیلومتر آن در خاک ایران قرار دارد. این خطآهن ۹۲۰ کیلومتری بهعنوان کریدور ریلی شمال به جنوب از شهر اوزن در قزاقستان تا شهر گرگان در استان گلستان ساخته شده است که از این میزان حدود ۸۵ کیلومتر در خاک جمهوری اسلامی ایران، ۷۰۰ کیلومتر در خاک ترکمنستان و ۱۴۰ کیلومتر نیز در خاک قزاقستان قرار دارد. با افتتاح این خطآهن، مسیر حملونقل تجارت جهانی میان شرق (از چین تا آسیای مرکزی) و غرب جهان (بهویژه اروپای غربی) حدود ۱۰هزار کیلومتر راه زمینی کاهش یافت.
رئیسجمهوری روز چهارشنبه در مراسم آغاز بهرهبرداری از خط راهآهن ترانزیتی شرق دریای خزر با اشاره به اینکه ملتهای ایران، ترکمنستان و قزاقستان خواهان ارتباط بیشتر و بهتر با یکدیگر هستند، تصریح کرد که توسعه، ثبات و امنیت کشورهای منطقه به هم پیوند خورده است و باید برای تقویت سطح همکاریها بکوشیم.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی ریاست جمهوری، حسن روحانی در این مراسم که روسای جمهوری ترکمنستان و قزاقستان و مقامهای شمار دیگری از کشورهای منطقه نیز حضور داشتند، بهرهبرداری از این خط آهن مشترک را یک مراسم تاریخی و به یادماندنی برای کشورهای منطقه بهویژه 3 کشور قزاقستان، ترکمنستان و ایران دانست و گفت: ما 3 کشور گرچه از لحاظ سیاسی دارای استقلال کامل و نظام خاص حکومتی و حقوقی خود هستیم اما از لحاظ تاریخی، فرهنگی، دینی و اعتقادی آنچنان به هم نزدیک هستیم که شاید نظیر این وحدت، اتحاد و نزدیکی را کمتر بتوان در تاریخ کشورهای مختلف یافت و این زیربنا برای ما اهمیت ویژهای دارد. رئیسجمهوری اظهارداشت: ملتهای ما از ما میخواهند که شرایط را آنچنان مهیا کنیم تا روابط مختلف ملتها و دولتهای این منطقه و بهویژه این 3 کشور همسایه که هر 3 در کنار دریای خزر نیز حضور دارند بهم نزدیکتر و پیوستهتر بشود.
روحانی افزود: مردم از ما میخواهند راحتتر به کشورهای یکدیگر رفت و آمد کنند، کالای آنها مناسبتر به دست کشورهای دیگر برسد، ارتباطات را آنچنان توسعه دهیم تا شرایط برای همکاریهای مختلف 3 ملت بزرگ ایران، ترکمنستان و قزاقستان آمادهتر شود. رئیسجمهوری با اشاره به اینکه امروز قدم مهمی را در راه احیای خواست مردم این منطقه برداشتهایم، گفت: امروز این خطآهن نهتنها 3 کشور قزاقستان، ترکمنستان و ایران را بهم متصل میکند بلکه این راهاهن وسیلهای خواهد بود که راحتتر این 3 کشور به خلیجفارس، دریای عمان، به کشورهای شرقی منطقه، چین، روسیه، ترکیه، اروپا و مدیترانه دسترسی داشته باشند.
روحانی با تأکید بر اینکه این قدم، قدم پایانی ما نیست، افزود: ظرفیت این خطآهن را باید بیش از پیش بالا ببریم و جمهوری اسلامی ایران آمادگی دارد در مرحله دوم با کمک و همکاری دو کشور ترکمنستان و قزاقستان این راهآهن را به نقاط جدیدتری متصل بکند. ما در سالهای آینده این راهآهن را به دریای عمان متصل خواهیم کرد.
توسعه روابط با همسایگان
اولویت سیاست خارجی ایران است
رؤسای جمهوری ایران، ترکمنستان و قزاقستان بر ایجاد کمیسیون مشترک سهجانبه برای شناسایی ظرفیتها و اولویتهای اقتصادی به منظور توسعه بیش از پیش همکاریها میان تهران – عشقآباد و آستانه، تأکید کردند. روحانی بعدازظهر چهارشنبه و در نشست سهجانبه با رؤسای جمهوری ترکمنستان و قزاقستان، با تأکید بر اینکه اولویت سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران توسعه روابط با همسایگان بهویژه ترکمنستان و قزاقستان است، گفت: سه کشور دارای پیوندهای مشترک تاریخی، فرهنگی و اقتصادی هستند و افتتاح این خط راهآهن، شرایط جدیدی را برای توسعه روابط سهجانبه و منطقه، مهیا کرده است. رئیسجمهوری ادامه داد: ما باید برای روابط نزدیکتر به منظور صلح و ثبات و امنیت بیشتر در منطقه تلاش کنیم و شرایط لازم را برای بهبود مناسبات بین سه کشور مهیا سازیم. روحانی با بیان اینکه امروز در شرایطی هستیم که در زمینه حمل کالا و روابط اقتصادی قدمهای جدیدتری برداشتهایم، اظهار امیدواری کرد که امروز بهعنوان یک نقطه جدید برای تحرک بیشتر در روابط حفظ شود که میتواند منطقه آسیا و آسیای شرقی، آسیای مرکزی و خاورمیانه و اروپا را به یکدیگر متصل کند تا ظرفیتهای سه کشور مورد استفاده قرار گیرند. رئیس شورایعالی اقتصاد تصریح کرد: مصمم هستیم تا منطقه اینچهبرون را منطقه آزاد تجاری و اقتصادی اعلام کنیم و از روسای جمهوری ترکمنستان و قزاقستان میخواهم بخشهای دولتی و خصوصی را برای مشارکت و سرمایهگذاری بین سه کشور در منطقه حمایت کنند.
رئیسجمهوری با بیان اینکه دولت ایران جزیره آشوراده در نزدیکی بندر ترکمن را بهعنوان نقطه گردشگری اعلام کرده، آمادگی ایران برای پذیرش سرمایهگذاران کشورهای منطقه در حوزه گردشگری را خاطرنشان ساخت و گفت: شرق خزر بسترهای لازم برای تحرک اقتصادی را دارد، بهویژه آنکه دریای خزر هم در مسیر تجارت، گردشگری و سوآپ انرژی، فرصتهای فراوانی را در اختیار ما قرار میدهد. روحانی خاطرنشان کرد: تشکیل کمیسیون مشترک بین سه کشور میتواند به همکاری بیشتر اقتصادی شتاب بخشد و باید در کنار آن روابط فرهنگی و سیاسی هم بهطور همزمان توسعه پیدا کند.
رئیسجمهوری قزاقستان نیز در این دیدار با بیان اینکه هدف از احداث این راهآهن بهرهبرداری و تقویت و استحکام روابط بین سه کشور و همچنین توسعه مناسبات منطقهای است، گفت: سازمان همکاری کشورهای خزر میتواند به این مناسبات شتاب بخشد. اکنون شرایط اقتصاد جهان بحرانی است و ما برای مبارزه با این بحران باید همکاریها میان همسایگان در منطقه را گسترش دهیم. وی ادامه داد: ایران کشوری بزرگ در منطقه است و تجارت با ایران که اقتصاد قدرتمندی دارد، میتواند موجب رشد اقتصادی ما شود.
رئیسجمهوری ترکمنستان نیز در این دیدار با تأکید بر اینکه توسعه حمل و نقل، پیوند میان ملتها را عمیقتر میکند، افتتاح راهآهن ایران، ترکمنستان و قزاقستان را دارای دستاوردهای بسیاری در حوزه جغرافیایی، اقتصادی و سیاسی دانست و گفت: این پروژه بستر همکاری و بهرهبرداری مشترک از طرحها را فراهم میآورد. وی با اعلام آمادگی بخش خصوصی کشورش برای حضور در منطقه آزاد اینچهبرون، از شرکتهای ایران خواست تا در ساخت پروژههای جادهای و ریلی در ترکمنستان فعالیت کنند.