شهروند| تکنولوژی زندگیمان را دگرگون کرده است، آمده تا زندگیمان را آسانتر و باکیفیتتر کند. این اتفاق هم افتاده، خیلی از کارها را برایمان آسان کرده، برقراری ارتباط را گستردهتر کرده، ارتباطمان را با جهان افزایش داده، امکانات زیادی در اختیارمان قرار داده و رفتوآمدهای زیادی را کم کرده، اما در عین حال همین تکنولوژی زمانی که بیش از حد استفاده شود و تمام زندگیمان را در بربگیرد، دیگر ضررهایش بیشتر از منفعتش میشود. ابزارهای تکنولوژی مثل تلفن همراه و رایانه و اینترنت و... ما را چاق میکند، بررسیهای زیادی شده که نشان میدهد، یکی از دلایل اضافه وزن، وجود همین گوشیهای هوشمند، تبلتها، بازیهای ویدیویی و تلویزیون است. این امر قدرت دقت و تمرکزمان را کم میکند، آستانه صبرمان را کاهش میدهد، خشمگین و عصبانیمان میکند، بر کارکرد مغز تأثیر میگذارد، خلاقیتمان را کم میکند و روی بلوغ جنسی کودکان تأثیر میگذارد. ابزارهای تکنولوژی مثل تبلت و گوشیهای هوشمند و بازیهای ویدیویی آنقدر جذاب است که میتواند چندین ساعت ما را روی صندلی میخکوب کند، وسوسهانگیز است، جالب است و در کنار همه اینها اعتیاد میآورد. در اینجا با جزییات خطراتی که این ابزارها میتواند برایمان داشته باشد، آشنا میشویم.
وایفای؛ مخرب مغز
محققان دانشگاه بوفالوی آمریکا دریافتهاند نوجوانانی که در استفاده از اینترنت افراط میکنند، دچار اختلال تحلیل ماده خاکستری مغز میشوند. این اختلال میتواند بر روی تمرکز و حافظه افراد تأثیر نامطلوبی به جا گذارد، همچنین قدرت تصمیمگیری و تعیین هدف برای زندگی هم در افراد دچار اختلال میشود. آنها معتقدند تحلیل بافت خاکستری مغز میتواند با کاهش توانایی کاربران در جلوگیری از بروز احساسات، در آنها ناهنجاریهای رفتاری به وجود بیاورد. یکی از دانشمندان آمریکایی تحقیقی را با عنوان «کنترل مغز با گوشی تلفن همراه» ارایه داد و در آن در مورد مضرات استفاده از وایفای به طور دستهبندیشده عوارض و خطرات را بازگو کرد. در این تحقیق مشخص شد افرادی که به لپتاپ، تلفن همراه هوشمند و تبلتها معتاد هستند، در مورد خطرات وایفای هشدارها را جدی بگیرند. بررسی محققان جهانی نشان میدهد که استفاده از اینترنت وایفای سلامت شما را تهدید میکند. وایفای میتواند اثرات منفی مختلفی را بر سلامت مغز بر جای بگذارد که این موضوع در مورد کودکان بیشتر اهمیت دارد. سردرد، خستگی، اختلالات خواب، مشکلات گوارشی، اختلال در عملکرد مغز و حافظه، استرس و حتی افسردگی را به وایفای و اشعههای آن نسبت میدهند. اینترنت بیسیم وایفای رشد و ترمیم سلولها را مختل میکند، به رشد کودک آسیب میزند، فعالیت ذهنی زنان را ضعیف میکند، منجر به ناباروری در زنان و مردان میشود.
تبلت؛ قاتل گردن
هر نوع وسیله همراهی مانند موبایل و تبلت میتواند مشکلاتی در وضع بدن ایجاد میکند؛ اما این کار بسیار سخت است که مثلا وسیلهای مثل تبلت را در یک شرایط کاملا ارگونومیک نگه داریم.
بسیاری از مردم تبلتشان را خیلی پایین نگه میدارند؛ یعنی آن را روی دامانشان قرار و یا بر روی ران پا تکیه میدهند. هنگامی که شما نگاهتان را به صفحه تلویزیون میدوزید، فشار بسیار زیادی به گردنتان تحمیل میکنید و درنهایت فشار زیاد در این ناحیه درد زیادی نیز ایجاد خواهد کرد.
نگاهکردن به صفحه تبلت در این شرایط فشار زیادی به قسمت فوقانی ستون فقرات وارد میکند. در این موقعیت گردن مجبور میشود برای نگهداشتن سر سختتر تلاش کند و نتیجه آن واردآمدن فشار زیاد به عضلات گردن است.
اگر شما در حال تماشای یک ویدیو هستید، آن را روی یک میز در امتداد چشمتان قرار دهید و یا اگر ناچار به تایپکردن متنی هستید، بهتر است از کامپیوتر رومیزی استفاده کنید؛ همچنین میتوانید یک صفحه کلید مجزا برای تبلت خود در نظر بگیرید.
سلفی؛ دشمن عضلات
استفاده مداوم از تلفن همراه میتواند منجر به درد گردن، شانهها و کمر شود. اما آیا میدانستید که تایپکردن و سلفیگرفتن هم به بدنتان آسیب میرساند؟ هنگام گرفتن سلفی به دنبال بهترین قسمت از صورتمان هستیم تا عکسمان زیباتر باشد، اما هرگز به فکر سالمماندن دستهایمان نیستیم. وقتی سلفی میگیریم بازویمان در مقابل صورت ما قرار گرفته و آرنج در یک زاویه نادرست گاهی حتی تا مدت 10 تا 15 ثانیه ثابت میشود. این پوزیشن یک حالت ارگونومیک نیست. گرفتن سلفی زیاد میتواند در یکی از عضلات ساعد که به تثبیت موقعیت بازو کمک میکند، کشش ایجاد کند و زمانی که شما از این عضله سخت کار بکشید، میکروترما که در اطراف بخشی از عضله ساعد قرار گرفته و آن را به آرنج متصل میکند، ملتهب میشود. تایپکردن و ضربهزدن به صفحه موبایل احتمالا بیش از آنچه گمان میکنید، به انگشت شست ضربه خواهد زد. تکرار حرکت خاص انگشت شستتان میتواند مانند تاندونهای بازوهایتان باعث التهاب تاندون این انگشت شود. اگر میخواهید از خودتان تعداد زیادی عکس بگیرید، بهتر است مواظب این عضلات باشید و گاهی به دستها استراحت دهید. تغییر متناوب دستی که با آن دوربین را نگه میدارید هم میتواند کمککننده باشد. همچنین میتوانید از یک دوست بخواهید به شما کمک کند.
تلفنهای هوشمند؛ ضداجتماع
مطالعات علمی نشان میدهد، افرادی که به طور مرتب با تلفنهای همراه در تماس هستند، توانایی کمتری برای دقت بالا و تفکر عمیق دارند. وابستگی به تلفنهای همراه منجر شده تا افراد سادهترین اطلاعات را دیگر به یاد نیاورند و آن را در گوشیهایشان جستوجو کنند. کاهش کمیت و کیفیت خواب هم از دیگر عوارض ارتباط مستمر با گوشیهای تلفن همراه است. مطالبی که از طریق اینترنت با این گوشیها تا تختخواب افراد میآید، ذهن را در موقع خواب مشوش میکند. همچنین نور این تلفنها در ساعت زیستی بدن اختلال ایجاد کرده و سبب میشود که افراد دیرتر و بدتر بخوابند. در کنار همه اینها، تلفنهای همراه روابط انسانی را هم تحت تأثیر قرار داده و افراد را در بیان احساساتشان ناتوان کرده است. در کنار آن حضور مداوم در شبکههای اجتماعی که عمدتا از طریق همین گوشیها اتفاق میافتد، منجر به کاهش عزت نفس و اعتمادبهنفس افراد بهویژه جوانان شده است.
گوگل؛ ویروس تنبلی
گوگل افراد را تنبل میکند. بر اساس تحقیقات گروه تحقیقاتی در کمپانی گوگل، درواقع گوگل تبدیل به بانکی از اطلاعات شده است و افراد و سطح یادگیری بشدت کاهش یافته است و همه گوگل را به عنوان دستیار همراه خود در نظر میگیرند. این موضوع میتواند بشدت بر روی دانش و علم بشر تأثیر بگذارد؛ شاید امروز این تأثیر ملموس نباشد اما در آیندهای نه چندان دور این تأثیر به وضوح دیده میشود. بیشک تکنولوژی در حال تبدیلشدن به عضوی از زندگی انسان شده است که به سختی بتوان این عضو را از زندگی امروز جدا کرد و این موضوع زندگی انسان را بشدت تهدید میکند.
جیپیاس؛ عامل ابتلا به آلزایمر
جیپیاس (GPS) حالا به بخش جدانشدنی از زندگی ما تبدیل شده است و در بسیاری از شرایط ما ناخودآگاه از GPS به عنوان یک یاور همیشگی استفاده میکنیم. براساس تحقیقات دانشگاه مک گیل استفاده بیش از حد از GPS میتواند در عملکرد حافظه بلندمدت تأثیر منفی بگذارد؛ علت این موضوع به دلیل وجود ناحیهای با نام هیپو کامپ در مغز است. منطقه و یا ناحیه هیپو کامپ وظیفه GPS را در مغز ما ایفا میکند و با جایگزینکردن GPS خود به خود این قسمت از مغز ما بلااستفاده باقی میماند و تأثیر منفی بر روی ذهن ما ایجاد میکند. بر اساس تحقیقاتی در دانشگاه میشیگان حتی GPS و استفاده بیش از حد از آن میتواند شروع به زوال عقل و آلزایمر را در انسان جلوتر بیندازد و انسان را در سنین پایینتر به آلزایمر دچار کند.