| فرحناز رافع | رئیس سازمان داوطلبان |
روز جهانی داوطلبان هرساله در تاریخ 5 دسامبر مطابق 14 آذر در همه کشورهای جهان برگزار میشود و بهطور قانونی توسط سازمان ملل به رسمیت شناخته شده است. در این روز داوطلبان در زمینههای مختلف گرد هم آمده و دست به کار میشوند تا یک قدم بدون چشمداشت برای کمک به دیگران بردارند.
«چه کمکی میتوانم بکنم؟»
آیا شما میتوانید در زمان حوادث غیرمترقبه، کمکهای نقدی و غیرنقدی، خدمات بهداشتی- درمانی یا خدمات فرهنگی و اجتماعی، فنی- مهندسی و حتی امدادگری به آسیبدیدگان از حوادث ارایه کنید؟
آیا در شریط عادی، توان حمایت از افراد جامعه را با مبالغ اهدایی، مشاورهها، برنامهریزیها و سایر تخصصها و مهارتهای خود دارید؟
اینها سوالات فرم عضویت داوطلبی جمعیت هلالاحمر هستند که یک دعوتنامه رسمی است برای شرکت در یک همکاری کاملا رسمی.
داوطلب جمعیت هلالاحمر كيست؟
در سراسر دنيا، گروههاي وسيعي از مردم وقت خود را صرف فعاليتهاي داوطلبانه ميكنند. انگيزه تمامي اين افراد صرفنظر از نوع فعاليتشان، كمك به ديگران و در عين حال كسب منافع معنوي است. با توجه به تفاوتهاي موجود در مفاهيم «داوطلب» و «فعاليت داوطلبانه» براي مردم و اهميت فعاليتهاي داوطلبانه در سازمانهاي غيردولتي و تشكلهاي مردمي به معيارها و شاخصهايي جهت شناسايي و تعريف اين فعاليتها نیازمندیم. تعریف زير در عين حال كه تمامي فعاليتهاي داوطلبانه در جمعیت هلالاحمر را در بر ميگيرد، نشانگر وجه تمایز بين فعاليتهاي داوطلبانه واقعي و ساير رفتارهايي است كه «داوطلبانه» جلوه ميكنند.
داوطلبان اشخاصی متعهد به اصول بنیادین جمعیت و نشر آن هستند، از اساسنامه پیروی و نسبت به اجرای مصوبات مجمع عمومی و شورایعالی جمعیت هلالاحمر اقدام میکنند و در قالب گروههای چهارگانه داوطلبی یعنی مهارت، هدایت، حمایت و مشارکت به صورت سازماندهیشده در خانههای داوطلب عمومی و تخصصی خدمات مربوطه را ارایه میکنند.
انگیزه فعاليتهاي داوطلبانه در جمعیت هلالاحمر، كسب امتيازات مادي نيست. با اين حال سازمان داوطلبان كه فعاليت داوطلبانه براي آن انجام ميشود بايد مخارج قانوني تحميلشده بر فرد داوطلب را در هنگام اجراي فعاليت داوطلبانه خود جبران كند. اين موضوع از اين جهت حایز اهميت است كه مانع از هزينهكرد مالی توسط داوطلب شده و نيز باعث ميشود افراد طبقه متوسط و كمبضاعت هم بتوانند در فعاليت داوطلبانه مشاركت كنند.
از سوی دیگر فعاليت داوطلبانه با ميل و اراده اشخاص به صورت خودجوش انجام میشود و تمايل و اراده شخصي، اصل بنيادي هر فعاليت داوطلبانه است. در ديگر فعاليتها فشارها و نيروهايي كه از طرف سازمانها و موسسات وارد ميشود يا حس تعهد و التزام اجتماعي، آنها را وادار به فعاليت ميكند. اين معيار باعث متمايز شدن فعاليتهاي داوطلبانه اصيل از فعاليتهايي است كه جبر خارجي باعث انجام آنهاست.
سود و انتفاع فعاليت داوطلبانه به شخص ديگري غير از داوطلب، يعني فرد كمكشونده، ميرسد و این فعالیت الزاماً مداوم، مستمر و طولانيمدت تلقي نمیشود و بسياري از فعاليتهايي كه در مقياس محدود يا كوتاهمدت صورت ميگيرند نيز داوطلبانه هستند. اما نکتهای که بسیار حایز اهمیت است این است که افرادی كه زمان يا دارایی خود را صرف فعاليتهاي داوطلبانه كردهاند، رضايت خاطر و اشتياقي كه به دست آوردهاند، بيش از هزينه زماني و مالي است كه پرداخت كردهاند.
فواید کار داوطلبانه چیست؟
کار داوطلبانه موجب ميشود: شما فرد نيازمندي را درك كنيد، مهارتهاي جديدي به شما ميآموزد، قسمتي از منافعي را كه جامعه به شما رسانده است به جامعه برميگرداند، ميتواند به شما در حل بعضي از مشكلاتتان كمك كند، كمك ميكند تا شما مردم جديدي را ملاقات كنيد و موانع حاصل از سوءتفاهمها و بياطمينانيها و ترسها را بشكنيد، ميتواند ارتباطي ايجاد كند كه به شما در شغل و آيندهتان كمك كند، اهداي كمك سبب ميشود آنان كه بيشتر دارند، قسمتي از سهم خود را با آنها كه كمتر دارند شريك شوند.
سازمان داوطلبان حلقه اتصال میان نیاز نیازمندان و توان توانمندان
سازمان داوطلبان جای تذکردهندهای است و برای همین تذکر دادن هست که میخواهد بیش از گذشته با اتکال و بهرهگیری از توان اعضا و داوطلبان خود، روح مهربانی و انسانیت را برای ساختن جامعهای اخلاقمحور، اشاعه و ترویج دهد. این سازمان جایی است برای نگه داشتن یک آرمان بشری که عشق به همنوع است و برای نیل به این هدف متعالی، 4هزار خانه داوطلب را در سراسر کشور بنا نهاده تا عالم و آدم را آگاه کند که اگر اندکی از مال و زمانشان، حوصله و صبرشان، قسمتی از عشقشان، تازگیها و امیدهایشان را با هم به اشتراک گذارند، میتوان هر آنچه بر خود میپسندند و روا میدارند، برای جامعه بشریت بخواهند و به ارمغان آورند.
این سازمان حتی تلاش میکند تمامی موسسات، اشخاص حقیقی و حقوقی، صاحبان صنایع، حرف و همهوهمه از هر قشری از جامعه را متوجه مسئولیتهای اجتماعیشان کند تا از جامعه تنها برای سودآوری اقتصادی بهره نبرند و سودی هم به مردم برسانند. مثلا در حوزه بهداشت و درمان، آموزش، حمایت از افراد کمبرخوردار و... یک مشکل را انتخاب کنند و برای حل آن پیشقدم شوند.
ممكن است از خود بپرسيد كه در اين دنياي وسيع، كمك ناچيز من چه تغييري ميتواند ايجاد كند؟ هيچ فردي به تنهايي نميتواند مشكلات اين دنيا را حل كند، اما همان كار كوچك شما ميتواند در يك گوشه اين دنيا كه ممكن است حتی خارج از کشور شما باشد، فضايي شاد و سالم و ايمن را براي مردمي كه به كمك شما نياز دارند ايجاد كند. هر يك از ما ميتوانيم فردي را آموزش دهيم، ویرانهای را بسازيم، ظرفي را پر كنيم ... و اين است كه براي دنيا ارزش دارد و هر اقدامی هرچند کوچک، بسان جرقهای برای آغاز تحولی بزرگ در فعالیتهای بشردوستانه است.