امروز، یعنی 18 نوامبر 2018 میلادی، برابر است با هفتادوهشتمین سالروز تولد قابوس بن سعید بن تیمور البوسعیدی، معروف به سلطان قابوس، پادشاه کشور عمان. نام سلطان قابوس برای ایرانیان همواره مترادف با واژه «میانجی» بوده است! نبود رابطه سیاسی بین ایران و ایالات متحده آمریکا برای مدتی نزدیک به 4 دهه، موجب شد تا عمان در مقام «رابط امین دو طرف» بارها و بارها، در مقاطع خاص و بین دولت‌های مختلف در هر دو کشور ایران و آمریکا، نقش میانجی و میزبان مقامات تهران و واشنگتن را برعهده گیرد؛ نقشی که به نظر می‌رسد سوای همه مشکلات پیرامونی‌اش به‌خصوص فشارهای سیاسی و نارضایتی دیگر کشورهای حوزه خلیج فارس خصوصا عربستان، هنوز و همچنان مورد علاقه سلطان قابوس بوده تا حدی که از پرداخت هزینه برای حفظ آن نیز ابایی ندارد.
قابوس و ایران در امتداد تاریخ
ادامه‌یافتن روابط سیاسی خوب و عمیق بین ایران و عمان بعد از پیروزی انقلاب اسلامی‌ سال 57 خورشیدی این فرضیه که مسقط تنها به‌دلیل مداخله نظامی حکومت پهلوی در دفع غائله کمونیست‌ها در منطقه ظفار و تثبیت حکومت سلطان قابوس، به روابط مستحکم با تهران وفادار است را دچار خدشه‌ای جدی کرد. به واقع خونی که از سربازان ایرانی در جنگ‌های داخلی عمان بر زمین ریخته شد آن‌قدر مهم بود که حتی پس از انقراض رژيم پهلوی نیز سلطان عمان را تا ابد وامدار ایرانیان نگاه دارد. اما در دنیایی که سیاسیون با کوچکترین تغییر در جهت وزش باد، مواضع خود را عوض می‌کنند، قابوس نیز می‌توانست همچون انور سادات تمام توجه خود را معطوف به یک نفر کند و بر دوستی چندین و چند ساله با ملت و تمدنی عظیم خط بطلان بکشد، اما او چنین نکرد و روابط با همسایه بزرگ شمالی را به پای مصلحت‌های منطقه‌ای و زیاده‌خواهی‌های قدرت‌های جهانی قربانی نساخت.
بی‌حاشیه و عجیب
عمان را شاید بتوان یکی از بی‌حاشیه‌ترین کشورهای منطقه به شمار آورد؛ کشوری که همچون دیگر کشورهای حوزه خلیج فارس اقتصادش بر پایه تکیه بر درآمدهای نفتی شکل گرفته است. هرچند که عمان به اندازه دیگر همسایگانش نفت ندارد و ذخایر 5‌میلیارد بشکه‌ای آن قابل مقایسه با دیگر غول‌های نفتی خلیج فارس نیست، اما همین مقدار نیز برای رتق و فتق امور جمعیت 3میلیونی‌‌اش کفایت می‌کند. اسلام دین رسمی در عمان است، اما وقتی به مذهب می‌رسیم این کشور با دیگر کشورهای اسلامی یک تفاوت اساسی پیدا می‌کند. مذهب اکثریت مردم عمان «اباضیه» است که درواقع نه شیعه هستند و نه سنی مذهب. پیروان اباضیه در شمال آفریقا نیز دیده شده‌اند، اما عمان تنها کشوری است که کیش اباضی در آن مذهب اکثریت است. در پایان با توجه به نقش موثر شخص قابوس در دوام روابط حسنه مسقط و تهران، سوالی که ذهن را قلقلک می‌دهد این است که عمانِ پس از قابوس برای ایران چگونه خواهد بود؟ سلطانی 78 ساله که هیچ خلف بلافصلی اعم از فرزند و برادر برای خود نمی‌بیند و 3 پسرعمویش کاندیدای جانشینی او هستند.