سیاوش رضایی خبرنگار
امسال قرعه فال گرانی یک‌باره به نام گوجه‌فرنگی افتاد. به یک‌باره گوجه‌فرنگی گران شد و قیمت حدود 8هزار تومان را هم تجربه کرد و سپس نایاب شد. هرچند در حال حاضر با رسیدن محصول گوجه‌فرنگی جنوب کشور از قیمت 6هزار تومانی‌اش حدود 4هزار تومان کاسته شد، ولی باید از این اتفاق که باعث شد بیش از یک‌ماه مردم یا گوجه‌فرنگی نخورند یا هر کیلوی آن را با قیمتی گزاف خریداری کنند برای سال‌های بعد عبرت گرفت.
البته گوجه‌فرنگی تنها قربانی بی‌برنامگی و روزمره‌گی در عرصه محصولاتی که با غذای مردم سروکار دارد، نیست. موضوع کمبود و گرانی محصولات کشاورزی به یک سنت نامیمون در بازار ایران تبدیل شده است. یک‌سال که کشاورزان طعم قیمت بالای آن را در سال گذشته چشیده‌اند، در یک اقدام همگانی پیاز می‌کارند و همین افزایش تولید برخلاف انتظار کشاورزان قیمت‌ها را پایین می‌کشد و در مقابل قیمت سیب‌زمینی که مورد اقبال کشاورزان قرار نگرفته است، بالا می‌رود.
کشاورزان که از ناحیه پیاز ضربه خورده‌اند به امید سود بالاتر به سراغ کشت سیب‌زمینی می‌روند ولی همین کاشت گسترده این‌بار سیب‌زمینی را ارزان می‌کند و پیاز را گران و همین‌طور این دور باطل ادامه می‌یابد. بدون این‌که برنامه‌ریزی مدونی برای هدایت کشاورزان انجام شود.
امسال داستان تکراری پیاز و سیب‌زمینی گریبان مرغداران را هم گرفت. آنها که طی دو‌سال اخیر با افزایش قیمت مرغ روبه‌رو بودند، سال‌جاری را با هدف افزایش تولید و سودآوری بیشتر جوجه‌ریزی کردند ولی نتیجه طور دیگری شد. عرضه از تقاضا پیشی گرفت و مرغ مازاد شد و در نتیجه قیمت‌ها پایین آمد به‌طوری که نه راه صادرات باز است و نه دولت توان خرید این همه مرغ را دارد.
البته براساس گفته مسئولان داستان گوجه‌فرنگی امسال با بقیه متفاوت بوده و سرما و بارندگی موجب برهم خوردن نظم عرضه و تقاضا شده است ولی همواره در فصل پاییز که محصول گوجه‌فرنگی گلخانه‌ها و مرکز کشور به اتمام می‌رسد یک فاصله حدود 20 تا یک‌ماهه تا رسیدن محصول شهرهای جنوبی وجود دارد که در این فاصله علاوه بر کاهش کیفیت گوجه‌فرنگی بازار قیمت آن هم بالا می‌رود. بر همین اساس اگر از تجربه امسال درس بگیریم و برای پاییز سال آینده برنامه‌ریزی دقیق‌تری کنیم به‌طور قطع می‌توان شاهد تکرار شدن این داستان تکراری نبود.روزنامه نگار