رشد و گسترش تولید صنعتی در تیراژهای انبوه، معرفی و آشنایی مصرف‌کنندگان را با تولیدات و تولیدکننده‌ها به نیازی واقعی و حیاتی تبدیل کرد. برگزاری نمایشگاه‌های فصلی یا دایمی تا حدودی توانست این نیاز را برآورده سازد. در ایران نیز ما انواع بازارهای فصلی، هفتگی و روزانه را داشتیم که از معروف‌ترین آنها می‌توان به بازارهای شمال کشور (گیلان) اشاره کرد مانند شنبه‌بازار، جمعه‌بازار و غیره که هر روز هفته در یکی از محله‌ها یا مراکز تجمع مردم برگزار می‌شد. هنگام برپایی این‌گونه بازارها، معمولا جشن‌ها و گردهمایی‌های تفریحی و هنری کوچکی توسط معرکه‌گیران و هنرمندان بومی و محلی برپا می‌شد، مثل مراسم لافن‌بازی (بندبازی) سور و سرنانوازی و بازی‌های محلی که به ‌نوبه خود با سرگرم کردن خریداران موجب گرمی بازار فروشندگان دوره‌گرد نیز می‌شد. در سال‌های اخیر رشد جشنواره‌ها و نمایشگاه‌های گوناگون دولتی و غیردولتی در ایران به ‌نوعی یادآور همان بازارهای هفتگی و گاه فصلی است اما با تعریف و نظم و ترتیبی مدرن که بر پایه جایگاه برگزارکنندگان و شرکت‌کنندگان و مخاطبان گاه به ‌صورت نمایشگاه، گاه جشنواره و گاه بازار مکاره درمی‌آید. نمایشگاه‌های صنعتی که تعداد آنها در ایران کم هم نیست در زمره نمایشگاه قرار دارند. جشنواره‌هایی مانند جشنواره موسیقی یا فیلم فجر و غیره نیز طبق تعریف خودشان جایگاه مشخصی دارند که مخاطبان آنها نیز تکلیف خود را می‌دانند اما نمایشگاه کتاب و مطبوعات که شرکت‌کنندگانی از هر دو بخش دولتی و خصوصی عهده‌دار فرهنگ و به ‌نوعی چکیده تمدن نوشتاری ایران در آنها شرکت دارند، نه نمایشگاه هستند که مختصات و ویژگی‌های نمایشگاه را رعایت کنند و نه جشنواره هستند، بلکه بیشتر به بازار مکاره‌ای شبیه هستند که شرکت‌کنندگان همچون فروشندگان دوره‌گرد بازارهای فصلی و هفتگی سعی در فروش اجناس (معمولا روی دستشان مانده) به بازدیدکنندگان می‌کنند. من هیچ نمایشگاهی را در ایران (برای این‌که با معیارهای خودمان موضوع را بسنجیم و نگوییم ‌ای آقا چه چیز ما به فرنگی‌ها رفته که این ‌یکی ببرد) سراغ ندارم که شرکت‌کنندگان در آن به فروش محصولات خود بپردازند ولی در فضای سرد و بی‌روح نمایشگاه مطبوعات خصوصا بیستمین دوره آن‌که به تازگی آن را پشت‌سر گذاشتیم، بیش از هرچیز چشم‌های منتظر غرفه‌دارانی را دیدم که در میان معدود رهگذرانی که از برابر غرفه‌های آنان رژه می‌رفتند در پی جذب مشتری برای شماره‌های تاریخ گذشته خود بودند. در جایی که صاحبان صنایع و خدمات خود از طریق اتحادیه‌ها و تشکل‌های صنفی خود نمایشگاه‌هایشان را برپا می‌کنند آیا وقت آن نرسیده که دولت برگزاری نمایشگاه مطبوعات را به صاحبان اصلی آن یعنی مطبوعاتی‌ها و اصحاب رسانه بسپارد؟ و یک پرسش از اصحاب رسانه. آیا وقت آن نرسیده که نمایشگاه (بخوانید بازار مکاره مطبوعات) را به یک جشنواره واقعی پرشور و نشاط تبدیل کنیم؟