نورا بیگ| رسانه ملی که درحال قدرتنمایی در برابر سایر رسانههای اجتماعی است، این روزها بختآزمایی خود را در برگزاری انواع مسابقههای تلویزیونی و البته میلیونی دیده است؛ آن هم در روزهای سخت اقتصادی. برنده باش یکی از این مسابقههاست که پخش آن با تبلیغات زیادی درباره کتابخوانی و افزایش معلومات عمومی از پنجشنبه شب در شبکه سه سیما با اجرای محمدرضا گلزار شروع شد. حالا اما از همان نخستین قسمتی که از مسابقه پخش شده دستمایه حرف و حدیثهای زیاده شده، آن هم برنامهای که جوایز آن در سه نقطه امن 10میلیون تومان، 35میلیون تومان و 200میلیون تومان به شرکتکنندگان جایزه میدهد. شرکتکنندکان این مسابقه از دو زن و دو مرد تشکیل شدهاند و از نظر ساختار با مسابقههای قبلی که در صداوسیما پخش شده، تفاوت چندانی ندارد.
مسابقه باز هم کپی نمونههای خارجی است، مسابقهای که در دهههای گذشته در کشورهای انگلستان، چین و هند برگزار و نمونه آن هم بارها در تلویزیون ایران اجرا شده است؛ مثل مسابقهای با عنوان ستارهها و با اجرای ایرج نوذری که سالهای گذشته از شبکه 2 برگزار شد. درحال حاضر هم مسابقه 5 ستاره با همین سبک و اجرای حمید گودرزی روی آنتن شبکه پنج است. بحثهای دیگری هم درباره فیلم میلیونر زاغهنشین و کپیبرداری اینطور مسابقهها از آن وجود دارد که بیراه هم نیست. بههرحال رقابت در عرصه رسانه نیازمند سطح بالایی از هوش و خلاقیت است که اگر نباشد جز سرخوردگی برای مخاطبان چیزی باقی نخواهد گذاشت.
جایزههای میلیونی از کجا میرسد؟
مسائل مالی مسابقه محمدرضا گلزار از همان روزهای نخست بحثبرانگیز بود تا همین حالا که دستاندرکاران، همان لحظه اجرا برای شرکتکنندگان چک میکشند. مبلغ جوایز حداقل 5میلیون و حداکثر 200میلیون تومان است که رقم کمی نیست. اگرچه در قسمتهای نخست هنوز کسی نتوانسته به نهایت رقم جایزه برسد، اما کاربران در فضای مجازی واکنشهای زیادی نسبت به آن داشتهاند، آن هم درحالیکه مسابقه 5 ستاره در نخستین قسمت، به یکی از برندهها جایزه 50 میلیونی پرداخت کرد. پرداخت جوایز میلیونی این سوال را میان کاربران فضای مجازی ایجاد کرده است که واقعا این هزینههای میلیونی از کجا میآید، آن هم در شرایطی که مردم در موقعیت اقتصادی نامناسبی قرار دارند؟ گفته میشود اسپانسر این برنامه، اپلیکیشن به من بگو است که حمایت مالی آن را برعهده دارد.
سوالاتی که در حد اطلاعات عمومی است
سوالات مسابقه برنده باش بسیار سطح پایین است، اینکه چه حیوانی با یک چشم باز میخوابد، عمیقترین اقیانوس جهان کجاست یا مثلا چه حیوانی دنیا را خاکستری میبیند؟ درواقع این سوالات ربط زیادی به کتابخوانی ندارد و درواقع بیشتر از جنس اطلاعات عمومی است. همه اینها در شرایطی است که بارها اعلام شد مسابقه برنده باش قرار است در جهت افزایش فرهنگ کتابخوانی حرکت کند. اگرچه گفته شده است که شرکتکنندگان از طریق پاسخ به سوال و درنهایت خرید سوال انتخاب میشوند، اما هنوز معلوم نیست شرکتکنندگان نهایی که با این سوالات آسان، صاحب جوایز میلیونی میشوند، چطور به مرحله اصلی میرسند؟