جناب پروفسور هیچوقت به فضانوردی فکر کردهاید؟ منظورم این است دلتان بخواهد چیزهایی را که همیشه از میلیونها کیلومتر فاصله در آسمان دیدهاید، بروید و از نزدیک مشاهدهشان کنید.
راستش وقتی دلم خواست فضانورد شوم که دیگر از سن من گذشته بود. ببینید فضانوردی اینگونه نیست که هرکسی اطلاعاتی در رابطه با آسمان و ستارهها داشت، بتواند برود و فضانورد شود! کسی که میخواهد فضانورد شود، میبایست از جوانی حتی دوره دبیرستان تعلیم ببیند و بدنش را آماده کند. آن زمان برای ما هم این امکانات وجود نداشت و اصلا باید بگویم آن موقع فضانوردی وجود نداشت، بعد هم که دیگر برای من دیر شد.
اما چندسال پیش یک تعداد از مردم کرهزمین برای سفر بیبازگشت به مریخ اسمنویسی کردند که چندنفرشان هم ایرانی بودند، ولی ظاهرا آنها سنوسال خیلی کمی هم نداشتند.
چرا به هرحال جوان بودند.
این سفر برای گروهی که اعزام میشوند، چقدر هزینه دارد؟
نرخ جدیدش را ندارم اما طبق نرخ قدیم 400میلیارد دلار هزینه دارد.
چقدر طول میکشد که از کرهزمین به مریخ برویم؟
مریخ حداقل 55میلیون کیلومتر با زمین فاصله دارد. بنابراین حدودا 5 تا 6ماه طول میکشد تا از زمین به مریخ برسیم. تصور کنید در این مدت یک فضانورد باید در یک سفینه دربسته بنشیند تا به مقصد برسد. برای این شرایط یک فضانورد باید روحیه و روان مناسبی داشته باشد.
چرا سفر به فضا اینقدر نیاز به تعلیم و آموزش دارد؟ به این دلیل این سوال را میپرسم که خیلی وقتها ظاهرا آدمهای ثروتمند جهان که توانستهاند هزینه این سفر را بدهند، تصمیم گرفتهاند فضانوردی را تجربه کنند.
فضانوردی کار هرکسی نیست و خیلی سخت است. به نظر من فضانوردی از هر شغلی در جهان سختتر است! روح و جسم سالم لازمه فضانوردی است. به هرحال هر شغلی شرایط خودش را دارد؛ مثلا نوه من از کودکی دوست داشت خلبان شود، در دوران دبیرستان هم شروع کرد به ورزشکردن و دویدن و شناکردن تا بدنش برای خلبانی آماده شود. بنابراین خلبانی که یک کار زمینی است، نیاز به شرایط ویژهای دارد، چه برسد به فضانوردی.
اگر برای سفر بیبازگشت مریخ سنوسال مطرح نبود، حاضر بودید ثبتنام کنید و جزو کسانی باشید که به این سفر بیبازگشت اعزام میشوند؟
راستش با این مشکلاتی که میبینیم، شاید! (با خنده)
جناب پروفسور، موضوع نجوم و ستارهشناسی یکی از مباحث مورد علاقه مردم بهخصوص کودکان است. پسربچهها معمولا اسباببازیهایی مثل تلسکوپهای پلاستیکی را دوست دارند و اغلب کودکان با اشتیاق درباره ستارهها از پدر و مادرشان سوال میپرسند. شما بهعنوان پدر نجوم آماتوری ایران چه پیشنهادی برای کسانی که از سن کم به این حرفه علاقه دارند، دارید؟
ببینید، باید برای رصد آسمان وقت گذاشت و اوقات فراغتمان را به آن اختصاص دهیم. خوبی آسمان هم این است که محل و مکان نیاز نیست و هرکجا که باشیم، آسمانی بالای سرمان وجود دارد و هنوز هم مجانی است! یعنی فعلا برای نگاهکردن به آسمان از ما مالیات نمیگیرند و همه مردم به یک اندازه میتوانند به آسمان نگاه کنند (با خنده). خیلی خوب است که به جای قرارگرفتن در یک محیط دربسته و مسقف به جایی برویم که آسمان بالای سرمان باشد و به دنبال کشف رمز و راز آسمان و اینکه از کجا آمدهایم و به کجا میرویم، باشیم.
ظاهرا نگاهکردن به آسمان مجانی است اما اگر بخواهیم به دنبال ستارهشناسی حتی به صورت آماتوری هم باشیم، موضوع هزینهبری است. مثلا خود شما تلسکوپ خریدهاید یا رصد خانهها برای استفاده عموم آزاد نیستند و باید برای استفاده از آنها هزینهای پرداخت کرد.
ببینید، به نظر من کسانی که میخواهند به صورت آماتور به ستارهشناسی بپردازند، ابتدا هزینه چندانی ندارند. تنها هزینه اولیهای که باید بپردازند، خرید چند کتاب درباره ستارهشناسی و نقشه آسمان است. بعد از آن دوربین دو چشم است که قیمت خیلی زیادی ندارد و بعدا تلسکوپ است. بنابراین من هرگز توصیه نمیکنم که باید تلسکوپ بخرند و بعدا وارد این حرفه شوند. اگر علاقه را ضمیمه این کار کنیم، همان کتاب خواندن و مطالعه در این حوزه و بعد خریدن دوربین دو چشم کفایت میکند. ضمن اینکه در بعضی از شهرها امکان اینکه عدهای در یک جایی دور هم جمع شوند و از تلسکوپ یکدیگر برای دیدن آسمان استفاده کنند، فراهم است. فقط باید بخواهیم و به دنبال علاقههایمان باشیم تا راهش را پیدا کنیم.