شهروند| امسال تابستان گرما بیشتر از آن چیزی بود که همه انتظارش را داشتند. همه جا صحبت از گرمای هوا بود و اینکه تحمل این هوا کار سختی است. با اینکه مردم ایران به هوای گرم تابستان‌ها عادت دارند، هوای گرم امسال برایشان مشکلات زیادی را به همراه داشت. یکی از اصلی‌ترین‌هایش گرمازدگی است، مشکلی که اگر راه مبارزه با آن را بدانید، پشت‌سرگذاشتنش کار سختی نیست.
گرمای شدید بدن، انسان را در وضع نامناسبی قرار داده و حتی ممکن است موجب مرگ شود. در گرمای شدید و رطوبت بالا، روند تبخیر در بدن دچار اشکال می‌شود. در چنین وضعی بدن انسان برای حفظ دمای طبیعی تحت فشار قرار گرفته و دچار اختلال در عملکرد می‌شود.در اغلب موارد، فرد مصدوم یا در مقابل گرمای بیش از حد قرار می‌گیرد یا آنکه بسیار فراتر از سن و وضع فیزیکی خود فعالیت می‌کند. سالمندان، خردسالان و افراد بیمار یا چاق، بیشتر در معرض گرمازدگی قرار دارند. شرایطی که موجب گرمازدگی و اختلالات مرتبط با گرما می‌شوند، عبارتند از: وضع جوی راکد و کیفیت نامناسب هوا. در نتیجه افرادی که در نواحی شهری زندگی می‌کنند، در برابر آثار موج گرما در قیاس با افرادی که در نواحی روستایی زندگی می‌کنند، بیشتر در معرض خطر هستند. علاوه بر این، آسفالت و بتون به مدت طولانی‌تری گرما را در خود نگه داشته و در شب به تدریج آن را آزاد می‌کنند. چنین وضعی، شب‌هنگام موجب ایجاد دمای بالاتری در شهر شده و اثری موسوم به « اثر جزیره گرمای شهری» را به وجود می‌آورد.
کمک‌های اولیه در اختلالات ناشی از گرما
گرمای شدید ممکن است موجب اختلالات متفاوتی شود. در جدول زیر فهرستی از این اختلالات، علایم و نشانه‌های آنها و نیز کمک‌های اولیه مربوطه ارایه شده است:
روش‌هایی برای حفظ آب در داخل خانه
نباید آب را دور ریخت، مگر آنکه هیچ استفاده دیگری نتوان برای آن پیدا کرد. می‌توان از آب اضافی برای آبیاری گل‌ها یا درختان موجود در محوطه خانه استفاده کرد.
می‌توان با تعویض واشر از چکه کردن شیرهای آب جلوگیری کرد. هدر رفتن هر قطره آب در ثانیه معادل حدود ۱۰هزار لیتر آب در‌سال است.
باید تمام لوله‌های آب را از نظر وجود نشتی بررسی کرده و آنها را تعمیر کرد.
تمام شیرهای آب موجود در خانه را می‌توان با نصب دستگاه هواگیر تقویت کرد. این اقدام موجب تنظیم جریان آب می‌شود.
بهتر است در خانه، یک دستگاه آبگرمکن دیواری که فوراً آب را گرم می‌کند، نصب شود.
می‌توان لوله‌های آب را عایق کاری کرد تا مانع از هدر رفتن گرما و شکسته شدن آنها شود.
اگر مواد معدنی موجود در آب به قدری باشد که به لوله‌ها آسیب برساند، بهتر است سیستم تصفیه آب نصب کرد. باید این سیستم را هنگام رفتن به تعطیلات خاموش کرد.
در انتخاب و خرید اثاثیه منزل باید به میزان مصرف انرژی و آب آنها توجه داشت.
توالت فرنگی‌هایی خریداری شوند که آب کمتری نیاز دارند.
در حمام از سردوش‌هایی استفاده شود که آب کمتری مصرف می‌کنند.
به جای حمام کردن‌های طولانی بهتر است دوش‌های کوتاه مدت گرفت. در ضمن، استفاده از وان برای کاهش مصرف آب بسیار موثر است.
هنگام مسواک کردن، وضو گرفتن و شست‌وشو و اصلاح صورت نباید جریان آب را باز گذاشت.
زمانی از ماشین ظرفشویی استفاده شود که کاملاً پر باشد. در صورت امکان از ویژگی«شست‌وشوی مختصر» استفاده شود.
همواره در یخچال آب خوردن باشد تا ناچار نشوید برای خنک شدن آب، شیر را باز بگذارید.
هنگام شستن میوه و سبزی، شیر آب و راه خروجی ظرفشویی را باید بست و آن را تا نیمه پر از آب کرده و در پایان، سبزی‌ها را با دوش مخصوص، آبکشی کرد.
فقط زمانی از ماشین لباسشویی استفاده شود که کاملا پر از لباس شده باشد.
بهتر است هر چند وقت یک‌بار پمپ چاه را بررسی کرد. اگر پمپ اتوماتیک بدون استفاده از آب خاموش و روشن شود دلیل بر آن است که نشتی آب وجود دارد.
بهتر است درختان و گیاهانی بکارید که توان مقابله با خشکسالی را داشته باشند، تا در زمان کم آبی مجبور به آبیاری مداوم نشوید. گیاهان کوچک نیاز به آب کمتری دارند. گیاهانی که نیاز آبی مشابهی دارند را می‌توان در کنار هم کاشت.
از وسایل آبیاری استفاده شود که بیشترین صرفه‌جویی را داشته باشند. آبیاری قطره‌ای، نمونه‌ای از این وسایل است.
برای نگهداری رطوبت خاک از کود گیاهی استفاده شود.
از خرید اسباب‌بازی‌های تفریحی که نیاز به جریان مداوم آب دارند، خودداری شود.
از نصب امکانات آبی تزیینی (مانند آب‌نماها) خودداری شود مگر آنکه با آب بازیافت کار کنند.
هنگام شستن ماشین از آبپاشی استفاده شود که می‌توان میزان آب را تنظیم کرد. از کارواشی استفاده شود که از آب بازیافت استفاده می‌کند. اگر کسی خودرو شخصی خود را می‌شوید بهتر است روی چمن باشد تا همزمان چمن را نیز آبیاری کند. همچنین به جای استفاده از آب شیلنگ، می‌توان از چند سطل آب استفاده کرد.
از آبیاری بیش از حد چمن خودداری شود. بارش سنگین باران، نیاز به آبیاری چمن را به مدت حدود دو هفته مرتفع می‌کند.
آبیاری در دفعات کوتاه، از آبیاری طولانی مدت بهتر است زیرا چمن آب بیشتری جذب می‌کند. ضمناً بهتر است فضای سبز منزل را در هوای خنک
( ترجیحاً در شب ) آبپاشی کنید.
طوری آبیاری شود که آب روی چمن و بوته‌ها بریزد و نه پیاده‌روها و اطراف.
از آبپاش‌هایی استفاده شود که آب را به صورت غبار درنیاورد، زیرا قبل از آنکه به سطح چمن برسد بخار خواهد شد. برای اطمینان، باید هر چند وقت یک‌بار سیستم آبپاش و تایمر آن را بررسی کرد.
تیغ ماشین چمن‌زنی حداقل در بالاترین حد یا حدود ۵/۷ سانتی‌متری قرار داده شود، این اقدام موجب ریشه دواندن چمن و حفظ رطوبت خاک خواهد شد.
چمن‌هایی کاشته شوند که در برابر خشکسالی مقاوم باشند.
از دادن کود بیش از حد به چمن خودداری شود. کود نیاز به آب را بیشتر خواهد کرد. از کودهایی استفاده شود که نیتروژن نامحلول در آب و تدریجاً آزاد شونده دارند.
برای کنارزدن برگ‌ها و سایر زباله‌های موجود در چمن‌زارها یا راهروها و راه‌پله‌ها به جای شیلنگ آب، از جارو استفاده شود.
نباید آبپاش یا شیلنگ آب بدون تایمر را در چمن رها کرد. از طریق یک شیلنگ باغبانی در عرض چند ساعت حدود ۲۵۰۰ لیتر آب هدر می‌رود.
برای کاهش تبخیر آب بهتر است سطح استخرها و حوض موجود در حیاط خانه را پوشاند.
در زمان وقوع گرمای شدید چه باید کرد
بهتر است در خانه ماند و خود را در معرض آفتاب قرار نداد.
درصورت وجود سیستم تهویه هوا، بهتر است به پایین‌ترین طبقه خانه رفت.
در ساعات گرم روز می‌توان به مراکز عمومی نظیر کتابخانه، مدارس، سینماها، فروشگاه‌های بزرگ و... رفت.
با افزایش درجه تبخیر عرق توسط هوای در جریان (مثلا با پنکه) می‌توان بدن را خنک کرد.
مصرف مداوم غذاهای سبک و متعادل فراموش نشود. از مصرف قرص‌های نمک‌دار خودداری شود، مگر آنکه پزشک آن را توصیه کرده باشد.
مصرف آب فراوان ضرورت دارد. افراد دچار صرع یا بیماری قلبی، کلیوی یا کبدی و افراد دارای محدودیت رژیم غذایی باید قبل از مصرف مایعات زیاد با پزشک خود مشورت کنند.
بهتر است لباس‌های سبک، غیرچسبان و دارای رنگ روشن پوشیده شوند. سطح پوست هرچه بیشتر پوشیده باشد، بهتر است.
با پوشیدن کلاهی لبه‌دار می‌توان از ناحیه سروصورت مراقبت کرد.
بهتر است اطلاع داشت که کدام‌یک از دوستان، اعضای خانواده و همسایگان فاقد سیستم تهویه بوده و چه کسانی بیشتر وقت خود را تنها می‌گذرانند.
هیچگاه کودکان و حیوانات در داخل خودرو تنها گذاشته نشوند.
از انجام کارهای طاقت‌فرسا در ساعات گرم روز خودداری شود. در هوای گرم بهتر است از سیستم کار شیفتی استفاده شود و هرچند وقت یک‌بار استراحت کرد.