خبـرگزاری میراثفرهنگی| تازهترین مطالعات باستانشناسی در تُل آجری، واقع در 3 کیلومتری تختجمشید، منجر به کشف یک دروازه هخامنشی، پیش از پیدایش تختجمشید شد. باستانشناسان معتقدند این دروازه که شباهت زیادی به دروازه «ایشتار» در بابل دوران باستان دارد، به یک کاخ هخامنشی دیگر مربوط میشده است.
چهارمین فصل کاوشهای باستانشناسی تُل آجری، توسط هیأت مشترک ایران و ایتالیا، درحالی به پایان رسیده که رازهای این محوطه باستانی فاش شده است. پیش از این کشف آجرهای لعابدار، شباهتهای زیادی بین آنچه در تل آجری دفن شده است را با سنت معماری بابلیها نشان داده بود، اما حالا باستانشناسان مطمئن هستند که در ساخت بنای تُل آجری که دروازه ورود یکی از کاخهای هخامنشیان پیش از پیدایش تختجمشید است، از سنت و فرهنگ معماری بابلیها استفاده شده است.
علیرضا عسگری چاوردی، سرپرست ایرانی هیأت مشترک باستانشناسی ایران و ایتالیا درباره کشف تازه این هیأت گفت: «کاوشهای باستانشناسی در تُل آجری و کشف دیوارهای قطور و راهروهایی که برای ورود و خروج ساخته شدهاند، به ما نشان داد آنچه طی سالیان دراز در تُل آجری دفن شده، یک دروازه است.» این ساختمان (دروازه تُل آجری) بنای چهارگوش است که ابعاد هر ضلع آن حدود 40 متر در محور شمالی جنوبی و 30 متر در محور شرقی - غربی بوده است. دیوارهای قطور این ساختمان به ضخامت حدود 10 تا 12 متر، دور تا دور اتاقی مستطیل شکل به ابعاد 40 مترمربع در مرکز مجموعه قرار میگرفته که این اتاق مرکزی با راهرویی به عرض 5 متر در 2 ضلع جنوب شرقی و شمال غربی به بیرون باز میشده است. درواقع میتوان گفت چشم انداز بنای تل آجری در این فصل از کاوش با شناسایی یک دروازه بزرگ روشن شد. با توجه به وجود تعداد 12 بنای باستانی دوره هخامنشی در این بخش از حریم تخت جمشید به دلیل وجود مشابهت زیاد بین آجرهای لعابدار مکشوفه از بنای دروازه مکشوفه جدید با نقوش اسطورههای بین النهرین بهویژه دروازه ایشتار در بابل بینالنهرین و هم مشابهت نزدیک پلان کاخ بزرگ مکشوفه در فیروزی 5، به نظر میرسد این بخش از شهر پارسه در دوره کوروش هخامنشی وجود داشته و مهمتر اینکه بناهای این قسمت پیش از بنای تختگاه تخت جمشید بنا شده است. درواقع کشفیات اخیر خلأ تاریخی شهر پارسه بهویژه در دوره کوروش(559-529 پ.م) و کمبوجیه(529-521 پ.م) پیش از به قدرت رسیدن داریوش در سال 521 پیش از میلاد را روشن میکند. به گفته عسگری شباهت زیادی بین ساختار معماری این بخش از شهر پارسه با ساختار معماری کاخهای پاسارگاد وجود دارد. اما آنچه در کاوشهای باستانشناسی تُل آجری اهمیت دو چندان دارد، کشف آجرهای لعابدار در این محوطه باستانی است. آجرهایی که نشانههایی از حیوانات افسانهای روی آنها نمایان است. عسگری در اینباره گفت: «مهم ترین یافتههای این فصل از کاوش تعداد 30 قطعه آجر لعابدار رنگین مزین به انواع نقوش ترکیبی حیوانات بالدار بود که در بیشتر آنها تصاویر ترکیبی از حیوانات اسطورهای دوره عیلامی و هخامنشی با سنت جنوب غرب ایران شوش و بین النهرین در این آجرها به نمایش گذاشته شده است.» ازجمله نقوش یافت شده در تُل آجری میتوان به نقش حیوانی اسطورهای به نام موشخوشو اشاره کرد که پیش از این بر دروازه ایشتار در بابل باستان نیز دیده شده بود. حیوانی با شمایل اژدها، مار و شیر که تنها نشانههای آن در این بنای هخامنشی دیده شده و پس از آن بهطور کامل از هنر هخامنشی حذف شده است.