شهروند| سالهاست که بحث شروع کلاسهای درس دانشآموزان بر اساس اقلیم و جغرافیا مطرح میشود، گامهای جدی هم برای اجرای آن برداشته میشود اما تاکنون به مرحله عمل نرسیده است. حالا به نظر میآید دولت دوازدهم مصمم است تا آن را به سرانجام برساند. موافقان برای حمایت از این طرح دلایل متعددی را بیان میکنند، از ایجاد امکان مسافرت در فصلهای مختلف برای خانوادهها تا تعطیلکردن مدارس در روزهای آلوده پاییز و زمستان بدون آنکه آسیبی به روند تحصیلی دانشآموزان وارد شود. این طرح که معمولا حمایت سازمان محیطزیست را به همراه داشت، دیروز و بار دیگر از زبان رئیس این سازمان مطرح شد. «عیسی کلانتری» در حاشیه جلسه هیأت دولت و در پاسخ به پرسشهای خبرنگاران درباره دلایل آلودگی هوا در کلانشهرها به این موضوع اشاره کرد و گفت: «در کمیسیون زیربنایی دولت پیشنهاد کردهایم که مدارس در نیمه شمالی کشور و مناطق سردسیر ازجمله تهران یک ماه زودتر آغاز شود و از 15 آذر تا 15دی مدارس این مناطق تعطیل شوند تا دانشآموزان با هوای آلوده مواجه نشوند.» امسال و در هفتههای گذشته، نزدیک به ۱۰روز مدارس تهران و برخی کلانشهرهای ایران به دلیل آلودگی هوا تعطیل شدند که البته چنین سطحی از آلودگی هوا در آخرین روزهای پاییز قابل پیشبینی بود اما تلاشی برای جبران روزهای تعطیلی مدارس صورت نگرفته است. کلانتری که این پیشنهاد را برای جبران و ساماندهی تعطیلات مدارس بیان کرد، درباره دلایل آلودگی هوا هم گفت: «بیشترین دلایل آلودگی هوا در ایام سرد سال و زمان وقوع وارونگی هوا مربوط به تردد کامیونها و اتوبوسهای فرسوده است. در تهران و کلانشهرها 67درصد از آلودگی فصل سرد سال مربوط به این خودروها بوده و تنها 3درصد از این آلودگی توسط خودروهای سواری ایجاد میشود. موتورسیکلتها دليل 10درصد میزان آلودگی هوا و 20درصد باقیمانده نیز به علت سایر عوامل آلودهکننده هوا است.» رئیس سازمان محیطزیست با اشاره به اجرای طرح جلوگیری از تردد کامیونهای فرسوده در جادههای بین شهری از سوی وزارت راه گفت: «با اجرای صحیح این طرح، تمام کامیونهای فرسوده که از جادهها خارج شدند، وارد شهرها شدند و با توجه به اینکه استانداردهای سوخت کشور پایینتر از استانداردهای بینالمللی است و از سمت دیگر نیز این خودروهای فرسوده وارد شهرها شدهاند و در شب مجوز تردد دارند، هنگام آغاز روز با آلودگی هوا مواجه هستیم. حدود 3400دستگاه اتوبوس متعلق به شرکت واحد شهرداری در تهران تردد میکنند؛ شهرداری میگوید که منابع لازم را برای جایگزینی این تعداد اتوبوس ندارد و با خارجکردن این میزان خودرو نیز در تردد مردم در خیابانها مشکلاتی به وجود میآید.» او درکنار پیشنهاد تغییر فصل تعطیلی مدارس، درباره دیگر راهکارها هم گفت: «خودروهای سواری در فصول بهار و تابستان اثرات بیشتری در آلودگی هوا دارند. اگر بتوانیم با اعمال طرحی طی 15روز پایانی آذر و دی ماه جلوی تردد کامیونهای فرسوده در تهران و کلانشهرها را بگیریم و در کنار این اقدام نیز دولت تصمیمات فوری درباره اتوبوسهای فرسوده شهری بگیرد، قطعا در سالهای آینده با شرایط بهتری در فصول سرد مواجه خواهیم بود.» بسیاری از وزرای آموزشوپرورش دولتهای پس از انقلاب درباره طرح تغییر فصل مدارس نظر دادند و حتی بعضی از آنها تلاش کردند تا آن را به مرحله عمل برسانند؛ هر چند که تاکنون چنین اتفاقی رخ نداده است. وزیر کنونی هم هفته پیش از موافقت خود با این طرح سخن گفت.محمد بطحایی گفت: «این طرح در گذشته هم پیشینهای داشته که پیشینهاش هم در گذشته نسبتا موفق بود، اما پیشنهادهای جدیدی در یکی دو سال اخیر مطرح شده بهویژه در رابطه با آلودگی هوا که تغییر فصل مدارس مورد بررسی قرار گرفته و در حال حاضر سیر بررسیاش را طی میکند.» بطحایی اجراییشدن این طرح را مشروط به ارسال لایحه از سوی هیأت دولت به مجلس و موافقت نمایندگان با این طرح دانست . اردیبهشت ۹۶ هم معاون وقت توسعه مدیریت، حقوقی و امور مجلس سازمان حفاظت محیطزیست از در دستورکار بودن طرح بازگشایی مدارس بر اساس نوع اقلیم سخن گفت. «محمد مجابی» گفته بود که «دولت لایحهای را تهیه و در دی ماه ۹۵ آن را به مجلس شورای اسلامی ارایه کرده است تا بر اساس آن اختیار بازگشایی مدارس به دولت داده شود و با مطالعهای که انجام میدهد در مورد بازگشایی مدارس در فصول مختلف و متناسب با اقلیم منطقه تصمیمگیری کند. تفاوت اقلیمی استانهایی مانند خوزستان و هرمزگان با اردبیل بسیار زیاد است بنابراین دولت از مجلس درخواست کرد تا اختیار بازگشایی مدارس به دولت داده شود که قطعا مجری آن آموزشوپرورش خواهد بود.» این نخستينبار نیست که یک دولت تلاش میکند تا تغییری در فصل شروع مدارس یا تعطیلات تابستانی داشته باشد. اگر چه پیش از انقلاب هم تلاشهایی برای تغییر در تعطیلات مدارس انجام شد ولی این تلاشها به سرانجام نرسید تا نوبت به دولت «اکبر هاشمی رفسنجانی» و وزارت «محمدعلی نجفی» بر آموزشوپرورش برسد و اینبار دیگر تلاشها جدیتر شود. در این دوره و در سال ٧٥ قرار شد مدارس ١٠ روز در میانه زمستان تعطیل شوند و دانشآموزان ١٥روز زودتر و در میانه شهریور به مدرسه بروند. نجفی، وزیر وقت آموزشوپرورش، آن زمان، هدف از اجرای این طرح را امکان مسافرتهای زمستانی خانوادهها و ایرانگردی در این فصل اعلام کرد اما در ادامه با مخالفت زیاد دانشآموزان و معلمان با آن، این طرح با تصویب مجلس غیر قابل اجرا تشخیص داده شد. حالا نزدیک به دو دهه از تلاش ناموفق وزیر وقت آموزشوپرورش که این روزها در قامت شهردار تهران با موضوع آلودگی هوا دستوپنجه نرم میکند، میگذرد و به نظر میآید که شرایط برای چنین تغییري تا حد زیادی مساعد شده است؛ چراکه رابطه دولت، شهرداری تهران و مجلس شورای اسلامی به همگرایی کمسابقهای رسیده تا قانونیکردن چنین ایدهای چندان دور از ذهن نباشد.