گروه اقتصادی شهروند| جهان نفت اکنون در پرتگاه خطرناکی است؛ بخش بزرگی از فروشندگان طلای سیاه به عایدی خود از این کالا نیاز دارند. آنها باید بدون توجه به میزان کاهش بهای نفت، همچنان به تولید بپردازند مگر آنکه درگیر اختلاس، انقلاب یا موضوع دیگری باشند که آنان را وادار به توقف کند. با توجه به این اوضاع روز گذشته بهای نفت برنت به زیر 83 دلار به ازای هر بشکه کاهش یافت که پایین‌ترین قیمت طی چهار‌سال اخیر است و همچنان ذخایر با کیفیت و سبک نفت در بازارها انباشته می‌شود. بهای نفت خام آمریکا در 77.91 دلار به ازای هر بشکه ثابت ماند اما بهای نفت اوپک به 78.27 دلار به ازای هر بشکه رسید و بازار را بیش از گذشته راکد کرد. این روند حتی به سود شرکت‌های تولید‌کننده نفت نیست، برخی شرکت‌های بزرگ تولید‌کننده نفت مانند شل و اکسون موبیل قبل از کاهش یکباره نفت به این نتیجه رسیدند که نمی‌توانند به توسعه منابع کنونی درسطح قیمت 100 دلار دست یابند اما در شرایط فعلی نیز از سودآوری آنها کاسته خواهد شد.
بدهی‌های کلان عامل کاهش تقاضا
جالب آنکه حتی با وجود کاهش قیمت به این زودی نمی‌توان منتظر افزایش تقاضا بود زیرا تمام بخش‌های اقتصادی جهان باید با بدهی کلانی دست و پنجه نرم کنند. به‌خصوص بدهی چین به‌حدی رسیده که اقتصاد آن نمی‌تواند با سرعت گذشته به رشد ادامه دهد. کندتر شدن روند رشد آن به کاهش رشد تقاضا برای نفت و قیمت نفت منجر می‌شود. شرایط مشابهی برای کشورهای دیگری وجود دارد که بدهی‌شان به حد اشباع رسیده و سعی دارند تراز بودجه خود را بهتر کنند. از سوی دیگر، توقف خرید اوراق بدهی از سوی فدرال رزرو به قطع شدن جریان سرمایه به بازارهای نوظهور منجر می‌شود. به دلیل این تغییر تقاضای بازارهای نوظهور برای نفت نیز کاسته شده. دلیل این امر، کاهش سرمایه‌گذاری در بازارهای این کشور و همین طور کاهش ارزش پول این کشورهاست.
کاهش قیمت دسیسه سیاسی
ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهوری روسیه می‌گوید: روند نزولی اخیر قیمت نفت در بازارهای جهانی بازی سیاستمداران است. این کشور که در معرض آسیب‌های ناشی از کاهش قیمت نفت است، کاهش قیمت‌ها را نتیجه افزایش ذخایر می‌داند.
روزنامه انگلیسی تلگراف با انتشار اظهارنظری از پوتین، در ادامه از زبان او می‌نویسد: « علاوه بر دخالت سیاسی که همیشه در قیمت‌های نفت موجود است، در برخی مواقع سیاست بیش از اندازه روی نفت سایه انداخته است.»
البته این اظهارنظر چندان هم بی‌دلیل نیست. روسیه هم یکی از بازندگان کاهش قیمت نفت است زیرا از ماه ژوئن ارزش نفت خامی که روسیه صادر می‌کند از 115 دلار سقوط کرده است. به نوشته دویچه، بانک انرژی و تولیدات مرتبط انرژی بخش بزرگی از بازده اقتصادی این کشور، نیمی از عایدی دولت فدرال و تقریبا دوسوم عایدی صادرات این کشور را تشکیل می‌دهند. کاهش بهای نفت به کندی روند رشد روسیه در چند‌سال آتی منجر می‌شود. بهای نفت خام Urals روسیه به 80 دلار به ازای هر بشکه رسیده است. این رقم 34 دلار از کمتر از سطح قیمتی است که روسیه برای متوازن نگه داشتن تراز بودجه خود به آن نیاز دارد.
نفت 177 دلاری تا 2040/ البدری:
بازار اشباع نیست
در این اواخر رسانه‌ها نیز مانند تولیدکنندگان نفت از کاهش قیمت‌ها وحشت‌زده شدند. اما به گفته عبدالله سالم البدری دبیرکل اوپک اکنون باید در آرامش منتظر بود. به عقیده او، رسانه‌ها بیش از اندازه بحران نفت را جدی نشان می‌دهند.
او معتقد است کاهش کنونی قیمت‌های نفت به دلیل گمانه‌زنی تاجران حاضر در بازار است نه اشباع ذخایر نفت!
او می‌گوید: از لحاظ بنیادین این کاهش قیمت چندان درست نیست. اشباع ذخایر در بازار نیز در آن حد نیست که به 28درصد کاهش قیمت منجر شود. همین گمانه‌زنی‌هاست که روی قیمت تأثیر می‌گذارد.
این درحالی است که بسیاری از کارشناسان معتقدند یکی از دلایلی که عربستان‌سعودی قیمت نفت را پایین نگه می‌دارد (علاوه بر عداوت دیرینه‌اش با ایران) کنترل سهم خود از بازار در زمان افزایش رقابت‌هاست.
هنگامی که خبرنگار CNBC درباره دلیل بازگشت گمانه‌زنی‌ها به بازار پرسید، او در پاسخ گفت نمی‌دانم.
به عقیده او در وضع کنونی هیچ سرمایه‌گذاری در بخش نفت نمی‌شود بنابراین قیمت کالا باید در موقعیتی تثبیت شود که تولید نفت ادامه یابد. اکنون به نظر می‌رسد رئیس سازمان اوپک تصمیم گرفته نگرانی به خود راه ندهد زیرا براساس پیش‌بینی‌های این سازمان قیمت‌ها در بلندمدت بهبود خواهد یافت. همچنین اوپک پیش‌بینی می‌کند قیمت نفت تا 2040 میلادی 177 دلار به ازای هر بشکه
خواهد شد.