شهروند| تا پایان شهریورماه امسال، وجود 66هزار بیمار مبتلا به ایدز در کشور تخمین زده شده است؛ بیمارانی که براساس اعلام وزارت بهداشت، حدود 36هزار و 500 نفرشان شناسایی شدهاند که 52 درصدشان 21 تا 35ساله هستند. در همان آمارها هم اعلام شده که از ابتدای شیوع این اپیدمی در کشور، 10هزار نفر جانشان را از دست دادهاند. معاون بهداشت وزیر بهداشت درحالی آمار پیشبینیشده از موارد ابتلا به ایدز را در روز جهانی کنترل ایدز اعلام کرد که پیش از این، پیشبینیها حول 100هزار مبتلا میچرخید. براساس آمارهایی که از سوی وزارت بهداشت از شیوع ایدز اعلام شده، شیوع بیماری ایدز از طریق اعتیاد تزریقی با رتبه اول در ۶۵.۴ موارد موثر بوده است. رابطه جنسی هم با ۳۰درصد تاثیرگذاری در رتبه دوم قرار دارد. در ۱۳.۵درصد موارد نیز علت بیماری نامشخص بوده است. همچنین ۰.۰۷درصد از طریق ابتلا از طریق فرآوردههای خونی بوده است. از کل موارد شناساییشده تاکنون ۱۷درصد زن و ۸۳درصد مرد بودهاند، اما در موارد جدید شناساییشده در 6 ماهه اول سال ۹۶، ۳۳درصد موارد را زنان تشکیل دادهاند.
شاید همین آمارها بود که وزیر بهداشت را نگران کرد، زمانی که از روند افزایشی ابتلا به ایدز در کشور گفت و بشدت شیوع ایدز، فحشا، اعتیاد و... را مورد انتقاد قرار داد و گفت که این مسائل زیبنده این تمدن بزرگ و انقلاب نیست. حسن هاشمی دیروز در همایش روز جهانی ایدز که همراه با معاون بهداشت و رئیس اداره ایدز این وزارتخانه برگزار شد، گلایههای جدیتری نسبت به این موضوع داشت، تا جایی که اعلام کرد به وضع کشورهای همسایه از نظر آمار ابتلا به اچآیوی / ایدز باید غبطه خورد: «30سال قبل افتخار میکردیم که یک مورد مبتلا به ایدز در کشور وجود ندارد.» او ادامه داد: «این حرفها هرسال تکرار میشود و رنجدهنده است. آمار ایدز در کشور رو به افزایش است. به شخصه نخستینباری که درباره این بیماری شنیدم از زبان آقای هاشمی رفسنجانی بود که میگفتند ایران به دلیل باورها و اعتقادات مذهبی که جزو امتیازات آن بهشمار میرود، با این مشکل روبهرو نمیشود و کشورهای غربی گرفتار آن میشوند که ناشی از بیاخلاقی و بیدینی است. تصور نمیکردم هیچوقت کشور ما با این بیماری روبهرو شود، چون دلیل آن اعتیاد، روابط جنسی غیراخلاقی و نامشروع است و ممکن نیست یک مورد نیز در کشور ما پیدا شود، اما امروز با چنددههزار بیمار مبتلا به ایدز مواجه شدهایم که هرسال این رقم افزایش پیدا میکند. این آمار درحالی رو به افزایش است که تلاشهای زیادی در این حوزه انجام شده و اگر انجام نمیشد، معلوم نبود چه شرایطی داشتیم.»
کارنامه کشور با آمار اعتیاد
طلاق و ایدز، زشت است
او افزود: «نسل ما اگر از غصه آسیبهای اجتماعی دق کند و بمیرد، جا دارد. این موضوع اول به سیاستمداران بازمیگردد. اگر من در طول 30سال گذشته مسئول خوبی بودم، باید کارنامه متفاوتی از خود بر جای میگذاشتم، البته مردم هم بیتوجه شدهاند و فکر میکنند همه چیز را باید از حکومت بخواهند. آیا اگر دولت و حکومت کار خود را درست انجام نداد، باید بیتفاوت باشیم. بهنظر من این سلب مسئولیت از خودمان است و دنبال مقصری جز خود میگردیم.» هاشمی ادامه حرفهایش را پی گرفت: «والدین باید نسبت به روابط خود با یکدیگر، اطرافیان و جامعه مراقبت کنند. صرفنظر از اعتقاد مردم به باورهای دینی، این موضوع به خودشان بازمیگردد، چون فرزندشان یاد میگیرد و همان رفتار را با دهها برابر ریسک بیشتر تکرار میکند.»
باید از فرزندان خود مراقبت کنیم و ببینیم چه میکنند.» وزیر بهداشت با بیان اینکه کارنامه کشور با این تعداد معتاد، طلاق، ابتلا به ایدز و هزاران گرفتاری دیگر میتواند بزرگترین غصه باشد و زشت است، گفت: «اگر در خانوادهای یک معتاد یا بیمار مبتلا به ایدز وجود داشته باشد، ممکن است والدین هر روز برای خود و فرزندشان آرزوی مرگ کنند. ما از این بابت مسئولیت زیادی داریم.» وزیر بهداشت نسبت به ضرورت اطلاعرسانی در زمینه چگونگی کنترل و پیشگیری از ابتلا به این بیماری اشاره کرد: «ما قطعا با بیعفتی مخالف هستیم و برای صحبتهای خود نیز باید هنرمندی به خرج دهیم. نباید بیعفتی و بیحیایی را تبلیغ کنیم و از سوی دیگر اینطور نباشد که دیگر چیزی در این خصوص نگوییم. درمجموع تنها راه درمان ایدز توانمندسازی مردم است.» به گفته وزیر بهداشت، این بیماری با سیگار، قلیان، تریاک و... متفاوت است و فراگیری آن برای هر خانواده و جامعهای مصیبتی بزرگ به شمار میرود.»
هاشمی معتقد است که کاهش بخشی از آمار ایدز در میان زنان و افرادی که روابط جنسی نادرست دارند، دست خود و بخش زیادی دست دولت است: «سالهای سال است که دولت، قوه قضائیه، قوه مقننه و... را از هم جدا میکنیم. در حالی که این کارنامه جمهوری اسلامی است و این خطکشیها به معنی فرار از مسئولیت است.» بر اساس اعلام هاشمی، مسئولان باید به موضوع اشتغال، رفاه، مبارزه با فقر و مراقبت از کسانی که آسیب دیدهاند و از نظر معیشت مشکل دارند، توجه داشته باشند؛ چون جمهوری اسلامی برای این موضوعات آمد.
وزیر بهداشت این را هم اضافه کرد که اگر اقدامات وزارت بهداشت که بیشتر از طرف بهورزان، مراقبان سلامت و کارشناسان آن انجام میشود، در طول 30 سال گذشته نبود، شرایط امروزمان از برخی کشورهای آفریقایی از نظر ابتلا به ایدز بدتر بود: «نتیجه هنر ما همین وضع فعلی است؛ یعنی بیشتر از این نمیتوانیم کاری انجام دهیم. والدین و جوانان نباید تصور کنند که این بیماری برای همسایه است. حتی برای من به عنوان یک مسئول و فرزندانم نیز وجود دارد.»
به گفته او، در حال حاضر بیش از 10هزار نفر در کشور در حال درمان هستند، در قالب طرح تحول نظام سلامت نیز بیش از 10میلیون حاشیهنشین تحت پوشش خدمات سلامت قرار داده شدهاند. همچنین شناسایی بیماران بیشتر شد و به این ترتیب افراد بیشتری برای آزمایش ایدز مراجعه کردهاند: «در این طرح بیشتر سراغ کانونهای آسیب رفتیم و به همین دلیل در مراکزی که احتمال میدادیم شیوع بیماری در آنها بیشتر است، حضور نیروهایمان جدیتر است. در همین راستا حدود 316هزار زن باردار مورد مشاوره قرار گرفتند، 249هزار نفر از آنها آزمایش شدند، 74 زن باردار مبتلا به اچآيوي شناسایی شدند و تحت درمان قرار گرفتند و 97درصد نوزادان آنها نیز سالم به دنیا آمدند.»
پیشبینی وجود 66هزار مبتلا به ایدز در ایران
علیرضا رئیسی، معاون بهداشت وزیر بهداشت هم در این همایش حضور داشت. او با اشاره به آمارهای ابتلا به اچآیوی- ایدز گفت: «این بیماری بیشتر در قشر آسیبپذیر دیده میشود و کنترل آن تعهد ملی به شمار میرود.» بر اساس تعهدی که ایران به برنامه جهانی 2020 دارد، باید تا آن سال، یعنی کمی بیش از دو سال، 90درصد موارد ابتلا به اچآیوی - ایدز را شناسایی كند و تحت مراقبت قرار دهد. حالا به گفته معاون وزیر بهداشت، تا آن زمان کشورهایی که به این برنامه متعهد شدهاند، باید علاوه بر دیگر تعهدات، قابلیت انتقال ویروس را در 90درصد افراد از بین ببرند؛ بر اساس این برنامه، تعداد موارد جدید ابتلا در سراسر جهان باید از دو میلیون نفر به ۵۰۰هزار نفر در سال کاهش یابد. رئیسی درباره وضع کنونی ایران در زمینه اجرای اهداف برنامه ۹۰-۹۰-۹۰ هم توضیحهایی داد: «ما تا کنون توانستهایم بیماریابی خود را به ۴۰ درصد، دسترسی به درمان را به ۵۰درصد و پوشش برنامههای درمانی را به ۸۲درصد برسانیم. ما روند رو به رشدی را در بازه زمانی ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۶ طی کردهایم.»
60درصد مبتلایان به اچآيوي در ایران از وضع خود بیخبرند
پروین افسر کازرونی، رئیس اداره ایدز وزارت بهداشت، سخنران دیگر این مراسم بود. او اعلام کرد که 60درصد افراد از ابتلایشان به ایدز بیخبرند: «از حدود 66 هزار نفری که تخمین زده میشود مبتلا به ایدز هستند، 60درصدشان از وضع بیماری خودشان بیخبرند.» به گزارش ایرنا، او ادامه داد: « یکی از عوامل بیخبری از ابتلا به این بیماری، انگی است که به فرد زده میشود و عامل دیگر ضعف آموزش و اطلاعرسانی است. به همین دلیل در برنامه نوین کنترل و درمان ایدز که دو ماه پیش ابلاغ شده است رویکرد آموزشی نیز برای مردم تدوین شده است.» کازرونی با اشاره به مصوبه شورایعالی سلامت در جلسه اسفند 95 که با حضور رئیسجمهوری تشکیل شد، گفت: «در بند 9مصوبه چهاردهمین جلسه شورایعالی سلامت به برنامه استراتژیک ایدز اشاره و بر هدف کاهش 20درصدی مرگومیرهای منتسب به ایدز تأکید شد و وزارتخانههای مختلفی بهعنوان شرکای وزارت بهداشت ملزم به همکاری شدند.» بهگفته او، سازمانها، وزارتخانههای مختلفی ازجمله وزارت کشور، رفاه، کمیته امداد، بهزیستی، سازمان تأمین اجتماعی، هلالاحمر و سازمان زندانها ازجمله این شرکا هستند.
شناسایی 5هزار بیمار مبتلا به ایدز در تهران
دیروز این تنها وزارت بهداشت نبود که مراسمی با موضوع ایدز برگزار کرد. بهگزارش فارس، به مناسبت روز جهانی ایدز علی جواد موسوی، معاون دانشگاه علوم پزشکی ایران هم در نشستی خبری از شناسایی حدود 5هزار بیمار مبتلا به ایدز در تهران خبر داد و گفت که این آمار دقیق نیست. با این همه، خبر داد که قرار است در تهران برای انجام تست سریع ایدز، کلینیک سیار راهاندازی شود. به گفته او، یک کلینیک سیار نیز با تلاش این دانشگاه در تهران راهاندازی و تست سریع افراد جهت شناسایی مبتلایان به ایدز انجام میشود و افرادی که رفتارهای پرخطر داشتهاند، میتوانند به این کلینیکها مراجعه كرده و آگاهی یابند که آیا مبتلا به ایدز هستند یا خیر.