شهروند| وزیر امور خارجه ایران که برای شرکت در کمیسیون مشترک ایران و آفریقای جنوبی به این کشور سفر کرده است، روز گذشته در واکنش به اظهارات رکس تیلرسون، وزیر خارجه آمریکا گفت: جمهوری اسلامی ایران برخلاف آمریکا که منافع خود را در اختلاف و تفرقه میبیند، منافع خود را در همکاری و همراهی کشورهای منطقه میبیند.
رکس تیلرسون که اخیرا با سفر به منطقه تلاش میکند تا میان ایران و کشورهای عربی منطقه شکاف ایجاد کند. روز گذشته در کنفرانس مطبوعاتی مشترک با عادل الجبیر، همتای عربستانی خود شرکتهای بزرگ اروپایی را از سرمایهگذاری در بخشهایی از اقتصاد ایران برحذر کرده و گفت: «ما معتقدیم که تجارتکردن با سپاه پاسداران انقلاب اسلامی- حال هر شرکتی میخواهد باشد، چه اروپایی و چه غیراروپایی- ریسک بسیار بزرگی است». محمدجواد ظریف روز دوشنبه پس از پایان سیزدهمین نشست کمیسیون مشترک ایران و آفریقای جنوبی این مطلب را در پاسخ به سوالی در مورد اظهارات اخیر رکس تیلرسون وزیر امور خارجه آمریکا مبنی بر لزوم خروج نیروهای ایرانی و دیگر کشورها از عراق و همچنین سفر وزیر خارجه عراق به عربستان و تشکیل شورای هماهنگی روابط عربستان و عراق بیان کرد.
وزیر امور خارجه ایران تأکید کرد: همکاری و همراهی عراق با همسایگان عرب این کشور به هیچوجه برای منافع ایران مضر نیست بلکه ما آن را در جهت منافع خود ارزیابی میکنیم.
ظریف همچنین در مورد سخنان تیلرسون که خواسته است کسانی که در برابر داعش مقاومت کردند، به خانههای خود برگردند نیز، تأکید کرد: باید گفت آنها در خانههای خود هستند و منتظر دستور کسی هم نبوده و نخواهند بود.
وی ادامه داد: چراکه اگر تاکنون منتظر دستور تیلرسون و دولت آمریکا بودند، امروز ما داعش را در بغداد و اربیل داشتیم. وزیر امور خارجه تأکید کرد: خوشحالم که آنها هیچگاه به جز دستور مرجعیت، به دستور کسی دیگر گوش ندادند و از خانه و کاشانه خود دفاع کردند.
سخنان تیلرسون بعد از آن ایراد میشود که دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا اخیرا در سخنانی شدیداللحن، علیه توافق هستهای سخن گفت. از سوی دیگر اما رهبران کشورهای اروپایی در مواضعی مشابه اعلام کردهاند که توافق هستهای تاکنون موفق بوده و آنها به حمایت خود از این توافق ادامه خواهند داد. به نظر میرسد که دولت ترامپ در تلاش است تا به حفظ توافق هستهای فشار خود را بر برخی از نهادهای ایران نظیر سپاه پاسداران افزایش دهد. تیلرسون نیز در سفر خود به منطقه دقیقا به این نکته اشاره کرده و گفت: «ما امیدواریم که شرکتهای اروپایی و دیگر شرکتها در سراسر جهان، در تلاشهای آمریکا برای اعمالکردن برخی محدودیت بر سپاه پاسداران همکاری کنند». تیلرسون بدون اشاره مبارزه سپاه پاسداران با تروریستهای داعش در عراق و سوریه گفت: «سپاه پاسداران به بی ثباتی در منطقه دامن میزند و منطقه را رو به نابودی میبرد». تیلرسون همچنین سپاه را به دخالت در امور یمن و سوریه متهم کرد.
وزیر امور خارجه کشورمان گفت: مردم آمریکا و دنیا به زودی متوجه میشوند که چه خسارت عمدهای از نوع نگرش غلط آمریکا به کشورشان رسیده است.
اما به نظر میرسد که آمریکاییها دست به تحرکات جدیدی علیه سپاه در منطقه زدهاند. شبکه بلومبرگ با اشاره به سفر منطقهای وزیر امور خارجه آمریکا گزارش داد: اظهارات تیلرسون درباره تحریم سپاه پاسداران ایران تردیدهایی درباره سرمایهگذاری در این کشور را افزایش میدهد، این درحالی است که ایران بارها از اینکه از منافع اقتصادی مورد انتظار در برجام بهره نمیبرد، شکایت کرده است. تیلرسون که با هدف کمک به ایجاد یک ائتلاف علیه ایران میان عراق و پادشاهی سعودی به عربستان سفر کرد، از دولتهای این کشورها خواست تا به رژیم تحریمهای واشنگتن علیه سپاه پاسداران ایران بپیوندند.
وزیر امور خارجه آمریکا بهعنوان بخشی از تلاش دولت ترامپ برای جلب حمایت به منظور مقابله با ایران و جلوگیری از پرشدن خلأ در عراق پس از بیرونراندن داعش توسط ایران به منطقه سفر کرده است. بخشی از این اقدامات شامل کمک به تشکیل یک شورای جدید عراقی- سعودی است که به بازسازی عراق کمک خواهد کرد. اظهارات تیلرسون نشان میدهد که دولت آمریکا درحالی که کنارگذاشتن توافق هستهای را درحال حاضر رها کرده است، فشار اقتصادی بر ایران را با ابزارهای دیگر افزایش خواهد داد.
وزارت خزانهداری آمریکا پس از آنکه رئیسجمهوری کشور استراتژی جدیدش در قبال ایران را منتشر کرد، سپاه پاسداران را به دلیل حمایت از نیروهای سپاه قدس حامی تروریسم اعلام کرد. ایران بارها تأکید کرده است که از منافع اقتصادی مورد انتظار از رفع تحریمها، آنگونه که در توافق وعده داده شده، برخوردار نشده است و اظهارات تیلرسون تنها موجب تشدید این نگرانیها خواهد شد. این اظهارات تیلرسون همچنین با صحبتهای پیشین وی و دونالد ترامپ در روزهای اخیر که گفتهاند تجارت با ایران امن است، تناقض دارد. ترامپ در گفتوگو با شبکه فاکسنیوز اظهار کرد: به اروپاییها گفتم که به پول درآوردن (از ایران) ادامه دهید و نگران نباشید. ما در این مورد به شما احتیاج نداریم.
یک مقام ارشد وزارت امور خارجه آمریکا که خواست نامش فاش نشود، گفت که دولت میخواهد بین سرمایهگذاری در نهادهای وابسته به سپاه و آنهایی که ارتباطی با این گروه ندارند، تفاوت قایل شود.
عربستان و دیگر کشورهای عضو شورای همکاری خلیجفارس خود مشغول اقداماتی برای عقبراندن ایران در منطقه ازجمله در عراق هستند، جایی که اکثریت شیعه پس از سقوط صدام، دیکتاتور سابق این کشور در سال 2003 بر عراق تسلط سیاسی یافتهاند. وزیر امور خارجه آمریکا در ادامه سفر منطقهای خود به قطر رفته و قرار است پس از آن به پاکستان، هند و سوییس سفر کند.