الهه محمدی، شهروند| بالاخره تکلیف معلوم شد؛ تکلیف دو وزارتخانه بی‌وزیر. رئیس‌جمهوری همان‌طور که انتظارش می‌رفت، بعد از اعتراض‌های بعضی از نمایندگان مجلس به معرفی‌نکردن دو وزیر جامانده از دولت دوازدهم، دیروز در نامه‌ای دو سکاندار پیشنهادی‌اش را برای وزارتخانه‌های نیرو و علوم معرفی کرد تا در صورت رأی اعتماد مجلسی‌ها به این دونفر، قطار کابینه مسافرانش را کامل بشناسد. در نامه حسن روحانی که خطاب به علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی نوشته شده، آمده است؛ «احتراما، در اجرای اصل 133 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، به پیوست شرح حال و برنامه جناب آقای دکتر رضا اردکانیان و جناب آقای دکتر منصور غلامی برای اخذ رأی اعتماد به ترتیب برای وزارتخانه‌های نیرو و علوم، تحقیقات و فناوری به مجلس شورای اسلامی معرفی می‌شود.»
حالا بعد از گذشت دوماه از تشکیل دولت دوازدهم، آنطور که رنجبرزاده عضو هیأت‌رئیسه مجلس به تسنیم گفته؛ یکشنبه هفته آینده مجلس دهم وارد رأی اعتماد به این دو وزیر خواهد شد. دو گزینه‌ای که علاوه بر این، دیر به مجلس شورای اسلامی معرفی شده‌اند. پیش از این، با موافقت‌ها و مخالفت‌هایی هم روبه‌رو بودند.
سوابق 2 وزیر
منصور غلامی که دیروز به‌عنوان وزیر پیشنهادی علوم به مجلس معرفی شده، متولد سال 1332 در شهر همدان است. وی مدرک کارشناسی خود را در سال 1355 در رشته ترویج و آموزش کشاورزی از مدرسه عالی کشاورزی همدان دریافت کرده است. غلامی در سال 1364 مدرک کارشناسی‌ارشد خود را در رشته علوم باغبانی از دانشگاه تربیت مدرس اخذ و در سال 1374 دکترای علوم باغبانی خود را از دانشگاه آدلاید استرالیا دریافت کرد. ریاست دانشکده کشاورزی و معاونت اداری و مالی دانشگاه بوعلی‌سینا، عضویت در جهاد سازندگی همدان، مسئول اردوگاه روستایی این استان، سرپرست دانشکده کشاورزی شهرکرد وابسته به دانشگاه اصفهان و عضو جهاد دانشگاهی اصفهان از مسئولیت‌های وی محسوب می‌شود. همچنین راه‌اندازی و عضویت در بخش امور فرهنگی بنیاد امور مهاجرین جنگ تحمیلی در سال 59، عضویت و همکاری در جهاد دانشگاهی دانشگاه اصفهان از سال 60 تا 62، عضو انجمن اسلامی مدرسان دانشگاه‌های کشور از ابتدای تأسیس و عضو شورای مرکزی انجمن اسلامی دانشجویان ایرانی در آدلاید استرالیا در دوره تحصیل دکترا در کارنامه گزینه پیشنهادی وزیر علوم دیده می‌شود، اما رضا اردکانیان همان‌طور که از فامیلش پیداست، متولد استان یزد است. او در سال 1337 به دنیا آمده و مدرک کارشناسی خود را در رشته مهندسی عمران از دانشگاه صنعتی شریف (1362) و سپس مدرک کارشناسی‌ارشد در مهندسی منابع آب (1372) و دکترای خود در زمینه مدیریت منابع آب را از دانشگاه مک مستر کانادا (1376) اخذ کرده است.
فعالیت‌های اجرایی او در سطح ملی شامل خدمت در وزارت کشور به‌عنوان معاون وزیر در هماهنگی امور عمرانی (1368-1366) و در وزارت نیرو به‌عنوان معاون برنامه‌ریزی و امور اقتصادی (1369-1368)، قائم‌مقام وزیر نیرو (1380-1377) و معاون وزیر در امور آب (1384-1380) است. در دوره دوم فعالیت در وزارت نیرو به‌عنوان مدیرعامل و رئیس هیأت‌مدیره شرکت مدیریت منابع آب ایران، دست‌اندرکار مدیریت ساخت و بهره‌برداری از طرح‌های توسعه منابع آب و نیروگاه‌های برق آبی بود. فعالیت‌های اجرایی او در سطح بین‌المللی نیز شامل عضویت در هیأت‌رئیسه یونسکو- آی.اچ.پی (UNESCO-IHP) در پاریس (1381-1379) هیأت‌مدیره این نهاد در دلفت هلند (1386-1382)، هیأت‌مدیره انجمن بین‌المللی برق آبی در لندن (1385-1383) است. از دیگر فعالیت‌های او، تأسیس و اداره مرکز منطقه‌ای مدیریت آب شهری تحت پوشش یونسکو در تهران (1386-1381) است. در سال‌های 1386 تا 1394 اردکانیان به‌عنوان مدیر موسس برنامه دهه بین‌المللی آب سازمان ملل به میزبانی دانشگاه سازمان ملل، در شهر بن آلمان مشغول به کار بود؛ وی همچنین در فاصله سال‌های 1388 تا 1389 به‌عنوان سرپرست معاونت دانشگاه سازمان ملل در اروپا فعالیت کرد.او همچنین نایب‌رئیسی انجمن آبشناسی ایران و مدرس در دانشگاه شریف بوده و طرح‌ها و پروژه‌های مختلفی را به انجام رسانده است. اردکانیان در مدیریت مجامع مختلف علمی و تخصصی بین‌المللی مرتبط با آب ازجمله فرهنگستان بین‌المللی آب، شورای حکام موسسه آموزشی آب یونسکو، انستیتوی آب و محیط‌زیست دانشگاه ملل متحد فعالیت کرده و مسئولیت داشته است.
اما و اگرهای غلامی
چند روز پیش بود که احتمال معرفی غلامی به‌عنوان وزیر علوم بر سر زبان‌ها افتاد و همین احتمال کافی بود تا واکنش‌های گسترده‌ای نسبت به این موضوع صورت بگیرد تا جایی که بعضی از کاربران فضای مجازی و فعالان دانشجویی این گزینه را انتخاب درستی ندانستند و وزارت غلامی را ادامه دوران امنیتی گذشته، سنگ‌اندازی در راه فعالان دانشجویی، کاهلی و بی‌عملی و عدم تحقق وعده‌های دولت (مانند بازگشت دانشجویان ستاره‌دار به تحصیل) می‌دانستند. تا جایی که دیروز بعد از انتشار نامه معرفی غلامی به‌عنوان وزیر پیشنهادی از سوی حسن روحانی، ۱۴۲ تشکل دانشجویی از دانشگاه‌های سراسر کشور در نامه‌ای که در اختیار «شهروند» قرار دادند، درباره این گزینه احتمالی هشدار دادند.
اما بعضی از اعضای فراکسیون امید از نمایندگانی بودند که نسبت به معرفی غلامی به‌عنوان وزیر علوم اما و اگرهایی داشتند، اما و اگرهایی که بعضی از فعالان سیاسی هم بر آن تأکید کرده و می‌گفتند؛ منصور غلامی بیشتر از آنکه اصلاح‌طلب باشد، سابقه اصولگرایی و حتی عضویت در جبهه پایداری دارد و این موضوع با وعده‌های رئیس‌جمهوری سازگار نیست. این انتقادات ادامه داشت تا این‌که دو روز پیش محمود صادقی عضو این فراکسیون از جلسه‌ای در دفتر عارف به همراه فاطمه سعیدی و جلال میرزایی نمایندگان اصلاح‌طلب تهران با منصور غلامی خبر داد. صادقی بعد درباره این جلسه گفت که با وجود آنکه غلامی گزینه ایده‌آلی نیست، در شرایط فعلی که عملا به بن‌بست رسیده‌ایم و حدود ۱۰ تا ۱۲نفر از گزینه‌ها، هرکدام به دلیلی خط خوردند، چاره‌ای جز حمایت از همین گزینه حداقلی نداریم. او درمجموع پاسخ‌های صریح و شفاف این وزیر پیشنهادی را به انبوه انتقادات، قانع‌کننده دانست و در حساب کاربری‌اش در توییتر نوشت: «امروز در جلسه با دکتر غلامی گزینه پیشنهادی وزارت علوم انتقادها را صریح و بی‌پرده بیان کردیم. پاسخ‌هایش مستدل، منصفانه و متقاعدکننده بود.»
وزیر نیرو آری، وزیر علوم نه!
هرچند منصور غلامی در گفت‌وگویی که دیروز با «شهروند» انجام داد، انتقادات تشکل‌های دانشجویی از خودش را رد کرد و گفت که نمایندگانِ مذاکره‌کننده با او هم پذیرفته‌اند که این انتقادات درست نیست، اما بهرام پارسایی، سخنگوی فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی انتقادات از غلامی را به جا می‌داند و در گفت‌وگو با «شهروند» با بیان این‌که بعد از تأخیر دوماهه‌ای که برای معرفی گزینه وزارت علوم وجود داشت، انتظار افکار عمومی و نمایندگان به ویژه فراکسیون امید و جامعه دانشگاهی این بود که وزیری توانمند در این حوزه معرفی شود و اما و اگری در آن نباشد، می‌گوید: «من احساس می‌کنم با معرفی آقای غلامی این انتظارات برآورده نشده است.» او ادامه می‌دهد: «آقای اردکانیان سابقه خوبی در سطح بین‌المللی در زمینه آب انجام داده است و می‌تواند وزیر موفقی باشد. منتهی در بخش وزارت علوم ما انسان‌های قدر، توانمند و در سطح وزارت داریم. البته آقای غلامی شخص محترم و شریفی هستند اما لِول این وزارتخانه متفاوت است.» سخنگوی فراکسیون امید با بیان این‌که، این فراکسیون به صورت مصداقی با رئیس‌جمهوری در این زمینه وارد گفت‌وگو نشده است، ادامه می‌دهد: «ما قبلا گفته بودیم که معرفی وزیر مناسب می‌تواند تأمین‌کننده وعده‌های رئیس‌جمهوری به 24میلیون نفری باشد که می‌خواستند دیگر به عقب برنگردند و به ایشان رأی دادند. دولت باید براساس این شاخص‌ها، وزرایش را به مجلس معرفی کند و به نظر من با معرفی وزیر علوم به مجلس این شاخص‌ها رعایت نشده است. انتظار می‌رفت که رئیس‌جمهوری با معرفی گزینه مناسب برای وزیر علوم نگرانی‌های موجود در جامعه را برطرف کند. آقای فرهادی گزینه‌ای بود که هم سابقه وزارت داشت و هم انسان توانمندی در حوزه وزارت علوم بود، اما ایشان به‌عنوان وزیر علوم معرفی نشد.»
مسیر هموارتر اردکانیان
اگر حساسیت‌ها در حوزه آب یکی از دلایل عدم رأی اعتماد نمایندگان به منصور بی‌طرف به‌عنوان وزیر نیرو در مردادماه بود، به نظر رضا اردکانیان با توجه به سابقه معاونتش در امور آب در سال‌های 80 تا 84 و سوابق بین‌المللی‌اش در این زمینه با مخالفت خاصی از سوی نمایندگان مجلس در این زمینه مواجه نخواهد شد. هرچند اردکانیان پیش از معرفی بی‌طرف، از گزینه‌های اصلی تصدی وزارت نیرو بود اما برخی حواشی درمورد وضع تابعیت این مدیر اصلاح‌طلب و همچنین نزدیکی او به رئیس دولت اصلاحات پیش از این روند معرفی‌اش را با مشکلات مقطعی روبه‌رو کرد اما آنطور که بهرام پارسایی هم گفته، به نظر مسیر رأی اعتماد به او هموارتر از وزیر علوم خواهد بود؛ «تخصص، توان و تجربه آقای اردکانیان آن‌قدر هست که قابل دفاع باشد. به نظر من اردکانیان از مجلس رأی اعتماد خواهد گرفت اما آقای روحانی می‌تواند گزینه‌های بهتری را برای وزارت علوم معرفی کند و من حدس می‌زنم که منصور غلامی رأی اعتماد نمی‌آورد.»