شهروند | قاچاق فیلم‌های سینمایی، مدت‌هاست که به معضل حل نشدنی سینمای ایران تبدیل شده و بارها سینماگران را بر آشفته تا برای دست یافتن به حقوق معنوی و مادی خودشان دست به طرح شکایت بزنند. قاچاقی که آن‌قدر ابعاد گسترده‌ای دارد که واقعا رسیدگی به همه آنها نیازمند همکاری و همیاری هر چه بیشتر نیروی انتظامی و سینماگران با همدیگر است. از نمایش غیرقانونی فیلم‌ها در اماکن عمومی و وسایل حمل و نقلی نظیر قطار، اتوبوس و. . . گرفته، تا پخش مکرر این فیلم‌ها در شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی زبان، کپی غیرقانونی این فیلم‌ها در بعضی از مراکز تهیه فیلم که به قیمتی نازل‌تر به فروش می‌رسد و سایت‌های غیرقانونی که کپی رایگان فیلم‌ها را برای دانلود در دسترس همگان قرار می‌دهند. همگی از معضلات فیلمسازانی است که سرمایه مادی و معنوی خودشان را در اختیار ساخت فیلم قرار دادند و حالا حاصل زحماتشان به راحتی به تاراج می‌رود و کسی جلو‌دار این معضلات نیست. همین چند ماه پیش بود که فیلم«خط ویژه» مصطفی کیایی یک روز قبل از انتشار در شبکه نمایش خانگی بر روی سایت‌ها قرار گرفت. حتی کار به جایی رسیده که قسمت اول «ابله»، سریال جدید کمال تبریزی هنوز منتشر نشده، قاچاق شده و بر روی اینترنت قرار گرفته است. حالا 50 سینماگر همچون رخشان بنی‌اعتماد، داریوش مهرجویی، جهانگیر کوثری، مجید مجیدی، رضا میرکریمی و. . . گرد هم جمع شده‌اند و از 20 شبکه ماهواره‌ای برای قاچاق فیلم‌هایشان شکایت کرده اند.
عادل مقدس، یکی از وکلای سینماگران که علیه شبکه‌های ماهواره‌ای طرح شکایت کرده، در گفت وگو با ایلنا با بیان این‌که از‌سال 90 درحال جمع آوری مدارک و اطلاعات برای این پرونده است، گفت: «پخش بدون اجازه و غیرقانونی فیلم‌های سینمایی ایرانی از‌سال ۸۷ در شبکه‌های ماهواره‌ای بسیار زیاد شده بود. به همین دلیل ما بعداز جمع‌آوری اطلاعات تصمیم گرفتیم شکایتی را در دادسرای فرهنگ و رسانه مطرح کنیم که مطابق ماده ۲۳ قانون حقوق مولفان و مصنفان و سرقت آثار سینمایی این شکایت مطرح شد زیرا این آثار بدون اجازه صاحبان اصلی از این شبکه‌ها پخش شده و بارها نیز این کار را کردند.»
او با تأکید بر این‌که از ۲۰ شبکه ماهواره‌ای و یک سایت اینترنتی خارج از ایران شکایت کردیم، بیان کرد: «بیشتر این شبکه‌ها خارج از کشور هستند. البته تعدادی از آنها در کشور نمایندگی داشتند و تعدادی هم ظاهرا مجوز گرفته بودند اما دو شبکه پخش كننده غیرمجاز آثار سینمایی در داخل ایران شناسایی شده است. درنهایت در دادسرای فرهنگ و رسانه طرح شکایت شد و پس از قرار مجرمیت و كیفرخواست برای آن دو شبكه پرونده به شعبه ۱۰۵۷ کارکنان دولت ارجاع داده شد و ۲۶ مهر ماه در شعبه ۱۰۵۷ جلسه رسیدگی برگزار شد. » مقدس در ادامه افزود: «یکی از متهمان در دادگاه حاضر نشد. وکیل دیگر متهم در دادگاه حاضر شد و دادگاه هم با نیاز به تحقیقات و نواقصی كه در پرونده احساس می‌كرد استعلاماتی را از مراجع ذی‌ربط خواسته است. پس از رفع این نواقص و استعلامات تصمیم نهایی گرفته خواهد شد. »
او با اشاره به این‌که بیش از ۵۰ سینماگر در این پرونده جزو شکات هستند، گفت: « سینماگرانی همچون رخشان بنی‌اعتماد، داریوش مهرجویی، جهانگیر کوثری، مجید مجیدی، رضا میرکریمی، کامبوزیا پرتوی، مهناز افضلی، حسن پورشیرازی و مجتبی میرطهماسب،مجید برزگر وناصر صفاریان شکایت کرده‌اند. ما ابتدا چندین جلسه با آنها در خانه سینما برگزار کردیم و بعد قرار شد رخشان بنی‌اعتماد نماینده کارگردانان سینمای بلند، فرشته طائر‌پور نماینده تهیه‌کنندگان، کتایون شهابی نماینده پخش‌کنندگان، مجتبی میرطهماسب نماینده مستندسازان و مجید برزگر نماینده فیلمسازان فیلم کوتاه باشند تا پرونده به شكل راحت‌تری پیگیری شود وامكان دسترسی به موكلین راحت‌تر باشد. درغیر این صورت امکان حضور تمام این ۵۰ نفر در دادسرا و دادگاه و طریقه ارتباط با آنها سخت می‌شد و شاید این امكان وجود نداشت. » البته چندی پیش با شروع ایام عزاداری ماه محرم و همزمان با آغاز مرحله دوم مبارزه با عرضه کپی غیرمجاز محصولات نمایش خانگی و کنترل سطح عرضه اینگونه آثار، سومین بخش مشارکتی این طرح با حضور و حمایت ستاد صیانت از محصولات فرهنگی و هنری، پلیس امنیت و اتحادیه شرکت‌های ویدیو رسانه ایران، روزهای شنبه و یکشنبه چهارم و پنجم آبان ماه امسال با حضور تعدادی از اعضای اتحادیه و بازرسان ستاد حمایت و صیانت از آثار فرهنگی – هنری وزارت ارشاد، انجام و مقادیر زیادی کپی غیرمجاز نزدیک به سی فیلم سینمایی ایرانی و بازی رایانه‌ای جمع آوری شد. اما به نظر می‌رسد این فعالیت‌ها به تنهایی کافی نیست و مشکل قاچاق سینمای ایران به راه‌حل‌های بنیادی‌تر و کلی‌تری نیاز دارد.