همدان که به شهر اطلسیها شهرت دارد و از مناطق مستعد برای فعالیت گلخانههای گلهای زینتی است به دلیل وجود مشکلاتی از توسعه حرفه پرورش گلهای زینتی عقب مانده بهطوری که استان همدان رتبه هفدهم تولید گل وگیاه کشور را داراست و تنها یکدرصد تولید ایران را به خود اختصاص داده است.
به گزارش مهر، سرزمین ایران دارای موهبتی خدادادی است و آفتاب درخشان، خاک مرغوب، آب و هوای مختلف کوهستانی، کویری و ساحلی آن و از همه مهمتر ذوق ورزی مردم هنرمندش موجب توسعه تولید گل و گیاه است.
سرانه مصرف سالانه گل در کشورهای اروپایی 130 تا 140 شاخه است درحالیکه متناسب با تولید کشور به هر ایرانی 32 گل شاخه بریده میرسد و سرانه مصرف گل در ایران فقط هفت شاخه است.
اما در همین زمینه استان همدان با توجه به داشتن اقلیم مناسب برای تولید گلهای زینتی میتواند به یکی از استانهای شاخص در این زمینه تبدیل شود اما متاسفانه به علت عدم حمایت دستگاههای ذیربط در این زمینه از جایگاه خوبی در کشور برخوردار نیست.
در همین خصوص کارشناس باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان همدان گفت: پایین بودن میزان درآمد مردم، تلقی شدن گل بهعنوان یک کالای لوکس، عدم نهادینه شدن فرهنگ مصرف گل در جامعه، بالا بودن قیمت گل وغیره از دلایل اصلی پایین بودن مصرف گل است.
بهروز فروزانفر اظهار داشت: سالانه دومیلیارد و 300میلیون شاخه گل در ایران تولید میشود که تنها یک سوم آن توسط گلفروشیها جذب و دو سوم باقیمانده به حداقل قیمت به دستفروشان چهارراهی فروخته میشود و یا به صورت ضایعات از بین میرود.
وی با بیان اینکه ژاپن، آمریکا و هلند از مهمترین تولیدکنندکان گل و گیاه جهان هستند و 80 کشور جهان نیز در فهرست صادرکنندگان بزرگ گل قرار دارند، گفت: یکی از شاخصههای اصلی توسعه گل و گیاه، ایجاد راهکارهای مناسب برای بسته بندی، نقل و انتقال و صادرات آن است و با توجه به ویژگیهای منحصربهفرد گل وگیاه که دارای ظرافت و لطافت کمنظیری است و نگهداری آن شرایط ویژهای را طلب میکند گلها به چهار دسته شاخه بریده، آپارتمانی، فصلی، نشائی و درخت و درختچههای زینتی تقسیم میشوند.
وی ادامه داد: سنتی بودن واحدهای تولیدی یکی از عمدهترین مشکلات تولید گل است که اگر گلخانههای چوبی و فاقد استاندارد به گلخانههای فلزی تبدیل شوند، تولید گل از نظر کیفی و عملکرد مقرون به صرفهتر خواهد بود و با تبدیل گلخانههای چوبی به فلزی میزان گل تولیدی چهار تا پنج برابر افزایش خواهد یافت.
فروزانفر پایین بودن دانش فنی تولید را از دیگر مشکلات گل کاران عنوان کرد و گفت: متأسفانه علیرغم سابقه طولانی تولید گل، دانش فنی موجود به روز نیست و افرادی که در این زمینه فعالیت دارند معمولا از سواد دانشگاهی مناسب برخوردار نیستند و اطلاعاتشان تنها محدود به تجربه عملی است.
وی با بیان اینکه سطوح زیر کشت گل در جهان 380هزار هکتار میباشد که ایران یک و 25 صدمدرصد از این میزان را به خود اختصاص داده است، گفت: استان همدان رتبه هفدهم تولید گل وگیاه کشور را داراست و یکدرصد تولید ایران را به خود اختصاص داده است.
فروزانفر با بیان اینکه رشد سریع اقتصادی و فرهنگی، رشد جمعیت، دست یابی به امنیت غذایی، محدودیت آب و خاک، نیاز جامعه به مواد غذایی، وجود بازارهای بزرگ مصرف و علاقه مندی به تولید محصولات خارج از فصل در سالهای اخیر موجب توسعه کشت محصولات گلخانهای شده است، گفت: سطح کنونی گلخانههای استان همدان افزون بر 76 هکتار است که حاصل تلاش 10 ساله سازمان جهاد کشاورزی استان همدان است.
وی گفت: این سطح جایگزین بیش از 680 هکتار کشت فضای باز شده است و با بهرهگیری از روشهای نوین آبیاری در گلخانهها علاوه بر صرفهجویی 90درصدی در زمین، میزان مصرف آب را نیز تا یک دهم پایین آورده است.
فروزانفر با بیان اینکه مجموع صرفه جویی سالانه مصرف آب گلخانههای کنونی افزون بر 10میلیون متر مکعب یا معادل برداشت سالیانه 21 حلقه چاه با 30 لیتر در ثانیه برداشت است، گفت: در صورتی که سطح گلخانههای استان همدان به 300 هکتار برسد بیشتر از حجم سد اکباتان صرفهجویی در مصرف آّب اتفاق خواهد افتاد.
وی با اشاره به آماری از سال 91 تاکنون در استان همدان گفت: درخصوص سطح و تولید گلهای شاخه بریده گلخانهای دوهزار و 976 متر مربع از سطح گلخانهها که از نوع گلخانههای فلزی - پلاستیکی است، زیر کشت گل رز شاخه بریده است که میزان تولید شاخه گل رز در این گلخانهها 240هزار شاخه در سال و تمام این سطوح، سطح گلخانهای هیدروپونیک است.
کارشناس باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان همدان افزود: 200 متر مربع از سطح گلخانههای فلزی و شیشهای زیر کشت گل داوودی شاخه بریده است و میزان تولید در این گلخانهها دوهزار شاخه است و 500 متر مربع از سطوح گلخانهای چوبی به کشت سایر گلهای شاخه بریده تعلق دارد که میزان تولید سالانه آن هفتهزار و 500 عدد شاخه است.
فروزانفر افزود: در مجموع از ششهزار و 625 متر مربع جمع کل سطوح گلخانه ای، سههزار و 176 متر مربع به گلخانههای فلزی- پلاستیکی و 500 متر مربع به گلخانههای چوبی تعلق دارد و تنها دوهزار و 976متر مربع از سطوح دارای سطح گلخانهای هیدروپونیک است و میزان تولید سالیانه از تمام این سطوح 249هزار و 500 عدد شاخه گل در استان است.
وی درخصوص سطح و تولید گیاهان آپارتمانی نیز گفت: طبق آمار 500 متر مربع از سطوح گلخانهای که از نوع گلخانه فلزی- پلاستیکی است به گیاه آپارتمانی دیفن باخیا تعلق دارد که میزان تولید این گیاه به پنج هزارعدد گلدان درسال رسیده است.
کارشناس باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان همدان گفت: 200 متر مربع از سطوح گلخانهای و از نوع گلخانه فلزی- پلاستیکی نیز زیر کشت گیاه آپارتمانی پتوس است و میزان تولید این گیاه سالانه دوهزار عدد گلدان است.
وی یادآور شد: از مجموع سطوح گلخانهای فلزی- پلاستیکی 125 متر مربع به گیاه آپارتمانی یوکا، 750 متر مربع به گیاه آپارتمانی فیکوس، 200 متر مربع به گیاه شفلرا، 500 متر مربع به گیاه آگلونما، 420 متر مربع به گیاه کاکتوس، 20 متر مربع به گیاه سیکاس و 50 متر مربع به گیاه کاج مطبق تعلق دارد که میزان تولید این گیاهان آپارتمانی 600 عدد گلدان برای گیاه یوکا، سههزار عدد گلدان برای گیاه فیکوس، دوهزار عدد گلدان برای گیاه شفلرا، پنجهزار عدد گلدان برای گیاه آگلونما، 350هزار عدد گلدان برای گیاه کاکتوس، 200 عدد گلدان برای گیاه سیکاس و 200عدد گلدان برای گیاه کاج مطبق درسال است.
وی گفت: سایر گیاهان آپارتمانی نیز مساحتی به سطح 500 متر مربع گلخانه چوبی و 170 متر مربع گلخانه فلزی- پلاستیکی را به خود اختصاص دادهاند که سالانه به میزان 9هزار و 200 عدد گلدان گل آپارتمانی تولید میکنند.
وی گفت: در مجموع از مساحتی به اندازه دوهزار و 935 متر مربع گلخانه فلزی- پلاستیکی و 500 متر مربع گلخانه چوبی سالانه حدود 377هزار و 200 عدد گلدان گل آپارتمانی در استان همدان تولید میشود
وی همچنین به بیان برنامههای در دست اقدام پرداخت و گفت: انجام مطالعات امکان سنجی و امکان پذیری اجرایی و مکانیابی احداث گلخانههای تجاری کم وسعت در اراضی پایاب چاههای آب کشاورزی در استان همدان ازجمله طرحهایی است که مدنظر قرار گرفته است.
وی گفت: این طرح با در نظر داشتن شرایط بیرونی بخش کشاورزی در کشور و شرایط درونی در استان همدان و با توجه به وجود بیش از ششهزار حلقه چاه آب کشاورزی درحال بهرهبرداری دارای پروانه بهرهبرداری، استمرار خشکسالی در استان و با هدف ارتقای پایداری تولید و افزایش درآمد در نزد بهرهبرداران کشاورزی دارای منبع آب چاه کشاورزی و ارتقای بهرهوری از آب چاه کشاورزی و بالاخره ایجاد اشتغال برای جوانان پیشنهاد شده است.
گلخانه دار تولید گلهای زینتی در همدان نیز عمده مشکل تولید کنندگان گلهای زینتی و فروشندگان در استان را نداشتن بازار فروش دانست و ابراز داشت: مشکلات فراوانی در بحث فروش گلهای زینتی وجود دارد که یکی از آنها بالا بودن هزینههاست که در نتیجه موجب بالا رفتن قیمت گل میشود.
محسن یاوری با بیان اینکه گلهای هوای آزاد مانند اطلسی، شمعدانی، بنفشه، جعفری، شب بو و غیره برای شهرداری تولید میکنم، ادامه داد: با توجه به سرمای هوای همدان تلاش میشود نسبت به تولید گلهایی اقدام کنیم که در برابر سرما مقاوم هستند و اگر مشکلی در سوخت رسانی به گلخانه ایجاد شد مشکلی نداشته باشیم.
با این تفاسیر پرواضح است که گل و گیاه موجب نشاط و شادابی در بین مردم جامعه میشود و باید فرهنگ استفاده از گل در خانهها دوباره احیا شود که در این راستا باید از تولیدکنندگان گلهای زینتی حمایت شود تا بتوانند گل مورد نیاز داخل کشور را تأمین کنند و حتی بهعنوان یک تجارت پر سود از آن استفاده کنند ضمن اینکه میطلبد تا دستگاههای فرهنگی نیز برای احیای فرهنگ استفاده از گل در بین مردم کوششهای لازم را انجام دهند.