محمد سرابی روزنامه‌نگار

اگر سرکوب و کشتار مسلمانان میانمار همین‌طور ادامه پیدا کند، در درازمدت نه‌تنها گرایش به تروریسم را کم نمی‌کند، بلکه آن را تقویت خواهد کرد. تروریست‌هایی مانند داعش و گروه‌های مشابه آن از همین سرکوب بهر‌ه‌برداری می‌کنند. اگر در جای دیگری از دنیا نیاز به نظریه‌پردازی و ساخت ایدئولوژی دینی برای تشویق به کشتن دیگران باشد، در میانمار زمینه برای تربیت تروریست کاملا مساعد است. بودایی‌ها مردم مسلمان را کشته‌ و نفرت مذهبی به راه انداخته‌اند؛ حالا تنها چند مُبلغ جهادی و مقداری کمربند انفجاری لازم است.داعش امروز در عراق و سوریه شکست نظامی خورده است و اگر پیشروی ارتش‌های این دو کشور و حمایت دولت‌های خارجی از آنها ادامه داشته باشد تا مدتی دیگر سلطه دولت اسلامی عراق و شام در این قسمت از خاورمیانه از بین خواهد رفت. البته داعش به‌عنوان یک تشکیلات بزرگ تروریستی باقی می‌ماند و سعی می‌کند جای پای دیگری در کشور‌های اسلامی پیدا کند. تلاش نیروی‌های وابسته به داعش برای اشغال شهر‌های کوچک و استان‌های سخت‌گذر در افغانستان به همین دلیل است. شمال آفریقا مانند لیبی هم محل دیگری برای شکل‌گیری مجدد داعش است اما سه ماه قبل خبر رسید که این تروریست‌ها در سوی دیگر آسیا توانسته‌اند تحرک نظامی بزرگی به راه بیندازند. پیکارجویان متحد با دولت اسلامی عراق و شام در فیلیپین شهر ماراوی و منطقه اطراف آن را اشغال کردند و مدتی طول کشید تا ارتش توانست دوباره آن را باز پس بگیرد. داعش برای این کار از شبه‌نظامیان محلی و همین‌طور نیرو‌های اعزامی از دیگر کشور‌های مسلمان مثل اندونزی و مالزی استفاده کرد. البته مشخص بود که این عملیات نتیجه زیادی نخواهد داشت؛ زیرا فیلیپین با این شرایط چندان استراتژیک محسوب نمی‌شد اما نمادی از قدرت‌نمایی داعش در جنوب شرقی آسیا بود.5 سال قبل هم ایالت راخین میانمار (برمه) صحنه درگیری بود که در آن بودایی‌های افراطی به مسلمان‌های روهینگیا حمله کرده بودند؛ اما وسعت سرکوب به اندازه امروز نبود. آن موقع ادعایی درباره این‌که گرایش‌های افراطی در بین مسلمان‌ها وجود دارد یا آنها با گروه‌های جهادی ارتباط دارند، چندان مطرح نشده بود و انگیزه حمله‌ها اختلاف مذهبی بود. اختلافی که برخی راهبان بودایی آن را به شکل یک جنبش عمومی تقویت می‌کردند. امسال دولت میانمار به این گروه قومی برچسب تروریستی هم زده است در حالی ‌که مدارک چندانی درباره آن منتشر نشده است. احتمالا سیاستمداران میانمار و مخصوصا فرماندهان ارتش تا کنون به شکل جدی با گروه‌های تروریستی جهادی روبه‌رو نشده‌اند در این‌صورت به اقلیت آواره و ناتوان این کشور اتهام تروریسم نمی‌زدند. حالا از بین همین جامعه آوارگان جوان‌هایی هستند که به دلیل تحمل خشونت مذهبی آماده انتقام‌گرفتن شوند. اگر تصاویر مردم روهینگیا که اکنون مجبور به مهاجرت شده‌اند را با تصاویر 5‌ سال قبل مقایسه کنید، تفاوت‌های اندکی را خواهید دید. مانند این‌که ظاهر و لباس‌های بعضی از زنان و مردان شبیه به مردم خاورمیانه شده است. همین می‌تواند نمادی ظاهری از فراهم‌شدن راه ارتباط با مرکز‌های بنیادگرایی باشد. مردان لاغراندام روهینگیا بدون سلاح و درمانده هستند ولی می‌توانند طعمه افراطی‌گری قرار بگیرند.ارتش میانمار اکنون با اشتیاق در حال سرکوب غیرنظامیان و آتش‌زدن روستا‌هایی است که نمی‌توانند از خود دفاع کنند. ظاهرا بخش قابل‌ توجهی از مردم بودایی میانمار از این کار حمایت می‌کنند؛ اما مدتی بعد، وقتی که تروریست‌های انتحاری شروع به منفجرکردن خودشان در مکان‌های پرجمعیت شهر‌های بزرگ این کشور کنند، کار زیادی از ارتش برنخواهد آمد.