شهروند| با در نظر گرفتن منطق و کنار گذاشتن مصلحتاندیشیهایی که فقط مشکلات را بیشتر کرد، بدون تعارف باید بنویسیم که مسائل غیر قابل باور در فوتبال ایران به قدری زیاد است که بهترین کارگردانهای سینما و تلویزیون میتوانند سریالی پربیننده و پر از حرف و ناگفتهها با آن بسازند. فوتبال ایران پر از چالههای عمیق فرهنگی و آموزشی و اخلاقی است که این روزها با انتشار اخبار تکاندهنده پیرامون رواج مصرف ترامادول این بدبختیها تکمیل شده است. در این میان شاید نوشتن درباره این پدیده تلخ برای رسانهها و خواندن آن برای هواداران فوتبال جذاب و پرسروصدا و جنجالی باشد، اما در حقیقت حکایت از یک فاجعه تاسفبرانگیز دارد که ستونهای اخلاقی و فرهنگی فوتبال ایران را با لرزشی بیسابقه روبهرو کرده است.
درباره ترامادول
«ترامادول چیست؟» وقتی این عبارت را در اینترنت جستوجو کنید، دنیايی از اطلاعات پزشکی درباره این قرص به شما داده خواهد شد. اگر علم پزشکی داشته باشید که به صورت کامل درباره آن خواهید فهمید اما در غیر این صورت تا همین حد اطلاعات کسب میکنید که يك داروي مسكن شبيه ترياك است. عمده مصرف اين دارو در پزشكي براي كاهش دردهاي مفصلي، جراحي، زايمان با ميزان درد متوسط تا شديد است و از اين جهت ضعيفتر از مسکنهای شناختهشدهای چون مورفين و پتدين و قويتر از مسكنهايي نظير بروفن و استامينوفن است؛ اما نکته بسیار مهم اینجاست که پزشکان و متخصصان همواره اعلام کردهاند مصرف این دارو بیش از دو هفته مجاز نیست؛ دلیلش هم این است که باعث وابستگی دارویی و اعتیاد خواهد شد.
چرا فوتبالیستها
از ترامادول استفاده میکنند؟
ترامادول خیلی مواقع اما باعث میشود که آدمها از دنیای معمولی هم فاصله بگیرند. درباره علت مصرف این قرص در بین افراد زیادی از جامعه میتوان مثالهای بسیار زیادی نوشت. منتهی طبق اعلام رسمی مرکز فوق تخصصی پزشکی فیفا در ایران یکی از عمده دلایل مصرف ترامادول رفع مشکلات جنسی مسائل مربوط به این حوزه است. متاسفانه بسیاری از فوتبالیستها که معمولا زندگی شخصی پرحاشیهای را پشت سر میگذارند، برای روابط شخصی خود از ترامادول استفاده میکنند و متاسفانه در دو سال گذشته بارها و بارها افشاگریهایی پیرامون زیادشدن مراجعه ورزشکاران بهویژه فوتبالیستها به استفاده از این قرص در رسانهها انجام شده است.
عوارض وحشتناک
از اعتیاد تا تشنج و مرگ!
فوتبالیستهایی که به خاطر مسائل شخصی که به آن اشاره شد از ترامادول استفاده میکنند، عمدتا از عوارض شدید استفاده از این قرص بدون تجویز پزشک آشنايی ندارند. استفاده بیش از حد از ترامادول در سادهترین حالت باعث اعتیاد و درنهایت رویآوردن به مواد مخدر دیگر میشود. از دیگر تاثیرهای بد این دارو روی بدن هم میتوان به اختلالهای شدید در سيستمهاي تنفسي، كليه و كبد، خستگي و ضعف عمومي، گشادشدن رگها و بالارفتن غیر منطقی جریان خون، اختلالات تعادلی، حالات عصبی، به هم ریختن سیستم خواب، بیاشتهایی و... اشاره کرد. با وجود هشدارهای مکرر مسئولان و توضیح اینکه عرضه ترامادول بدون نسخه مجاز نیست، تهیه این دارو از خریدن یک خودکار ساده هم برای مردم راحتتر است. ترامادول مثل آبخوردن در دسترس است و قیمت بسیار پایینی هم دارد و به همین دلیل به قرص محبوب بین جوانها و فوتبالیستها تبدیل شده است.
کمیته اخلاق قرار بود ورود کند اما...
چیزی حدود دو سال قبل گزارشهای تکاندهندهای درباره مصرف داروهای روانگردان بین فوتبالیستها به کمیته اخلاق فدراسیون فوتبال ارایه شده بود که برخی از مسئولان بعد از انجام تحقیقات مفصل، به حقایقی تکاندهنده از رواج استفاده از آن بین فوتبالیستها رسیده بودند. مسئولان کمیته اخلاق به دنبال طراحی مکانیزمی برای جلوگیری از این پدیده شوم بودند که به خاطر محرومیت آنالیزور تیمملی و مخالفت کیروش، علی کفاشیان، رئیس وقت فدراسیون حکم کمیته اخلاق را وتو کرد و تمام اعضای این کمیته از سمت خود استعفا كردند تا پرونده ترامادول و فوتبال به فراموشی سپرده شود.
نوروزی: نمیتوانیم کاری
جز اطلاعرسانی انجام دهیم
استفاده بیرویه از مصرف مواد مخدر و قرصهای روانگردان عوارض منتهی به مرگ هم برای ورزشکاران داشته است و ترامادول نیز یکی از همین داروهایی است که میتواند خطر مرگ را برای مصرفکننده به دنبال داشته باشد. دکتر غلامرضا نوروزی، رئیس فدراسیون پزشکی ورزشی و دبیر کل ستاد مبارزه با دوپینگ درباره رواج ترامادول در بین فوتبالیستها به «شهروند» گفت: «درست است که ترامادول دارویی خطرناک است ولی ما نمیتوانیم برخورد قانونی با مصرفکنندههای ورزشی داشته باشیم. ترامادول مثل سیگار و قلیان مضر است و حتی عوارض وحشتناکتری دارد. اما همانطور که کشیدن سیگار و قلیان در جامعه جرم نیست، مصرف ترامادول هم جرم نخواهد بود. شما وقتی به گزارش اورژانسها مراجعه کنید، خواهید فهمید که تشنجهای خطرناک که در بعضی مواقع منتهی به مرگ هم میشود، بهخاطر مصرف ترامادول و البته برخی شرایط خاص دیگر بوده است. ترامادول البته دوپینگ هم به حساب نمیآید و در بین داروهای ممنوعه مورد نظر آژانس جهانی مبارزه با دوپینگ هم نیست. به همین دلیل ما فقط میتوانیم به خاطر عوارض وحشتناک و برگشتناپذیری که دارد مدام اطلاعرسانی داشته باشیم.»
رئیس فدراسیون پزشکی ورزشی در ادامه پیرامون علت بیشتر شدن مصرف ترامادول بین ورزشکاران هم گفت: «به خیلی از مسائل نمیتوانیم ورود کنیم چون جنبه بدآموزی و تبلیغ هم میتواند داشته باشد. اما در کل سر بسته باید اشاره کنم که بسیاری از افراد و شاید ورزشکاران به خاطر روابط جنسی از این قرص استفاده میکنند که آنها هم فقط به اثرات استفاده این دارو و برای هدفی که دارند، فکر میکنند نه عوارض خطرناکی که سلامتی آنها را به شکلی ویژه به خطر میاندازد.»
بخشنامه مهم فدراسیون پزشکی ورزشی
همانطور که رئیس فدراسیون پزشکی ورزشی اشاره میکند، فعلا هیچ قانون مشخصی برای ممنوع بودن استفاده از ترامادول وجود ندارد. به همین ترتیب فوتبالیستها هم بدون مشکل از آن استفاده میکنند. نکته قابل تامل اینجاست که در آزمایشهای ابتدای فصل و تستهای پزشکی در طول فصل، استفاده از این دارو زیاد مورد توجه نیست و تشخیص آن فقط برای آنهایی صورت میگیرد که تست دوپینگ میدهند که همانطور که اشاره شد، مصرف این دارو هم دوپینگ به حساب نمیآید. با این حال به خاطر خطرات تکاندهنده برای سلامتی انسانها و اعتیاد و حتی مرگ احتمالی، فدراسیون پزشکی ورزشی قرار است بهزودی درباره رواج استفاده از ترامادول در ورزش و فوتبال ایران به تمام فدراسیونهای ورزشی، باشگاههای فوتبال و وزارت ورزش اخطاریه جدی بدهد تا مدیران فوتبال و ورزش ایران نظارت بیشتری روی این مسأله داشته باشند و با آگاهی دادن چهرهبهچهره به بازیکنان جوان، جلوی استفاده آنها از ترامادول را بگیرند. این اخطار جدی فدراسیون پزشکی ورزشی قطعا میتواند زمینهساز اقدامات موثر بعدی درباره ارتباط این دارو با فوتبال باشد.
فقر فرهنگی و سکوت مسئولان
این روزها اخبار و اطلاعات موثقی در رسانهها پیرامون مصرف ترامادول توسط دو فوتبالیست لیگ برتری مطرح شده است. نکته قابل تامل اینجاست که از سال 1394 تا به امروز، بارها و بارها در مقاطع مختلف، گزارشهایی درباره روی آوردن فوتبالیستها به این قرصها منتشر شده است که
تا کنون سیاست مسئولان درباره آن سکوتی بوده که به ترویج آن کمک کرده است. شنیدن اخبار اینچنینی بدون تردید به همه نشان میدهد که فوتبال ایران با فقر فرهنگی بسیار بزرگی روبهرو است. جوانهایی که با فوتبالیست شدن قراردادهای آنچنانی میبندند و هیچ نظارت درستی روی زندگی شخصی آنها وجود ندارد. حتی هیچ تلاشی برای دادن آموزش درست به آنها صورت نمیپذیرد و در چنین شرایطی طبیعی است که تعداد قابل توجهی از این جوانها، فوتبالیستهای ترامادولی لقب بگیرند!