محدثه عیوضخانی| دو روز پس از سالگرد آن تلخروزِ مرگ، 77 هنرمند گرد هم آمدند تا به «او» ادای احترام کنند و عکسهایی را به نمایش بگذارند که با دیدنشان نخستین کلمهای که به ذهن میآید «عباس کیارستمی» باشد. «او که وقتی آمد آمد، وقتی بود بود و وقتی رفت، بود.»
خیابان منتهی به گالری «ایوان» شلوغ بود. خیلیها از دوستداران استاد گرفته تا هنرمندان و چهرههای مطرح آمده بودند برای دیدن تابلوهای عکسی که با یاد «عباس کیارستمی» بر دیوارهای گالری آویخته شده بود؛ نمایشگاهی با عنوان «یک تکه زندگی» به کوشش و گردآوری «پرهام دیدهور». استاد کیارستمی در اول تیرماه به دنیا آمد و در ۱4 تیر زندگی را وداع گفت. این چند روز در میان را چه میتوان نام گذاشت جز «یک تکه زندگی». ۷۷ عکس سیاه و سفید از ۷۷ هنرمند، استعارهای از تولد و مرگ، سیاه و سفید در قابهایی یکسان و به تعداد سالهای با او بودن.
نکته جالب درباره این 77 هنرمند، این بود که دایره انتخاب آنها از عکاسان فراتر رفته بود و در میانشان چهرههای سینمایی، نقاش، گرافیست و غیره را میشد دید. از جعفر پناهی، محمود کلاری، رضا کیانیان، اکبر عالمی تا ابراهیم حقیقی و بیژن صیفوری گرافیست، بهنام کامرانی نقاش و عکاسان مطرحی چون کاوه گلستان، سیفالله صمدیان و دیگران در این مجموعه حضور داشتند. در اینباره «پرهام دیدهور» گردآورنده این نمایشگاه اینطور میگوید: «در مورد انتخاب هنرمندان، از طیف عکاس تا فیلمساز، نقاش تا تصویرگر را شامل میشود. «عباس کیارستمی»، هنرمندی بود که عکسهایش نقاشی بود و فیلمهایش شعر. مگر میتوان بین «کیارستمی» فیلمساز یا عکاس تفکیک قایل شد؟ مگر میتوان او را شاعر ندانست یا نقاش؟ در هنر، چون زندگی فراتر از کادرها و مرزها شکل میگیرد، ذهن و خلاقیت هنرمند محصور نیست و رهایی چون اندیشه، در ذات هنر مستتر است. به این جهت آگاهانه این انتخاب صورت گرفت و دایره «یک تکه زندگی» محدود به عکاسان نماند، هرچند در قالب عکس ارایه شد.» اما وارد گالری که بشوید سمت راستتان استیتمنت (بیانیه) نمایشگاه را میبینید و درست از کنار آن تابلوهای هماندازه با قابهای یک شکل شروع میشود. دیوارها پر از تابلو است. در میان آنها، ولی در دیواری جداگانه یک تابلوی بزرگتر نصب شده که متعلق به خود «استاد» است. تصویری از شیشهای بارانخورده که در پسِ آن درختهایی پیداست. هر کدام از هنرمندان برداشتهای خود را از موضوع «یک تکه زندگی» ارایه دادهاند. بعضیهایشان عکسهای مینیمالیستی از طبیعت و تعدادی هم پرتره از «استاد». درباره اینکه نمایشگاه با حضور این تعداد هنرمند چطور شکل گرفت و چگونه ادامه پیدا خواهد کرد، کیوریتور این مجموعه اینگونه توضیح میدهد: «یکسال از آن اتفاق تلخ میگذرد و «عباس کیارستمی» دیگر در میان ما نیست. در این یکسال نکوداشتها و نمایشگاههای بسیار به یاد او که به زیبایی، زندگی را با تمام سادگی و شکوهش میدید و تصویر میکرد، برپا شده است و ای کاش این همه توجه در زمان حیات او اتفاق میافتاد و این خاک و سرزمین با او که هرگز از ریشههایش جدا نشد و همیشه پربار و سبز ماند، مهربانتر میبود. در ایده اولیه «یک تکه زندگی» به این نکته توجه داشتم که در اغلب نمایشگاههایی که به یاد و نام استاد برگزار شده، تمرکز و توجه نه به بینش که بیشتر به چهرهنگاری از او بوده است. بینش و زاویه دیدِ کنجکاوی که بر ناب بودن لحظههای بیپیرایه که بهطور معمول در هیاهوی زندگی امروزی مغفول ماندهاند، تأکید داشت و آن را صبورانه به تصویر میکشید و از مخاطب همین صبر را طلب میکرد که ساعتها به حرکت برگی در باد یا بازی چوب و موج نگاه کند و زندگی را آنطور که رخ میدهد دوباره بیابد و شاهد باشد. در این مجموعه تلاش من بر این بود که دیدگاه جستوجوگر او به زندگی ترویج شود، با همان درک عمیق و ستودنی لحظهها و تنها به صورتگری از هنرمند محدود نماند. لذا از آنجا که نقطه پایانی بر هنرمندی چون او، نمیتوان قایل بود، در هفتادوهفتمین سالگرد تولد او از ۷۷ هنرمند دعوت شد که هرکدام از منظر و زاویه شخصی خویش تکهای از زندگی را ثبت کنند و درنهایت این ۷۷ تکه زندگی را به عباس کیارستمی به پاس تمام زیباییهایی که با ما به اشتراک گذاشت، تقدیم کنند.»
«یک تکه زندگی هرگز تمام نمیشود. همیشه هست و خواهد بود. این نمایشگاه را در سالهای پیش رو تکرار خواهیم کرد، سال آینده با ۷۸ هنرمند. هر سال با او پیش میرویم و زندگی را با یاد و احترام «عباس کیارستمی» خواهیم ستود. قیمتگذاری آثار بهطوری یکسان صورت گرفت تا این حرکت جمعی زیر سایه طبقهبندی افراد قرار نگیرد. همه یکسان و یکسو گرد هم آمدند و ادای احترام کردند. خوشحالم که این نمایشگاه به طرز بینظیر و باشکوه برگزار شد و مورد استقبال عموم قرار گرفت. همینطور سود حاصل از فروش آثار هنرمندان حاضر در این رویداد به پیشنهاد خانواده محترم «کیارستمی» و خواست هنرمندان همراه، با افتخار به «بنیاد کودک» اهدا خواهد شد.» در کنار تابلوهای عکس، سه یادداشت کوتاه از «سیفالله صمدیان»، «ابراهیم حقیقی» و «آیدین آغداشلو» هم به دیوارها نصب شده بود و همچنین در سالن سوم گالری بخشی از فیلم مستند «۷۶ دقیقه و ۱۵ ثانیه با عباس کیارستمی» ساخته سیفالله صمدیان به نمایش درآمد. این نمایشگاه در گالری «ایوان» تا تاریخ 30 تیر برپا خواهد بود.