شهروند| پس از حرف و حدیثهای بسیار، نام کاخ ثابت در فهرست آثار ملی جای گرفت. این اتفاق در ابلاغیه معاون رئیسجمهوری به استاندار تهران اعلام شد. حالا انتظار میرود مالک بنا که یکی از بانکداران است، به ثبت ملی این اثر معماری پایتخت احترام بگذارد و شایعهای چون ساخت مسجد در خانه تاریخی ثابت پاسال دیگر مطرح نشود. زهرا احمدیپور، معاون رئیسجمهوری و رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری در نامهای که به حسین هاشمی، استاندار تهران فرستاده، مراتب ثبت ملی این اثر تاریخی را ابلاغ کرده و شماره ثبتی به این بنا داده است: 31744.
پیش از این اگرچه این بنا بارها تهدید شده بود اما سخنانی درباره احتمال تبدیل خانه تاریخی «ثابت پاسال» به مسجد از زبان «مهدی چمران»، رئیس شورای شهر تهران، ثبت اضطراری این بنا را جلو انداخت. دلیل طولانیتر شدن ثبت خانه ثابت تا این مدت گرفتن «رضایت مالک خصوصی» اعلام شده بود اما حرف و حدیثهای بسیار، تصمیم مسئولان سازمان میراث فرهنگی را برای این اتفاق جدیتر کرد. حرفهایی نظیر آنچه از سوی مدیرکل میراث فرهنگی استان تهران گفته شد. رجبعلی خسروآبادی که در دوسال گذشته نسبت به وضع این بنا سکوت کرده و کاری برای نجات آن از پیش نبرده بود، پس از خبردادن درباره تفاهم با مالک ساختمان (که هنوز سازمان میراث فرهنگی از آن باخبر نبود) در اظهار نظری گفت که از مالک بابت حفظ کاخ تعهد گرفته و بنابراین نیازی به ثبت ملی اثر نیست. این اظهار درحالی بود که سازمان میراث فرهنگی مدتها در انتظار دریافت پرونده ثبت ملی این اثر از سوی اداره تهران بود. با این گفته به نظر آمد که رجبعلی خسروآبادی علاقهای به ثبت ملی کاخ ثابت پاسال ندارد. با این همه فشارها باعث شد پس از مدتی طولانی نسبت به آماده کردن این پرونده اقدام کند. حالا در نامه احمدیپور به استاندار تهران با اشاره به مواد قانونی حق ثبت آثار، مراتب ثبت «خانه ثابت (معروف به کاخ ثابت پاسال)» بهشماره 31744 در تاریخ 22 خرداد ابلاغ شده است.
کاخ ثابت پاسال بزرگترین و گرانترین خانه شهر تهران به شمار میرود که معماری آن، برگرفته از کاخ ورسای فرانسه است و به همین دلیل به کاخ سفید یا کاخ ورسای ایرانی شهرت دارد. این ساختمان که متعلق به حبیبالله ثابت پاسال بود، پس از انقلاب از سوی بنیاد مستضعفان مصادره شد و پس از چند دوره نقل و انتقال توسط علی انصاری، مدیرعامل بانک آینده خریداری شد. در هفتههای گذشته اظهارنظر رئیس شورای شهر تهران درباره تاریخی نبودن این اثر و انتشار خبری درباره ساخت مسجد در این اثر و حرف و حدیثهای دیگر، جنجال زیادی به پا کرد تا اینکه ثبت اضطراری این بنا پس از تهدیدهای بسیاری که در این سالها از سر گذراند، اتفاق بیفتد. پیش از ثبت ملی خسروآبادی، مدیرکل میراث فرهنگی از تفاهم با مالک عمارت برای پابرجا ماندن این بنا و ساخت یک هتل در 20درصد زمین آن خبر داد. توافقی که طرح آن البته باید مراحل قانونی لازم را از سر بگذراند و در صورت تأیید اجرایی شود. اینطورکه مسئولان میراث فرهنگی تهران گفتهاند، براساس توافقهای انجام شده میان مالک عمارت تاریخی ثابت پاسال و ادارهکل میراث فرهنگی و گردشگری استان تهران، اصل عمارت حفظ و مرمت میشود، اما با فاصلهای به اندازه عرض معبر عمارت تا دیواره خیابان جردن (آفریقا) یک هتل در بخش شمال غربی ثابت پاسال ایجاد خواهد شد.
به گفته محمدحسن طالبیان، معاون میراث فرهنگی سازمان «براساس بررسی و مذاکرات با مالک قرار شد که بهعنوان مکان اقامتی و فرهنگی خانه ثابت پاسال حفظ شود، هرچند این نقشهها باید پس از ارایه، فرآیند قانونی خود را طی کند.»
طبق نامه ابلاغی احمدیپور، خانه ثابت پاسال تحت حفاظت و نظارت سازمان میراث فرهنگی است و «هرگونه دخل و تصرف یا اقدام عملیاتی که منجر به تخریب یا تغییر هویت آن شود» جرم محسوب شده و مرتکب مشمول مجازاتهای قانونی خواهد شد و مرمت و بازسازی اثر صرفا با تأیید و نظارت این سازمان ممکن خواهد بود.