علی حیدرینجات معاون امور جوانان هلالاحمر استان تهران
فرزندان ایرانزمین با توجه به میزان و گستره فعالیت و موفقیت در اشاعه اصول و ارزشهای هلالاحمر با این جمعیت آشنا میشوند، ولی با عنایت به محدودیت منابع اعم از مادی و غیرمادی و از سویی فربگی جمعیت باعث شده است نتواند خواستههای حداقلی جوانان مشتاق و عضو جمعیت را راضی نگهدارد و در ادامهدارکردن فعالیتهای داوطلبی آنها موفقیت قابلقبولی کسب کند، مستند آن را میتوان در زایشها و ریزشهای سریع در تعداد نفرات عضوشونده و جداشونده از جمعیت دید که عوامل متعددی میتوان برای آن برشمرد؛ ازجمله کادر غیرمتخصص و بعضا فاقد توانمندیهای لازم در برقراری ارتباط موثر با جوانان، نبود انگیزه لازم در توانمندسازی کارکنان حوزه جوانان و در کنار تغییرات سریع در حوزه مربوط به جوانان و بعضا کماهمیت تلقیکردن حوزه جوانان توسط مسئولان ذیربط در سطوح صف و حتی ستاد استانی و کشوری، عدم تعریف روشن از فعالیت داوطلبی عضو جوان، نبود تعریف روشن از حق و تکالیف یک عضو، نبود نظام انگیزشی بلندمدت دارای ضمانت اجرایی، نداشتن یک نظامنامه انضباطی ویژه اعضا، انتظارات غیرحسابگرانه عضو از سویی و انرژی فزاینده جوانان و علاقهمندی آنها به حرکت و تغییرات سریع و مطلوب در کنار نظام اداری و مقررات دستوپاگیر اداری و... .
با تمام ضعفهای برشمرده شده شاید نتوانیم با حداکثر توان در جذب، حفظ و بهرهگیری از اعضا در حوزه خدمات بشردوستانه و صلحطلبان فعالیت کنیم، ولی صفحه خدمتی جوانان جمعیت هلالاحمر پر از خطهای زیباست. در اینجا فقط به چند نمونه کوچک از خدمات آنها اشاره میشود.
جمعیت هلالاحمر در حوزه امداد بیش از 600 پایگاه جادهای، کوهستان و ساحلی دارد که بهصورت 24ساعته به هموطنان خدمت میکنند و هر پایگاه بین سه تا چهار جوان امدادگر و نجاتگر به صورت داوطلبانه آمادهباش هستند، یعنی در طول سال حدود 876هزار نفر روز اعضای جوانان بهصورت داوطلبانه و انساندوستانه از طریق جمعیت به همنوعان ارایه خدمت میدهند که در بین این افراد از دانشجوی پزشکی، مهندسی در رشتههای مختلف تا شاگرد نانوا و درودگری را میتوان دید. افرادی با تمکن مالی بسیار متفاوت ولی همگی به یک تعریف مشترک رسیدهاند و آنها با مسئولیت اجتماعی و رویکرد انساندوستانه و عاشقانه بدون خستگی خدمت میکنند و بعضا روزانه با چندین حادثه دلخراش از تصادفات رانندگی و... روبهرو میشوند.
اعضای دیگری هم هستند که علاقهمند به فعالیت انساندوستانه و داوطلبانهاند و در قالب کاروانهای نیکوکاری و سلامت فعالیتهای مربوط به محیطزیست، مبارزه و پیشگیری از ایدز و اعتیاد، ویزیت رایگان در مناطق محروم و.... فعالیت میکنند که مجموع آنها بیش از 2میلیون عضو جوان آموزش دیده است. یا طرح ملی دادرس که از طریق کانونهای دانشآموزی در مدارس اجرا میشود و کانون دانشآموزی جوانان جمعیت هلالاحمر بهعنوان یکی از چهار تشکل رسمی دانشآموزی فعال در مدارس خدمات عامالمنفعه اعم از امدادی و غیرامدادی را فرامیگیرند و ایمانداری را که اشاعه اصول هفتگانه و ارزشهای والای انسانی است، مرهمی بر زخمهای افراد جامعه خواهد بود. کارکنان حوزه جوانان به خود میبالند.
ولی وقتی صدای شلیکهای کور و پر از جهالت را در تهران میشنوی، ویژگیهای اسلحهبهدستان را مطالعه میکنی و متوجه میشوی حداکثر سن آنها بهسختی به 25سال میرسد، تازه باید اشک در چشمان جمع شود که ما بهعنوان یک سازمان غیرسیاسی که محل اعتماد و اعتبار همه اقوام و فرق و مذاهب هستیم، کجا قرار داریم، چه کار کردیم و چه کار میتوانیم بکنیم.
اگر اشکی ریخته شود، نهصرفا برای شهداست، بلکه برای ضاربین که از همنوعان و هموطنان و جوانان این مرزوبوم بودهاند نیز باید اشک ریخت، چراکه مظلومیت آنها در تبوتاب ویروس داعشی گم شد و همه افکار به سمتوسوی افعال وحشیانه آنها متوجه شد.
اما ما بهعنوان جوانان جمعیت هلالاحمر در اشاعه اصول و ارزشهای مورد توافق جوامع ملی و بینالمللی که در حوزه خدمات بشردوستانه و داوطلبان پذیرفتهایم، چه کار میتوانیم بکنیم؟!
در سند مورد توافق تا سال 2020 فدراسیون بینالمللی خود را متعهد کردهایم که جوانان آموزشديده، توانا و قدرتمند را در نقشهاي مضاعف خود بهعنوان ياريدهندگان و در صورت توانايي به عنوان مبتكران، سفيران فرهنگي و تسهيلكنندگان شبكههاي همتايان، در رهبري و مشاركت در فعاليتهاي داوطلبانه و حاكميت، مديريت و خدمات جمعيتهاي ملي خود فعال کنیم و از طريق رهيافتهاي غيررسمي و آموزش خاص و توسعه مهارتها، ساختارها و شبكههاي بهرسميت شناختهشده؛ جوانان و ترغيب آنها به استمرار عضويتشان پس از دوران جواني را تضمين کنیم. و میدانیم جوانان بهويژه وقتي در كنار تعداد روزافزون افراد مسنتر با احترام متقابل كار ميكنند، نياز به مهارتهاي بيشتري دارند. انتقال تجربيات از نسلي به نسل ديگر كه براي پيشرفت و ثبات در جامعه اساسي است، ازجمله موارد تعيينكننده است. و آموختهایم و میدانیم اصول و ارزشهای انساندوستانه ما، نهتنها از طريق نمود فيزيكي فعاليتها در شهرها، دهكدهها و مناطق روستايي بيشمار بلكه از طريق تاثيرگذاري بر اذهان و قلوب مردم، بيان و معرفي ميشود.
جوانان سرمایههای اصلی امروز و فردای کشور به صورت عام و جمعیت هلالاحمر به صورت خاص هستند و باید آنها را قدر بدانیم و زمینه رشد و تکامل مادی و معنوی آنها را مهیا سازیم تا آنها را نه از ما بدزدند و علیه انسانیت به کار بگیرند و نه صلح و آرامش اجتماعی افراد دیگر را با مخاطره مواجه سازند و برخلاف باورها و فطرت انسانی و اعتقادی ره به جایی نبرند که افسوس و ناکامی را بر دل متولیان حوزه جوانان بکارند.
شاید یکی از راهکارهایی که جوانان هلالاحمر میتوانند جذب را به حداکثر برساند و فعالیتهای گروهی و تیمی بشردوستانه و عامالمنفعه را اشاعه دهند، تشویق و ترغیب اعضا به ایجاد سمنهای متعدد با اهداف انساندوستانه و در چارچوب اصول ارزشی جمعیت هلالاحمر باشد، بهویژه در مناطق مرزی حمایت و راهبری سمنهای جوانان با اهداف برنامه راهبردی 10ساله جمعیت نیز همخوانی و هماهنگی دارد که با برنامهای تحتعنوان «تسهیلگری و کمک به توانمندسازی و افزایش بهرهوری سازمانهای مردمنهاد در انجام فعالیتهای بشردوستانه» ثبت و پیشبینی شده است. تا از این طریق هدایت افراد و گروههای جوانان را برای انجام فعالیتهای بشردوستانه به افراد بااستعداد و دارای انگیزههای مسئولیتپذیر اجتماعی بسپارد، ضمن اینکه خود سازمان به عنوان هادی و راهبر اصلی، فعالیتهای سمنهای جوانان را رصد میکند و بعضی فعالیتها و اجرای بعضی پروژهها را به آنها میسپارد.
جمعیت هلالاحمر بهعنوان قدیمیترین سازمان رسمی غیردولتی عامالمنفعه میتواند هدایت این سمنها را برعهد گیرد، ضمن اینکه با آموزش و تربیت این اعضا، داوطلبان پرشوری را بهصورت بلندمدت برای جمعیت مهیا میکند.
پرواضح است وقتی با آنها و جوانان عضوشده در گروههای افراطی صحبت میشود، احساس یک مسئولیت اجتماعی مستتر در گفتارهایشان قابلاستخراج است و اینجا مسئولیت سازمانهایی مثل هلالاحمر بسیار حساس و سنگین است و ضروری است بدون نگرانی و بهعنوان یک وظیفه انسانی مانع ربایش جوانان مسئولیتپذیر با هر گرایش سیاسی یا دینی توسط گروههای افراطی شود و مانع شود تا صلح و آرامش جامعه را به مخاطره اندازد.
انجام خدمات امدادی یکی از وظایف جزیی جمعیت هلالاحمر در عصر پرشتاب و متغیر است، جهانیشدن دردها و رنجها، شادیها و غمهای انسانی و درهمتنیدگی موضوعات متعدد اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی که فرامرزی هستند و بعضا باعث احساس نیاز به هویتیابیهای قومی، مذهبی و... برای جوانان میشود، با ظهور افکار شیطانی و بهرهکشی از احساسات جوانان، جوامع را دستخوش خشونتهای سخت قرار داده و میدهد. به جهت ممزوجشدن با اهداف و فعالیتهای هویتیابی با سیاست هر سازمان حاکمیتی نمیتواند اعتماد آنها را جلب و جذب کند و انرژی آنها را در راستای عمران و پیشرفت عمومی و رفاه اجتماعی به کار گیرد، لذا جمعیت هلالاحمر از این باب دارای مسئولیتی بس سنگین است که نیازمند توجه جدی به آن از سوی سطح کلان و سیاستگذاری جمعیت و در سطح صف و اجرایی است.