روزنامه شهروند کد خبر: 93229 تاریخ خبر: ۱۳۹۵ چهارشنبه ۲۷ بهمن غیزانیه با 600 حلقه چاه نفت، آب و آسایش ندارد سبز اما سیاه فقط دو روستا از 96 روستای غیزانیه دبیرستان دخترانه دارد نرگس جودکی| حسین و زینب را آغشته به نفت سیاه از چاله بیرون کشیدند. هوا گاو گم بود که ترس به دل مادر ریخت که این بچه ها کجان، اما خبری نشد. در خانه همسایه را به ضرب کوفته بود و داد کرده بود که حسین نیامده، همسایه پریشان تر از مامان حسین گفته بود همین چند ساعت پیش توی کوچه بازی می کردند. زن ها چرخی زدند حوالی خانه و زیر درخت، زینب را سیال در حوضچه نفت یافتند که خوابیده بود و تنش آرام تکان می خورد. غروب بود در خوزستان و خورشید زخم خورده در سرخی آسمان غوطه می خورد و فرو می رفت. 14 سال گذشته از آن غروب و آن اتفاق. خبر غرق شدن دو کودک در حوضچه ضایعات نفت جایی درج نشد. مادر حسین هنوز کتاب های حسین را نگه داشته، کلاس اول بود. <<دلم نیامد، هم کتاباش را نگه داشتم و هم یه دست لباسش را.>> اشک می گردد در دو چشم سیاه. دخترها پشت در ایستاده اند به تماشا و گوش به مادر دارند. <<شرکت نفت گفت پدرش را می گذارم سر کار نگهبانی. اما نکرد.>> کسی نمی داند چه در ذهن حسین و زینب می گذشت در آن نیمروز. از مدرسه فارغ شده بودند و سرخوش حوالی روستا بازی می کردند که چشم شان افتاد به میوه ها. <<به هوس میوه بالای درخت رفته بودند. وقتی رسیدیم جنازه حسین پیدا نبود. اما زینب که کاپشن پوشیده بود، روی نفت شناور بود.>> شرکت نفت 11 میلیون دیه داد. دورتادور حوضچه را حصار کشیدند. <<زود آمدند و گفتند رضایت بدهید، دیه را هم دادند. اما ما به بدبختی میان این هوای آلوده و روستای بی امکانات ماندیم و هنوز زندگی می کنیم.>> پدر حسین از راه می رسد. بیکار است. نفت به جای آب شرب جاده تخت اهواز- ماهشهر از بخش غیزانیه می گذرد. <<غیزانیه یعنی جایی سبز و فرح بخش>>. زمین خاک است و خوزستان بهار خشکی دارد در بهمن 95. از سبزه تنها بر شاخ درختان اکالیپتوس و مورت و کُنار نشانی هست. رود کوپال خشک است و نخل ها بی آب و زمین های دیم امسال هم عقیم مانده اند. لوله های نفت در دوسوی جاده و میان روستاها می خزند و پیش می روند به سوی بندرماهشهر تا نفت آن جا بار کشتی های غول پیکر شود. نفتی که خوزستان را سر زبان ها انداخت. غیزانیه شرق شهر اهواز است و چاه نفت دارد. 200، 300، 600 یا 700چاه نفت. تعدادش محل بحث است. عبداله، جوان اهل روستای نزهه می گوید چه فرقی می کند مهم این است که این جا نفت دارد اما این دارایی تاثیری در زندگی ما نداشته. استاندار خوزستان یک ماه پیش در جلسه شورای سلامت گفته است بخش غیزانیه 600حلقه چاه نفت دارد اما از آب شرب سالم محروم است. <<غیزانیه یکی از بخش هایی است که بنده در حدود ۶ماه که مسئولیت استانداری را به عهده گرفتم، جوابی برای مردم آن ندارم.>> غیزانیه 96 روستا و 27 هزار نفر جمعیت دارد. تازه تبدیل به بخش شده، عامر مجدمی، رئیس شورای روستای نزهه و عضو شورای بخش غیزانیه به زهرخندی این بخش شدن را توضیح می دهد، پیش از توضیح درِ مضیف (اتاق پذیرایی) را باز می کند و بفرما می زند و بساط چای و قهوه عربی را مهیا می کند و شعری عربی در نوازش میهمان می خواند: <<ای میهمان وقتی به خانه ما آمدی این طور می یابی که ما میهمان هستیم و تو میزبان. بله. بعضی از مشکلات ما هنوز به گوش پایتخت نرسیده.>> روستای نزهه حدود 600 تا 700خانوار دارد و جمعیتش 3هزار تا 350 نفر است. <<مساحتش هم بالغ بر 5 هزار کیلومتر مربع است. اشتغال مردم زمانی دامداری و کشاورزی بوده اما به دلایلی نشد. بعضی پیرمردها به دلیل علاقه هنوز کشاورزی سنتی می کنند. کمبود آب بزرگترین معضل ما است. هیچ ارگانی مسئولیت این مشکلات را به عهده نمی گیرد. سال های پیش در این زمین های هموار در 30 هزار هکتار زمین بخش، انواع برنج و صیفی و هندوانه می کاشتند. مردم باغ داشتند و خرما. این جا بالغ بر 600چاه دارد...>> حساب سرانگشتی می کند که بعد از 37 سال چه چیزهایی می توانستند داشته باشند اما ندارند. بعد از انقلاب 8 سال درگیر جنگ شدیم درست، بعدش هم 5 سال سازندگی، بعدش چه؟ چیزی از آبادانی ندیدیم. ما در طول این سال ها افزایش جمعیت داشتیم و امکانات مان کمتر شد.>> پرنده های وحشی دیگر نمی آیند سحرگاه پنجم خرداد 1287 که نفت در عمق 1180فوتی فوران کرد، سرنوشت دشت خوزستان عوض شد. اگر ویلیام دارسی بعد از آن تلگرام برگشته بود و نفتی در دل مسجد سلیمان نمی جوشید... اما دارسی از دستور سرپیچی کرد و نفت در چاه شماره یک جوشید و بالا آمد و اقتصاد صنعتی جای کشاورزی و بازرگانی را گرفت. بعد که نفت در چاه های مسجد سلیمان فروکش کرد، مرکزیت به اهواز رسید. روستای نزهه در 40کیلومتری اهواز است. <<این جا پیشرفتی نکرد. هنوز پل های روستاها چوبی است. چاه نفت هم هست، چاه ها از سال1340 احداث شده و اضافه شدند. مگر جایی که نفت هست را شهرک نفتی نمی شناسند. پس این جا چرا این طور ماند.>> احمد، پسرعموی مجدمی داخل می شود. برادرش در تأسیسات نفتی کرمانشاه کار می کند. <<در حالی که شرکت مارون 6 روبه روی خانه آقام است، از سند زمین پدرم کم شده. الان از در خانه ما بیایید بیرون، دو تا از مارون های بزرگ را می بینید. این دو تا سرجمع 200چاه دارند و یک واحد نمک زدایی که مازاد تصفیه نفت را به دل خاک می دهد. آن وقت برادرم 10ساعت در راه کرمانشاه است. 25روز کار می کند، 5روز استراحت.>> مجدمی شورا سرتکان می دهد: <<برای هر سانتی متر خاک مرغوب صد سال زمان لازم است. این مواد را می دهند به خورد خاک و قاطی سفره های زیرزمینی می شود. در بارندگی اخیر سیل کوچکی آمد و از فرصت سوءاستفاده کردند، بعضی از این آقایان حوضچه های جمع آوری مواد سمی را به بهانه بارندگی باز کردند. این مسأله حتی روی مسأله بیولوژیکی اثر گذاشته. ما روباه هایی دیده ایم که از نهر رد شده اند و موهای پایین تن شان ریخته یا دو رنگ شده. پرنده های وحشی دیگر اینجا نمی آیند.>> زغال ها در منتقل الو می گیرند: <<همسایگی با نفت جز بیماری و تخریب اراضی و بیکاری جوانان ثمری برای ما نداشته. اگر می شد نفت را بردارند و ما را برگردانند به دامداری و کشاورزی بهتر می شد.>> می خندد. <<با این حجم تولید و پمپاژ نفت رئیس اوپک باید این منطقه را بشناسد.>> <<گاز مایع بشکه ای 450دلار، درست است؟>> از قیمت نفت و گاز بحث به گاز شهری می رسد که هنوز 20 خانوار روستای نزهه و اطرافش از آن بهره ای ندارند. <<4 سال است بخش شده ایم و هنوز 70 درصد روستاها بی گاز هستند. ما در نزهه از 5سال پیش گاز داریم 20خانوار ندارند، پیمانکار در لوله گذاری اشتباه کرد. 20خانوارند در نزهه و غیزانیه بزرگ و عوده از قلم افتاده و تحت عنوان نقاط پراکنده تعریف شده اند و هر سال می گویند پیمانکار نیست.>> قهوه آماده است. <<بفرمایید، این اسپرسوی ما است.>> می گوید سال های جنگ همین نفت بلای جان شان بود. <<مدام استرس داشتیم چون دشمن، مارون ها و چاه ها را هدف قرار می داد. 8 سال صدای شلیک ضدهوایی شنیدیم. سال 63 هواپیما آمد بالای سر همین روستا. موشک زدند. یادم هست یک بار میهمان داشتیم. همان ساعت جمع کردند و رفتند.>> <<یک سوال، در این 96 روستا آیا یک سالن ورزشی چند منظوره نباید وجود داشته باشد یا زمین چمنی؟>> سوال ها یکی دو تا نیست. <<من فشارخون دارم. وقتی شب حالم بد بشود باید با ماشین خودم40کیلومتر رانندگی کنم تا برسم به بیمارستان شهر. والله در یک روستایی مادربزرگ شان را با تراکتور برده بودند که توی راه مرده بود. آن جا هم نفت هست. در جای جای غیزانیه چاه نفت هست. این جا آزادراه زده اند و من هر بار که برای سرکشی به روستاها می روم باید از گیت رد شوم و عوارض بدهم. شاید روزی 10 بار هم پیش بیاید که بروم آن طرف. این منطقی نیست. هست؟>> احمد که پایین مجلس نشسته استکان های شسته را آماده می کند تا بار دیگر از چای لبریز شوند. این جا مردم برای پخت وپز آب می خرند. <<آب لوله مثل آب کارون است.>> کارون در کام جوانی که پشت دخل بقالی نزهه ایستاده تلخ است. <<این روستاها مشکل آب آشامیدنی دارند. خیلی از مردم دستگاه تصفیه ندارند. آب می خرند. 45کیلومتر راه است و پمپ بنزین نداریم. به خاطر بنزین تا کسی دم مرگ نباشد آمبولانس به شهر نمی رود. بچه همسایه دستش شکسته بود، نبردند.>> مجدمی می گوید: <<آب؟ در پرآب ترین استان کشور ما آب نداریم. آب کشاورزی که دیگر وجود ندارد. چند وقت پیش شکستگی لوله باعث شد مردم یک ماه بی آب شوند. آب یکی از ملزم ترین چیزهاست. آب لوله هفته ای دوبار وصل می شود برای 4-3 ساعت. اما چه آبی؟ پساب. در زمستان همش گل است. آنها که لوله کشی ندارند 17 هزار و 500 تومان حواله می کنند که برای شان مخزن آب بیاورند.>> مجدمی پیشنهادی هم دارد: <<ما 5 کیلومتر از کارون فاصله داریم. اگر کوپال فصلی را احیا کنند، وضع بهتر می شود. زمین مسطح است، دردسر زیادی ندارد. به وزیر کشاورزی نامه دادیم که حداقل کوپال را احیا کنید. ببینید چند سال قبل برای بیمه اراضی گفتند، حقابه بدهید. من به نمایندگی رفتم و گفتم خوشحالم که حقابه می گیرید، گفتند همه کشاورزها ناراحتند. گفتم خب باید به جای حقابه آب مرا تأمین کنید. گفتند وقتی آب قطع می شود، پولت را پس می دهیم. کشاورز هم بیمه کرده اما چه فایده. به خاطر همین بعضی ها دارند مهاجرت می کنند به شهر.>> شهر برای اهالی فقط آب حیات نیست که امکان تحصیل کودکان و به ویژه دختران سودای شهر رفتن را داغ تر می کند. از این 96روستا فقط دو روستای غیزانیه و نزهه دبیرستان دخترانه دارند. احمد مجدمی می گوید: <<بروید مدرسه مارون 6 را ببینید. تأسیس دهه 40 است. فرسوده است.>> در مدرسه روستای مشرحات هر صبح 95 و بعدازظهرها 120دانش آموز در دو کلاس تنگ هم می نشینند و درس می خوانند. این روستا مدرسه دیگری هم دارد که تنها یک چهاردیواری است با حصاری فروریخته و جای خالی پنجره ها. دیوارهای مدرسه به همت یک خیر بالا رفته بود اما از سر سهل انگاری به خرابه ای بدل شده. حیدر سنجری، رئیس هیات مدیره دهیاران بخش غیزانیه می گوید بارها با آموزش وپرورش و شرکت نفت نامه نگاری کرده. استاندار هم در بازدید اخیرش دستور مرمت داده، اما هنوز اقدامی نشده است. جوان های روستای نزهه دور میدان نشسته اند به تخمه شکستن، می گویند مدرسه هست اما بدون امکانات، حتی سرایدار ندارد. مجدمی برای رفت وآمد دختران به شهر هم پیشنهادی داشته: <<ده ربع کم، چند تا اتوبوس شرکت نفت کارمندها را می برد سرکار. می تواند این بچه ها را هم ببرد. یک اتوبوس می تواند کل این منطقه را احیا کند. یک جوان معتاد به درد نظام نمی خورد. مادر بی سواد به درد جامعه نمی خورد.>> اما پیشنهادهای مجدمی اقبالی نداشته اند. <<الان دارند لوله های با قدمت 30 سال را جمع می کنند. التماس کردیم چند تا نهر داخل روستا داریم که به جای پل، چوب گذاشته اند. اگر این لوله ها را می دادند با هزینه خودم سیمان می کردم. گفتند نه، بیت المال است، انبار می شوند. ما هم که نگفتیم بی اجازه این کار را بکنند. اما قبول نکردند.>> مجدمی می ایستد وسط جاده، جاده و لوله، دو خط موازی که کیلومترها می روند تا نقطه ای در افق سرخ گم شوند. <<در همه این سال ها این جا تغییر نکرده. یک تکه از مسیر روستایی را آسفالت کرده بودیم. من به شوخی به معلم بچه ها گفتم حالا بچه های تان هم شیک می شوند. معلم فردا آمد گفت، باور کن روحیات بچه ها فرق کرده بود. می خندیدند. قبلش چکمه ها گلی بود. ناراحت بودند. با این جاده هایی که ما داریم اگر به 115 زنگ بزنیم نیم ساعت طول می کشد که برسند. راستی، ما اورژانس شبانه روزی هم نداریم.>> دود بیکاری وزباله ماهی فروش با وانت می چرخد توی ده و به زبان عربی مشتری ها را می خواند. ماهی ها دیر زمانی است از دریا جدا مانده اند و هنوز دهان شان به حیرت باز است. زن دمپایی های آبی را روی زمین می کشد. با کیسه ای پرتقال از بقالی درآمده. <<ما این جا نفت و گاز داریم، اما فقط آلودگی اش به ما می رسد. آلودگی و گردوغبار. زباله ها را آخر جاده پلیس راه می سوزانند. هر بار که آتش بزنند، یک هفته همه جا پر دود می شود. در روستا هم مردم زباله را در خیابان رها می کنند، درخواست کردیم ماشینی بیاید هر شب زباله ها را ببرد، رسیدگی نکردند. جوان ها بیکارند. آن جماعت را ببینید کنار مغازه، بین شان فوق دیپلم هم هست. خیلی شانس داشته باشد، بنایی می کند.>> بیکاری را احمد مجدمی هم از صبح چند بار یادآوری کرده، نمونه اش برادرش که مجبور شده برود کرمانشاه. <<درد اکثر جوان هاست. از شهرستان های دیگر نیرو می گیرند. حداقل اگر نیروی فنی پیدا نمی شود، آشپز و نگهبان که هست، چرا باید از شهرهای دیگر بیاورند.>> مجدمی می گوید: <<درصد اعتیاد بالاست و اکثر دلایل روحی. من چند وقت پیش از جوانی که می خواست وام ازدواج بگیرد پرسیدم چه شد آخر، گفت هیچ، سه ماه است می روم و می آیم وام ازدواج جور نشد. سه تا ضامن می خواهد. آخر کدام جوان این جا شانس را داشته باشد ضامنی پیدا کند که هم در همان شعبه حساب داشته باشد، هم چک برگشتی نداشته باشد و هم ضامن بیش از دو سه نفر نشده باشد. همین است که درصد وام ازدواج ما منفی است.>> رئیس هیات مدیره دهیاران بخش، شرکت های حاضر در منطقه را می شمارد: مارون یک، مارون 4، مارون 6، یونیت یک، واحد بهره برداری، کارون 4، ان جی ال 700، ان جی ال 800، شرکت گاز مایع 600، تأسیسات کریت کمپ، تفکیک گر شادگان، آزمایشگاه نفت، کارخانه اتان پتروشیمی مارون، واحد اسید سیالات شرکت ملی حفاری، واحد نمک زدایی شرکت کارون و ... صاحب بقالی شارژ تلفن همراه می فروشد. پشت سرش یک ردیف کفش خاک خورده از جعبه های شان بیرون زده اند. می گوید: <<این جا هر کس اینترنت بخواهد باید برود اهواز. نت این جا ضعیف است. از یک شب به بعد می شود استفاده کرد. درخواست دادیم رسیدگی نکردند.>> جوان های تازه نفسی به بحث می آیند. از آب ونان و درس و آسفالت می گویند و به چاه می رسند. <<چند بار هم گوسفند افتاده توی حوضچه اضطراری نفت. توی روستای عوده دو تا اسب افتادند توی چاه. راستی یک دختر و یک پسر هم چند سال پیش افتادند، اهل روستای نمره سه، روبه روی مارون بودند.>> در نمره سه هوا بلاتکلیف است، شب هنوز همه جا را سیاه نکرده، رد خون آفتاب بر سورمه ای آسمان است. دو در آهنی روبه روی هم باز است و هر دو خانواده بیرون ایستاده اند. مادر زینب بعد از مرگ دخترش، دختر دیگری به دنیا آورد و اسمش را زینب گذاشت. کلاس چندمی زینب. <<کرولال است.>> مشکلات منطقه از نگاه حیدر سنجری، رئیس دهیاران بخش غیزانیه تأمین آب شرب: بیش از 47روستای بخش غیزانیه که در دو دهستان مشرحات و غیزانیه ساکن هستند، آب شرب ندارند و 40روستای دیگر در هر 72ساعت فقط 5ساعت نوبت از طریق شبکه لوله های فرسوده موجود امکان دسترسی به آب دارند. شبکه آبرسانی نیازمند تعمیر و احداث شبکه جدید است. پروژه جامع آبرسانی بخش غیزانیه در سال گذشته به عنوان پروژه ملی معرفی شده است. همچنین پروژه آبرسانی شعیمیط با محوریت روستاهای مشرحات به علت کمبود اعتبار فعلا تعطیل است. مدارس: با همت مسئولان بخشداری، فرمانداری و استانداری در یک سال گذشته 12مدرسه یک و دو کلاسه و در سال جاری 8مدرسه یک و دو کلاسه (مدارس کانکسی) ساخته شده است، اما مدارس تخریبی همچنان در روستاهای دارای مدارس با قدمت 30 و 40ساله نیاز به کمک دارند به ویژه در روستاهای صفیره، منیثر، عنیت، ام الدیای یک، بیوض، غدیر حبسه، عوده، ابوکبریه، ابیرش، رحمانیه، گراییه، ابویرو، صحینات، غیزانیه بزرگ (دبستان پسرانه) و مشرحات. همچنین یک مدرسه کانکسی در روستای طویله یباره و یک مدرسه خانگی در روستای سید رمضان است که نیاز به ساخت مدرسه یک و دو کلاسه دارند. کشاورزی: بیش از 30 هزار هکتار زمین مستعد در بخش غیزانیه وجود دارد که فقط 10 هزار هکتار از آن ( 6 هزار دیم و 4 هزار آبی) کشت می شود که به علت خشکسالی و کمبود باران و نبود بودجه کافی برای لایروبی کوپال، تنها رودخانه بخش این مقدار هم در سال های گذشته کشت نمی شود و متاسفانه طرح 550 هزار هکتاری مقام معظم رهبری شامل اراضی کشاورزی بخش غیزانیه نمی شود. راه ارتباطی روستایی: از مجموع 150کیلومتر راه خاکی شهرستان اهواز بیش از 130کیلومتر و از 155کیلومتر راه شوسه بیش از 140کیلومتر آن در بخش غیزانیه است که تقریبا 88 درصد راه های شهرستان اهواز را تشکیل می دهد. روستاهای مشرفه کوچک، منیثر، شریفیه، روزنه، ابوکبریه، هور سیدعلی، خیط الرمله، یعار، کریدی، سلمانه، حلوه فای، حلوه جامع، شعیمیط، ملچ، بطره (ساختمان)، طویله بزرگ، طویله کواکب، طویله سیدجعفر، طویله یباره، عوده کوچک، ام طرفه، طنبوره رویشد، ام الدیای یک و گراییه راه ارتباطی ندارند. اشتغال: متاسفانه به کار نگرفتن نیروی جوان و بااستعداد بومی بخش از سوی مدیران نفتی و بسته بودن در همیشگی دفاتر آنها به سوی اهالی بخش معضلی دیگر از مشکلات منطقه است که لازم به بررسی و دستورات مقتضی از سوی مقامات وزارت نفت و همکاری بیشتر آنها در این زمینه است. تلفن و اینترنت: با عدم تجهیز مراکز ارتباطی موجود در بخش غیزانیه بیش از 50روستای بخش غیزانیه با عدم آنتن دهی مناسب مواجه اند و 70درصد روستاهای بخش از اینترنت کاملا بی بهره اند درصورتی که برای انجام کوچکترین خدمات اینترنتی مجبور به مراجعه به شهر هستند. درمانگاه: عدم استقرار پزشک شبانه روز در دو مرکز بهداشتی بخش که در روستاهای غیزانیه و نزهه (غیزانیه کوچک) دایر هستند، موجب بروز مشکلات بسیاری شده است. سالن ورزشی و فنی وحرفه ای: نبود امکانات و سالن ورزشی در تمامی روستاهای بخش غیزانیه، عدم تعمیر و تخصیص بودجه کافی برای راه اندازی سالن فنی و حرفه ای موجود در مجاورت ساختمان بخشداری که می تواند نقش مهمی در آموزش جوانان برای راه اندازی اشتغال های خانگی و غیره داشته باشد. عمران روستاها: فقط 20روستا از بخش غیزانیه با این حجم منابع نفتی و درآمد میلیاردی از اعتبارات ارزش افزوده جهت عمران روستاها برخوردار هستند و 67روستای دیگر هیچ گونه اعتباری جهت بهسازی و آسفالت معابر دریافت نمی کنند. گازرسانی به روستاها: از مجموع 87 روستای بخش غیزانیه فقط 20روستا دارای شبکه گاز روستایی هستند. محرومیت زدایی: متاسفانه تاکنون نگاه زیادی به محرومان دور افتاده در روستاهای بخش فاقد راه آسفالته نشده و همین موضوع سبب شده تا تعداد بیش از 250خانوار مشتمل بر بیش از 750نفر که واقعا محتاج کمترین نیازهای روزانه خود در بخش هستند، مشاهده شود و فقر به طور کاملا ملموسانه در بخش بین مردم احساس شود که خوشبختانه به تازگی در سال جاری با همت بسیج سازندگی و کمیته امداد و تأسیس یک خیریه در بخش از سوی اهالی و به صورت کاملا خودجوشانه حرکتی برای رفع نیازهای محرومان کلید خورده تا شاید بتوان کمی از درد و مشکلات مردم رفع شود که این مورد بسیار مهم نیز نیازمند بررسی و همت مسئولان برای رفع هر چه سریع تر است. روشنایی معابر: فقط 25روستا از مجموع 87روستای بخش غیزانیه دارای روشنایی هستند و همین مقدار نیز در دو سال گذشته با همت مسئولان محترم صورت پذیرفته است.